Ваўчкі

Інстытут сустрэў Паўла Іванавіча знаёмым гулам галасоў, знаёмымі пахамі — пабелкі, клею і гардэроба, дзе вісела вопратка студэнтаў — паміж цёмных мужчынскіх паліто чырвоныя, зялёныя, сінія паліто студэнтак з футравымі каўнярамі, шапкі і шапачкі на ражках вешалак.

Марыя Данілаўна, у чорным халаце, у валёнках, якая прымала і выдавала студэнтам паліто, павіталася з Паўлам Іванавічам. I студэнты з ім віталіся:

— Добры дзень, Павел Іванавіч!

— Добры дзень!

— Дзень добры!

Па шырокай лесвіцы ўздымаўся на другі паверх, да дэканата. Насустрач яму з лесвіцы збягалі студэнты, іншыя пераганялі яго, ветліва абмінаючы, каб не штурхнуць.

У дзканаце павітаўся за руку з дэканам, з намеснікам дэкана, з Вераю Пятроўнай, з іншымі выкладчыкамі і з сакратаркаю, якая сядзела за машынкаю і друкавала, пазіраючы то на спісаны густым почыркам лісток, што ляжаў у яе злева, то на клавішы машынкі. Дэкан і намеснік дэкана паціснулі яму руку мацней, чым звычайна, быццам гэтым поціскам гаворачы, што не забыліся, дзе яны ўчора былі, а Вера Пятроўна па-змоўніцку яму ўсміхнулася.

Павел Іванавіч распрануўся, падышоў да вакна, паклаў свой партфель на падваконнік. За вакном было ўжо бела ад снегу, снег ляжаў на карнізе і на раме вакна, аднекуль прыляцеў голуб, заскакаў на карнізе, пакідаючы на некранутым снезе крыжыкі слядоў, потым прытуліўся ў кутку, надзьмуўся, і добра было відаць яго круглае жоўтае вока з чорнаю зрэнкаю.

Павел Іванавіч, шчоўкнуўшы бліскучым замком, адкрыў партфель, выняў канспект лекцыі, якую павінен быў чытаць зараз, кніжку з закладзенымі паперкамі ў тых месцах, дзе былі падрыхтаваны цытаты. Рабіў усё гэта і адным вухам прыслухоўваўся да таго, пра што гаварылі ў дэканаце.

Выкладчыца французскай мовы скардзілася Веры Пятроўне на свайго сына — урокі вучыць не хоча, ад тэлевізара не адарваць, то было фігурнае катанне, а цяпер гэты хакей...

Літаратар Іван Фёдаравіч толькі што вярнуўся з-за мяжы, ездзіў у Японію, і расказваў, як іх там кармілі.

Выкладчык псіхалогіі, нізенькі, лысы, даваў парады выкладчыку беларускай мовы, як лячыць радыкуліт.

Ніякай сенсацыі не адбылося ні ў інстытуце, ні ў горадзе, ні ў цэлым свеце, і размовы былі будзённыя. А вось кожная важная навіна абмяркоўваецца тут горача, з запалам. Горача абмяркоўваюць тут кожны палёт касманаўтаў, спрачаюцца, ці трэба даваць прэмію вучонаму, калі яго работа не мае практычнага значэння, абураліся, калі даведаліся, што адзін выкладчык інстытута пакінуў жонку з дзіцем і ажаніўся са студэнткаю.

Павел Іванавіч падумаў, як загаварылі б у дэканаце, каб даведаліся пра Зайчыка.

— Хіба такі чалавек можа выкладаць у інстытуце, выхоўваць моладзь! — гэта сказаў бы намеснік дэкана.

— Свайго ўласнага сына судзіў! А мы да яго яшчэ ў госці хадзілі! — так сказала б Вера Пятроўна.

Павел Іванавіч паморшчыўся, быццам ужо цяпер пачуў усё гэта.

Зазвінеў званок. Выкладчыкі пабралі свае сумкі, папкі. Павел Іванавіч пакінуў партфель на падаконніку — чамусьці не любіў хадзіць у аўдыторыю з партфелем. Узяў канспект, кніжку, прапусціўшы ў дзвярах выкладчыцу французскай мовы, выйшаў у калідор.

Высокі светлы калідор быў ужо амаль пусты, бег толькі адзін студэнт, у караткаватых штанах, у цесным пінжачку, з кнігамі пад пахай. Прыкідваючыся, што не заўважае выкладчыкаў, якія выходзілі з дэканата, пабег у канец калідора, адчыніў дзверы аўдыторыі, знік за дзвярьіма. У гэту аўдыторыю ішоў цяпер і Павел Іванавіч, у яго лекцыя на трэцім курсе. Зараз ён зойдзе, і ўсе студэнты ўстануць, вітаючы яго, а ён, напэўна, адчуе нялоўкасць.

«Трэба нешта рабіць... Трэба нешта рабіць...»,— думаў Павел Іванавіч, адчыняючы дзверы.

*