Мроi Багны (СИ)

Утрох яны крочыл╕ па засыпанай снегам вул╕цы. Ян прытрымл╕ва╝ся за руку Памвы, абхап╕╝шы яе вышэй локця. Нара ╕шла трох╕ наперадзе, разглядваючы сцены ╕ дах╕ дамо╝. У промнях ран╕шняга сонца старыя барак╕ здавал╕ся ╝жо не так╕м╕ выродл╕вым╕. Памва заходз╕╝ся ад смеху.

- Слухай, Злыдзень, я не ведаю, як гэта ╝ цябе атрымл╕ваецца, не, ну пра╝да! Ты ╝сяго пару дзён у Лемары, а ╝жо паспе╝ перасварыцца ледзь не з паловай горада.

Ён прыня╝ся заг╕наць пальцы.

- Бадзяга, чыё ╕мя ты так ╕ не спыта╝. Панажо╝шчык Г╕ля. Сямейка ката, якая таксама ад цябе не ╝ захапленн╕. Яшчэ суддзя-збачэнец, але ён памёр, таму не л╕чыцца. Я н╕кога не забы╝ся?

- Памва, а куды мы ╕дзём? - спытала Нара.

- Да замчышча! - адказа╝ Памва. - Падн╕мемся на валы ╕ памахаем адтуль Л╕це з Альб╕нам. Яны вельм╕ ╝зрадуюцца, кал╕ ╝бачаць нас жывым╕. Але перадус╕м паесц╕ трэба. Тут на суседняй вул╕цы аладк╕ пякл╕, я бачы╝. Можам напрас╕цца да ╕х у госц╕.

- Ды няёмка неяк, - сказала дзя╝чынка.

- Дык мы ж не забясплатна, - запярэчы╝ Памва. - У ╕х каля дому плот паламаны. Я магу паправ╕ць ╝ абмен на аладк╕.

- Слухайце, у нас жа манеты ёсць! - успомн╕ла Нара. - Нак╕дал╕ ╝чора на дзядз╕нцы. Мы можам расплац╕цца за сняданак.

- А мне бы яшчэ кажушок новы, альбо св╕тку. Фуфайка ж прадз╕маецца, - сказа╝ Памва. - А Яну шнурк╕ ╝ чарав╕к╕. А ╝с╕м нам не л╕шне было б вопратку памыць ды схадз╕ць у лазню.

- На ╝сё гэта грошай, напэ╝на, не хоп╕ць, - сказала дзя╝чынка. - Але я магу ╕м падлогу падмесц╕, альбо бял╕зну папрасаваць.

- Вось! - Памва падня╝ угору ╝казальны палец. - А я плот папра╝лю.

- Ян, а ты каза╝, што ╝ горадзе працы не знойдзецца, - весела сказала дзя╝чынка.

- Для мяне дакладна не знойдзецца, - адказа╝ ён змрочна.

- А ты вершы ╕м свае пачытай, - прапанава╝ Памва.

- Здзекуешся?

- Памва, а ты моравай язвы зус╕м не ба╕шся? - спытала Нара.

Памва рагатну╝.

- Э, не. Мне аднойчы варажб╕тка на к╕рмашы сказала, што кал╕ мне спо╝н╕цца пяцьдзесят гадо╝, мяне русалка ╝ лесе зацалуе да смерц╕. Так што чумнай ямы мне можна не баяцца. Мой час яшчэ не надышо╝!

Яны абм╕нул╕ рог вул╕цы ╕ выйшл╕ на скрыжаванне, кал╕ да ╕х данеслася:

- Стойце! Вы, вы трое! Стойце!

╤м насустрач бег нейк╕ чалавек. Памва пачуха╝ патыл╕цу, ссуну╝шы на лоб шапку-аблавушку.

- Так. А вось пра яго ты н╕чога не расказва╝, Ян. А ну, прызнавайся, чым ты пакры╝дз╕╝ ц╕ абраз╕╝ гэтага шано╝нага спадара, апранутага, як далакоп? Выгляд ╝ яго так╕, быццам ён зб╕раецца зак╕даць нас каменнем.

- Першы раз яго бачу, - адказа╝ Ян, не ╝свядом╕╝шы абсурднасц╕ сказанага.

Чалавек спын╕╝ся. Ён зня╝ з галавы чорны аксам╕тны берэт, як╕я звычайна носяць трунары, л╕хвяры альбо духо╝ныя асобы, ╕ прыц╕сну╝ яго да грудзей, не хаваючы крайняга хвалявання.

- Госпад Вышн╕... Дз╕ця!.. Нарэшце я знайшо╝ цябе! - сказа╝ ён, задыхаючыся.

Памва прысв╕сну╝.

- Яшчэ адз╕н Пелягрыюс?

- Хто вы? - спытала дзя╝чынка.

- Чакайце, я ж вас помню, - сказа╝ раптам Памва. - Вы надоечы ля шлагба╝ма з дзяжурным сварыл╕ся. Вы што, пралезл╕ пад Цёрнам следам за мной?

Чалавек у чорным пах╕та╝ галавой.

- Не, усё было прасцей. Вароты адчын╕л╕. Сюды ╕дзе паветраны карабель.

- Як за╝сёды, своечасова, - сказа╝ Ян.

- А ад нас вам чаго трэба? - падазрона спыта╝ Памва.

- ╤мя маё Нартас, - сказа╝ незнаёмец. - Менш, чым н╕хто. Першы з грэшн╕ка╝ ╕ найгоршы з сыно╝ Госпада нашага...

- Добра, пра вас мы зразумел╕, - перапын╕╝ яго Памва. - Вы на пытанне маё адкажыце, кал╕ ласка.

- Дзёрзк╕ юнак, - сказа╝ чалавек у чорным, з╕рну╝шы на яго з усмешкай. Затым ён перавё╝ поз╕рк на Яна, як╕ стая╝, учап╕╝шыся Памве ╝ плячо, ╕ ╝важл╕ва прыслухо╝ва╝ся да ╕х гутарк╕.

- О, Госпадзе!.. - сказа╝ чалавек у чорным, трох╕ змян╕╝шыся з твару. -Бацька гэтага дз╕цяц╕... Я прысутн╕ча╝ пры яго смерц╕.

Дзя╝чынка ступ╕ла наперад.

- Вы ведаеце майго бацьку? - спытала яна.

Чалавек у чорным к╕╝ну╝.

- Так, веда╝ кал╕сьц╕, - сказа╝ ён трох╕ адрыв╕ста. - Мройцы Багны паказал╕ мне яго душу. На берагах Рудз╕цы, каля жалезных скал. Дванаццаць гадо╝... Але цяпер душа яго супако╕цца ╕ пойдзе да Прадзеда╝. Ала╕с. Ала╕с было яго ╕мя. Божа, даруй мне грах╕ мае!

Пачатак легенды

На чацвёрты дзень каранц╕ну ╝ Лемар прыбы╝ паветраны карабель з грузам проц╕чумнай сываратк╕. Ён ╕шо╝ н╕зка над горадам, ледзь не чапляючы падбрушшам чарап╕чныя дах╕, лопасц╕ магутных в╕нто╝ мяс╕л╕ паветра, узн╕маючы над вул╕цам╕ в╕хры снегавога пылу. Цень яго верацёнападобнай тушы сл╕зга╝ па маставых ╕ сценах будынка╝, ад гуду рухав╕ко╝ пазвоньвал╕ шыбы ╝ вокнах дамо╝. Нарэшце, абм╕ну╝шы замчышча, карабель спын╕╝ся ╕ зав╕с над плошчай каля гарадской брамы. Там было сто╝патварэнне. Праз нато╝п, адчайна с╕гналячы, праб╕рал╕ся сан╕тарныя машыны. Над круглым╕ брызентавым╕ намётам╕, разгорнутым╕ на камянях бруку, лунал╕ белыя сцяг╕ на до╝г╕х жэрдках. Каля намёта╝ ужо стаял╕ вял╕зныя чэрг╕. Салдаты сан╕тарнага атрада - ва ╝н╕форме, але ╝жо без чумных масак - сачыл╕ за парадкам, каб у нато╝пе не здарылася ц╕скан╕ны альбо бойк╕.

- Спакойна, грамадзяне, спакойна, не стварайце та╝кан╕ны! - зычна крыча╝ аф╕цэр у палявым к╕цел╕. - Сываратк╕ хоп╕ць на ╝с╕х!..