Недапісаная кніга

ПЕРАКАЗЫ З РОБЕРТА БЁРНСА

Надпіс на папяровых грашах

Я праклінаў шматок паперы,

Бо ён суровы быў без меры:
Ён разлучыў мяне з каханкай,
З шынком, сябрамі, грогу шклянкай.

Ён кідае сумленны люд

У голад, у жабрацтва, бруд.
Я бачыў, як шчаслівы злодзей
Рабуе бедных пры народзе.

Ён мой спрадвеку люты вораг,

Яго я струшчыў бы на порах,
Але яму — ўсе насцеж дзверы,
Бо Урад яму даў шмат паперы.

Каб гэты перажыць падман,

Хоць ты ўцякай за акіян.

Надпic на алтары незалежнасці

Хто незалежны, вольны, горды,

Сумленны i рашуча цвёрды,
Каго натхняе барацьба
За волю i за лес раба,
Хто ставіць ката на калені
Па волi ўласнага сумлення,
A ў сэрцы — неастылы жар,
Таму вароты — насцеж на алтар.

Адказ вернападданым

Вы верныя трону, нібыта авечкі,

Балюеце, ставіце Іраду свечкі,
Вас хутка нянавісць народа дагоніць,
I хто вас ад кары тады абароніць?

Помнік, пастаўлены Бёрнсам на магіле Роберта Фергюсона

Hi урны няма, ні ўрачыстага слова,

Лісты да магілы засыпалі след,
I толькі нячэсаны камень суровы
Гаворыць: «Шатландыя, тут — твой паэт».

Надпіс на магіле школьнага педанта

«Узяць у пекла, — быў загад, —

Tагo, што так вучыў дзяцей,
I там, бясспрэчна, з чарцянят
Ён навыхоўвае чарцей».

Джонсану

Дзялкі мацёрае пароды

Клянуць свабоду i да гэтых дзён,
Калі ж стаў геній ворагам свабоды,
Самазабойца ён.

Перакладчыку Марцыяла

О ты, каго паэзія прагнала,

Хто ў прозе двух радкоў не склаў,
Ты чуеш крык паэта Марцыяла:
«Ратуйце, гвалт! Мяне ён пераклаў!

Радкі пра вайну i каханне

Прыкрыты лаўрамі разбой,

З крывёй, з паходнаю трубой
Не варты анізвання.
Я кроў гатоў аддаць сваю
За жыццятворчасць, што пяю,
I што завуць каханнем.
Я слаўлю мір, i моц яго,
I радасць, i дастатак.
Стварыць прыемней аднаго,
Чымся забіць дзесятак.

Аб кепскіх дарогах

Я дабіраўся ўплаў i ўброд

I ўсё маліўся Богу,
Чаму ж не любіць наш народ
Рамантаваць дарогу?

Хай з Бібліі адзін радок

Запомняць грэшныя народы,
Каб ix гультайскі гарадок
У пекле не гарэў заўсёды.

Да партрэта Роберта Фергюсона, шатландскага паэта

Пракляцце тым, што, як звяры i чэрці,

Далі паэту з голаду памерці.
Старэйшы брат мой па служэнню музам,
Ты ледзьве дыхаў пад смяртэльным грузам.
Я ўспамінаю твой трагічны лес
I горка плачу, хоць не маю слёз.
Чаму пясняр i ў змроку забыцця
Так адчувае хараство жыцця?

Дзяўчыне маленькага росту

Таму i меншы мой алмаз

За слуп гранітны на магіле,
Каб, паглядзеўшы, кожны раз
У сто разоў яго цанілі.

Люстэрка

Ты называў мяне савой,

I думаў пра сябе, што нешта значыў,
Бо ты ў саве адбітак свой,
Як у люстэрку, бачыў.

Да партрэта

Ягоныя вочы не хлусяць

I пазіраюць так як след,
Але яны прызнацца мусяць,
Што гаспадар ix прайдзісвет.