Трава і камень

з гаямі, пагоркамі і гарадамі

і падае ў стоме да ног.

Прыйдзецца ўстаць,

каб падаць ёй вады і хлеба.

1967

ЛЕТА

Спевы птушак поўняць галаву.

Галасы іх пераймаць я ўмею.

Можа, паміж іх знайду свой голас?

На зары казуля йшла праз лес,

каб вады напіцца з ручая.

Але ён засох. Засумавала.

Калі мы, лянотныя, сядзелі

апаўдня, над намі прамільгнуў

каршуна вялікі чорны цень.

Калі хочаце спытаць што-небудзь

у мяне, спяшайцеся —

бо я магу сыйсці.

1967

ВЫСЕЧКА ЛЕСУ

Вырываюць голле з неба,

і застаецца прагала.

Ля пня збіраюцца звяры

і па яго кольцах, як з папірусаў,

чытаюць гісторыю лесу.

Гарыць агонь.

Пахне пілавінне.

Акрываўленая сякера.

Журавіны кропля.

Не будзем сячы гэтую асіну —

маё дзяцінства шукае на ёй

гняздо дзікага голуба.

Малочная пена.

Крывавая пена.

Паўзе па моху вуж —

вялікі

ствол абрубленага дрэва.

Вечарам прыляцелі птушкі.

Абнялі голле кіпцюрамі

і трымалі дрэвы,

каб не ўпалі.

1967

РАНІЦА Ў ЛІТВЕ, ІДЫЛІЯ

Па полі,

па полі

коціцца сонца.

Што будзем рабіць, мужчыны?

Пазяхаюць жанчыны.

Гнуцца калодзежныя жураўлі.

Шафёры кураць:

дарогі, як пружыны,

яшчэ наматаны на колах.

Пацягваецца возера.

Варочаецца з боку на бок рэчка. Пах малака —

па ўсёй зямлі.

Бычыныя вочы

крывёй наліліся:

замычаў, падхапіў сонца рагамі

і падкінуў угору.

Усміхаецца ля дарогі

драўляны бог:

якія харошыя людзі,

жывёлы і птушкі!

1967

АСЕННЯЯ АХВЯРА

Вось ужо сонца праз вокны хаціны

не дасягае праменнем масніцы,

нож на парозе вострыць мужчына,

ставіць у печку гаршчок маладзіца.

Час надышоў прынашэння ахвяры:

ззяблай зямлі сны зімовыя сняцца,

чэравам прагне яна свайго дару —

цёплай крыві маладога ягняці.

Лісце апала, сціх гоман птушыны,

людзі, ды хлеб, ды зямля засталіся.

Рукі ратаяў чакаюць спачыну,

душы іх з працай сялянскай зрасліся.

Працу й любоў да любімай айчыны

неслі на поле з вялікай пашанай.

Б’ецца ахвяра ў нагах у мужчыны,

дробна трапечацца перад скананнем.

Хлеў расчыняецца. Ногі жанчыны

жвава мільгаюць. Гаршчок повен вару.

Падаюць гронкі чырвонай рабіны.

Сонца ўзыходзіць, прыняўшы ахвяру.

1966

ЛЯ ТРУНЫ

Што я скажу,

рассыпаўшы словы і ўздыхі,

пусціўшы звяроў і птушак

на волю з грудзей сваіх.

Трымаў у руках я

крыштальны кубак,

ды нічога ў яго не наліў.

Што я скажу,

усе разгубіўшы дарогі

і на макаўках дрэў

ні разу не звіўшы гнязда.

Ля астылага вогнішча

цені сыходзяцца.

Ноч халодная, зорная.

Па рэках святлівых плыве

траваў і дрэў насенне,

як душы,

на бераг той.

Чуваць — зачыніліся дзверы.

Сем мячоў працінаюць

маўклівае сэрца.

Калі запытаюць,

я, галаву пахіліўшы,

правай рукой прыкладуся

да грудзей тваіх.

Калі запытаюць.

1971

ШЫПШЫНА

I ад жыцця ўсяго застанецца

толькі адзін гэты момант,

калі ты ў зялёныя вочы

вечнасці будзеш глядзець.

I высахлая шыпшына

над стромай высокай і сопкай,

дзе ўкленчыў мой цень,

галаву пахіліўшы.

                           Даруйце,

даруйце, малю я, даруйце:

я болей нічога не бачу.

1969

НАТХНЕННЕ

(Санет)

Натхненне, як распяцце, кожны раз нанова

прыходзіць з горбам, цяжкім ды святым.

I, поўны праўды, шчырасці, любові,

прымаю гэты крыж, хоць падаю пад ім.

У радасці жыццё сваё аддаць гатовы

за птушак, за звяроў, за дрэвы, за людзей,

за сонца ў сіняве, за спраўджанне надзей,

за першае дзіцём прамоўленае слова.

Галгофа творчасці! Свяцейшая з пакут!

Пад цяжкай ношай валакуся ўпарта,

да яснай зоркі мой пагляд прыкут —

няўжо яна астыла, нібы трут,

няўжо яна крыжа і мук не варта

і ўжо дарэмны ўсе ахвяры тут?

1971

ІСНАВАННЕ

(Санет)

...І траве, і дрэву, й лёту птаха

шкоды я ніколі не зраблю.

Людзі, размнажайцеся без страху,

засяляйце шчодрую зямлю!

Безліч з’яў жыцця расце, як лава,

што плыве з расколатай гары.

Існавання вечнага праява,

непагасным полымем гары!

О Малох вялікі існавання!

Што даеш — бярэш другой рукой.

Знак, дзе сквапнасць дружыць з дабрынёй,

знак, дзе стоен выбух палымяны,

мы, хто рос і вырас нечакана,

хоць часова, а завём Сабой!

1972

СТРАЧАНЫ ЧАС

Страчаны час, невыразны твар,

што толькі на здымках захаваўся,—

рэчышчы рэк, па якіх вецер

цячэ прывольна, нібы вада,

часам здаецца,

што дрэвы ў яго парывах адбіваюцца,

як нашыя твары ў пажаўцелых здымках.

Страчаны час

і нашыя адбіткі ў табе —

нястрымная чарада аблок,

што беззваротна ціха

адплываюць за небасхіл!

Нахмураны вечнасці лес,

дзе блукаюць нашыя цені,

не пазнаючы адзін аднаго,

у пошуках агню забыцця,

у якім яны маглі б згарэць.

Незнаёмыя, бляклыя цені

(гэта іх ад нас адкалоў

хуткацечны імклівы век,

пакідаючы нас,

як рака старое рэчышча) —

дзе ўзыходзіць сонца, як урна

са страчаным часам,

з яго яшчэ цёплым попелам.

1971

ПАЛЁТ ПТУШКІ

Цяпер.

Па вячэрнім небе.

Над пушчай,

што на поўнач хвалямі адступае,—

птушка. Ляціць павольна

маленькая кропка.

Супраць ветру. Далёка.

На поўдзень...

                      і ўспомніў я

прывабную тваю блізкасць —

келіх, напоўнены

ласкай і летам, і цела палёт

па світальным небе

ўсё ўгору)

                — птушка,

чаму гэта час і лёс

супраць мяне?

Заўсёды

супраць мяне і цябе.

1975

ПАД ЗОРКАЙ ВЫСОКАЙ

Цяпер я ўжо ведаю, хто ты,

і моўчкі стаю

пад зоркай высокай,

дзе сціплая —

                     радасць,

дзе стоены —

                     боль:

пад зоркай высокай.

Твой голас мяне абдымае.

Тулю

ў далонях бяскветную зёлку.

Каханнем пазначаны —

я ўсё прыгадаю

і ўсё зберагу:

пад зоркай высокай.

Праз досвітак смужны