11. — Синең əниең кайчан туган?
— əнием (бер) мең тугыз йӨз утыз сигезенче елда туган.
1. — Сиңа ничə яшь?
— Унике.
2. — МӨнирə, сиңа ничə яшь?
— Унсигез. ə сиңа?
— Егерме.
3. — Салих, Сезгə ничə яшь?
— Кырык. ə Сезгə?
— Миңа утыз ике.
4. — Галия ханым, гафу итегез, Сезгə ничə яшь?
— Утыз сигез.
5. — Хəниф улым, сиңа ничə яшь?
— Егерме биш, бабай.
6. — Бабай, сиңа ничə яшь?
— ЙӨз дə ике, кызым.
— Ай-ай-ай! Сез бик яшь, бабай!
(яшь —7. — Бу балага ничə яшь?
— Бер яшь тə ике ай.
8. — РӨстəм, сиңа бҮген ничə яшь тулды
(— Утыз яшь.
9. — АйгӨл, əниеңə ничə яшь?
— Кырык ике.
— əтиеңə ничə яшь?
— Илле.
— ə сиңа ничə яшь?
— Унсигез.
На прощание татарские пословицы.
Биш тиенлек куян, ун тиенлек зыян
[биш тийеннек къуйан, ун тийеннек зыйан] —Вакытын югалткан — малын югалткан
[— акъытын йу„алткъан, малын йу„алткан] —Егет кеше ике сӨйлəми
[йегет кеше ике сӨйлəми]. —Байлык бер айлык, саулык — гомерлек
[байлыкъ бер айлыкъ, са — лыкъ „ӨмӨрлек] —Урок 21
Времена года. Диалоги. Задания.
(Егерме беренче дəрес
)—
Продолжаем изучение слов и выражений, относящихся к теме «Время».
Помните эти слова?
ел
[йыл] —яшь
[йəш] —ай
—атна
—ярты ел
—К ним еще добавим следующие:
быел
—былтыр
—килəсе елга
—ике елдан
—ярты елдан
—ун елдан
—Среди этих слов есть одно слово, возможно, знакомое вам.
Это — «былтыр
» —Вспомнили? Да, это герой поэмы Г.Тукая «Шурале» Былтыр в ответ на вопрос Шурале так назвал свое имя. Когда к обманутому Шурале пришли его соплеменники, на их вопрос, кто же прищемил его палец, шурале ответил:
— Былтыр
(Тогда все шурале подняли беднягу на смех: дело было в году минувшем, разве из-за прошлогодней боли нынче плачут?
Времена года называются в татарском языке так:
яз
[йаз] —Җəй
—кӨз
—кыш
[къыш] —Соответственно весной, летом, осенью и зимой будет так:
яз кӨне
Җəй кӨне
кӨз кӨне
кыш кӨне
Можно сказать эти же понятия одним словом:
язын
Җəен
кӨзен
кышын
Чтобы поговорить о временах года, надо знать слова, связанные с ними. Вспомним старые и запомним новые слова:
чəчəк
—яшел
—сары
—агач
[а„ач] —кар
[къар] —яңгыр
[йаң„ыр] —Җил
—озын
[озон] —кыска
[къыскъа] —кояш
[къойаш] —кош
[къош] —яфрак
[йафракъ] —Җилəк
—Җылы
—салкын
[салкъын] —эссе
[ессе] —ашлык
[ашлыкъ] —урман
—елга
[йыл„а] —рəхəт
—бодай
—кҮк
—яшенле яңгыр
—кырау
[кыра — ] —йолдыз
[йолдоз] —салават кҮпере
[сала — ат кҮпере] —боз
—Поговорим по-татарски:
1. — Син кайсы вакытны
— Җəйне. ə син?
— ə мин — язны.
2. — Син кышны яратасыңмы?
— əйе.
3. — Син язны яратасыңмы?
— Юк. Мин Җəйне яратам.
4. — Син Җəйне яратасыңмы?
— əлбəттə
5. — Син Җəй кӨне авылга кайтасыңмы?
— əйе.
— Авылда кемнəр бар?
— əби, бабай.
— əбиеңə ничə яшь?