Адваротны бок люстра

– Во нахаба! – з прыкрасцю выгукнула Бася.

Трохі паразважаўшы, яна напісала: «Ён можа сканаць у любы момант, а ты яму майткоў шкадуеш!»

Дзяўчынцы не вельмі спадабалася ўласная спекуляцыя на здароўі пана Альбрыхта, але іншага спосабу ўгаварыць юнака яна не бачыла. Да таго ж ці мала што сапраўды магло здарыцца са старым. Апошнім часам Бася ні ў чым не была ўпэўненая дарэшты.

Яна пачакала, пакуль Міхал дашле паведамленне, каб не паспяшацца з выбарам транспарту, але юнак, відаць, вырашыў ігнараваць далейшыя спробы дзяўчынкі здзейсніць яго сустрэчу з панам Альбрыхтам. Бася пачала падмярзаць, што ўрэшце вымусіла яе набраць тэлефон Міхала. Ён адхіліў выклік, але ўсё ж такі напісаў: «З майткамі дапамагу, але да яго не пайду. Пазваню праз гадзіну».

Адзначыўшы, што гэта добры пачатак у наладжванні зносінаў паміж панам Альбрыхтам і Міхалам, Бася села ў аўтобус і паехала дадому.

Яна разумела, што стары далёка не ва ўсім меў рацыю, калі яны шукалі элементы Ключа. З імі магло адбыцца што заўгодна, і ўсё зза эгаістычных імкненняў пана Альбрыхта. Хаця не, вінаваціць ва ўсім толькі яго было б няслушна. А ўлічваючы цяперашні стан старога, яму можна і трэба было ўсё дараваць, хаця сама Бася не трымала на яго крыўды. Наадварот, нягледзячы на рызыку, якой пан Альбрыхт падвяргаў іх гэтыя два месяцы, ёй вельмі карцела дапамагчы яму нарэшце сабраць мудрагелісты механізм. Усё ж было цікава, ці атрымаецца ў іх і што з гэтага будзе…

А вось з Міхалам яны, як падазравала дзяўчынка, паспелі моцна пасварыцца. І, ведаючы непахісны характар юнака ды з’едлівую манеру пана Альбрыхта, можна было здагадацца, што выбух быў сур’ёзны, а з яго наступствамі трэ было змагацца ніяк не менш за ўсё астатняе жыццё. Прынамсі, з боку Міхала. А стары, наколькі Бася магла меркаваць, наадварот, хацеў як мага хутчэй пабачыцца і прымірыцца з юнаком, няхай гэта і не вельмі было да яго падобным. Хаця ясна, чаму так. Дзяўчынка прыгадала яго няшчаснае змарнелае аблічча ды свой нядаўні дакор Міхалу і ажно здрыганулася. А раптам ён і праўда ўжо сабраўся іх пакінуць?

Басі зрабілася ніякавата. Інфаркт ніколі не бывае дарэчы, а пану Альбрыхту ў яго ўзросце дык асабліва. І чамусьці дзяўчынка адчувала, што стары атрымаў яго не толькі праз нерваванні зза Ключа. «Ну, нічога, – падумала яна. – Усё ж такі паспрабую зацягнуць да яго Міхала. Няхай абодва і аднолькава ўпартыя».

Калі яна вярнулася дахаты, бацькі былі яшчэ на працы. Вы рашыўшы, што гэта неблагая падстава для таго, каб хутчэй сысці з дому па заданні, якое ёй даў пан Альбрыхт, быццам бы яна яшчэ і не вярталася, дзяўчынка праверыла, што гадзіна ўжо прайшла, а Міхал так і не пазваніў. Таму яна набрала яго сама, паралельна робячы сабе бутэрброд і гарбату. Усё ж пад’есці было трэба, але пакідаць наяўныя сляды прысутнасці не хацелася.

Юнак спачатку ўпарціўся і аднекваўся, аргументуючы сваю ад мову вялікай колькасцю спраў увечары, але Бася была непахіснай – і яму ўсё ж такі давялося скарыцца. Яны сустрэліся непадалёк ад дому дзяўчынкі і накіраваліся да антыкварнай крамы на Сціклю.

– Пойдзем з афіцыйнага ўвахода ці з канспіратыўнага? – спытала дзяўчынка.

– Гледзячы, што чым ты лічыш, – адказаў Міхал.

– Хм, а сапраўды, – пагадзілася Бася, бо вызначыць, якім з уваходаў пан Альбрыхт карыстаецца ў якасці параднага, а якім – у якасці чорнага, было складана. – Тады давай у абыход, напэўна ж, у кабінеце да гэтай пары дзяжурыць нехта з паліцыі.

Яны трохі пакружлялі і выйшлі на паралельную Сціклю вулачку, з якой і ўвайшлі ў пад’езд. Апынуўшыся ў кватэры пана Альбрыхта, сябры адразу пайшлі да гардэробнай.

– Табе не падаецца дзіўным, што ён папрасіў прынесці рэчы менавіта цябе? – спытаў Міхал.

– Што ты маеш на ўвазе? – здзівілася Бася. – Чаму гэта мусіць быць дзіўным?

– У яго хапае памагатых. І прадаўцы ў краме, і яго кіроўца, і цэлы атрад са спецслужбаў. – Юнак пачаў выцягваць з шафы бялізну і складаць яе ў пакунак. – І я нават ўпэўнены, што яшчэ паратройка людзей, пра якіх мы проста не ведаем.

– Асабіста я не бачу нічога благога ў тым, што пан Альбрыхт звярнуўся да мяне. Мабыць, ён проста не хоча, каб сюды прыходзіў нехта чужы.

– А ты, значыцца, яму не чужая?

Дзяўчынка вырашыла не працягваць гэтую размову, якая ў хуткім часе мела ўсе шанцы ператварыцца ў сварку, і, агледзеўшы паліцы, замест адказу спытала:

– Як думаеш, мо яму яшчэ плед ўзяць? Толькі я яго тут не бачу…

Бася выйшла з гардэробнай і зазірнула ў спальню:

– Вось ён!

Міхал не захацеў разумець яе намёкаў і, прайшоўшы за дзяўчынкай, устаў у дзвярным прахоне.

– Ты забываешся на тое, што ты маленькая дзяўчынка, з якой пан Альбрыхт пазнаёміўся толькі гэтым летам. Ну няўжо ты думаеш, што дагэтуль у яго не было нікога, каму б ён давяраў і да каго мог бы звярнуцца?

– Сёння ён сказаў, што я цяпер яго адзіная сувязь з навакольным светам, – надзьмулася Бася, пакуль не вызначыўшыся, што яе па крыўдзіла ў словах юнака больш: адсутнасць павагі да яе ўзросту ці абвінавачванні ў адрас старога.

– Ды ці мала што ён яшчэ табе зараз раскажа! – раззлавана ўсклікнуў юнак.