Sanctus Aurelius Augustinus (354-430)
Confessiones. Lib. IX.
Cap. 1. O Domine, ego servus Tuus, ego servus Tuus, et filius ancillae Tuae; disrupisti vincula mea, Tibi sacrificabo sacrificium laudis (Ps 115, 16-17). Gaudet Te cor meum, et lingua mea, et omnia ossa mea dicant: Domine, quis similis Tibi? Dicant, et responde mihi, et dic animae meae: Salus tua Ego sum (Ps 34, 3, 10). Quis ego et qualis ego? Quid non mali aut facta mea, aut si non facta, dicta mea, aut si non dicta, voluntas mea fuit? Tu autem, Domine, bonus et misericors, et dextera Tua respiciens profunditatem mortis meae, et a fundo cordis mei exhauriens abyssum corruptionis. Et hoc erat totum: nolle quod volebam, et velle quod volebas. Sed ubi erat tam annoso tempore, et de quo imo altoque secreto evocatum est in momento liberum arbitrium meum, quo subderem cervicem leni iugo Tuo, et umeros levi sarcinae Tuae (Mt 11, 29), Christe Iesu, adiutor meus, et redemptor meus? Quam suave mihi subito factum est, carere suavitatibus nugarum, et quas amittere metus fuerat, iam dimittere gaudium erat! Eiciebas enim eas a me, vera Tu et summa suavitas eiciebas, et intrabas pro eis, omni voluptate dulcior, sed non carni et sanguini; omni luce clarior, sed omni secreto interior; omni honore sublimior, sed non sublimibus in se. Iam liber erat animus meus a curis mordacibus ambiendi, et acquirendi, et volutandi, atque scalpendi scabiem libidinum: et garriebam Tibi, claritati meae, et divitiis meis, et saluti meae, Domino Deo meo.
Sanctus Leo Magnus, Papa Romanus (395-461)
Sermo unus et vicesimus.
In Nativitate Domini nostri
Iesu Christi, primus.
Cap. 1.
Salvator noster, dilectissimi, hodie natus est, gaudeamus. Neque enim locum fas est ibi esse tristitiae, ubi natalis est vitae; quae consumpto mortalitatis timore, nobis ingerit de promissa aeternitate laetitiam. Nemo ab huius alacritatis participatione secernitur, una cunctis laetitiae communis est ratio, quia Dominus noster, peccati mortisque destructor, sicut nullum a reatu liberum reperit, ita liberandis omnibus venit. Exsultet sanctus, quia propinquat ad palmam. Gaudeat peccator, quia invitatur ad veniam. Animetur gentilis, quia vocatur ad vitam. Dei namque Filius secundum plenitudinem temporis, quam divini consilii inscrutabilis altitudo disposuit, reconciliandam auctori suo naturam generis assumpsit humani, ut inventor mortis diabolus, per ipsam quam vicerat vinceretur. In quo conflictu pro nobis inito, magno et mirabili aequitatis iure certatum est: dum omnipotens Dominus cum saevissimo hoste, non in sua maiestate, sed in nostra congreditur humilitate, obiiciens ei eandem formam eandemque naturam, mortalitatis quidem nostrae participem, sed peccati totius expertem. Alienum quippe ab hac nativitate est, quod de omnibus legitur: Nemo mundus a sorde, nec infans, cuius est unius diei vita super terram. Nihil ergo in istam singularem nativitatem de carnis concupiscentia transivit, nihil de peccati lege manavit. Virgo regia Davidicae stirpis eligitur, quae sacro gravidanda fetu divinam humanamque prolem prius conciperet mente quam corpore. Et ne superni ignara consilii ad inusitatos paveret effectus, quod in Ea operandum erat a Spiritu Sancto, colloquio discit angelico. Nec damnum credit pudoris, Dei Genitrix mox futura. Cur enim de conceptionis novitate desperet, Cui efficientia de Altissimi virtute promittitur? Confirmatur credentis fides etiam praeeuntis attestatione miraculi, donaturque Elizabeth inopinata fecunditas, ut Qui conceptum dederat sterili, daturus non dubitaretur et Virgini.
Cap. 2