ANTOLOGIO

la cienci. Dum la sucedo dil yari, Théon apogas su sempre plu multe pri

elua kompetenteso, til la grado divenigar elu kom lua precipua

kunlaboranto. El studias anke en Athina, en la skoli fondita da Aristoteles

e Platon.

Lor elua retroveno a la Mouseion, el obtenas ofico kom profesoro pri

matematiki, astronomio e filozofio.

El partoprenas kun lua patro la riedito e la komento di plura verki

unesmaranga : la Traktato pri la koniki da Apollonios, La Aritmetiki da

Diophantos, e precipue la Elementi da Euklides. Elua kursi pri filozofio

anke tre prizesas. El docas pri la kursi di Platon quale nul altra persono,

per mixar elua savo ciencal a vasta reflekto pri l’existo e lo deala. El

esas pagana, certe, ma havas nul atrakteso por la deaji quin onu celebras

en la templi di Alexandria, neanke por la unika deo Kristana, quan el

desfidas. Segun elu, nur la filozofio posibligas proximeskar a lo deala,

per serchar interne di su ipsa. Tala esas lua religio. Elua dicipuli havis

senlimita admiro ad el. Facinata, lua dicipulo Synésios redaktas deki de

letri pri el : “Ni vidis, ni audis elta qua prezidas a la misterii sakra dil

filozofio. El esas santa e kar a la deajo, mea bonfacantino, mea maestro,

mea fratino, mea matro. Mem se nul memorajo restus a la mortinti en la

Inferni, koncerne me, me memoros pri ma kara Hypatia. » Dum la sucedo

di lua docado, Hypatia extensas elua influo a la Mouseion ed anke a lua

vicinajo e til a la stradi, ube el kelkafoye disdonas elua savo. Quankam

el esas feminista ante la tempo, unika muliero en universo kultural tote

maskula, el askoltesas dal sajuli e dal potenti. Pro ke el havas neruptebla

fermeso moral, el refuzas la praktiki dil sexuago. Nula viro povas

submisar el, absolute nula de li. El esas virga. Por l’eterneso.

Mea tre kara damo. Emoco ne cesas tormentar me…Lore la skolo

subite tacas.

La dicipuli observas lia kamarado, qua esas viktimo di astonanta

nervozeso. Hypatia regardas lu, el esas nesentiva. « Tun me askoltas.

Parolez. » La yunulo audacas : « Yen… Me amoras vu… » Esas astonegeso

inter la lernanti. Quale il povas havar la kurajo agar tale ? Ma Hypatia

232

parfinas elua kurso sen reaktar. Ye la morga dio, ante debutar la leciono,

elu iras ad ilta qua deklaris lua amoro e prizentas pako a lu : « Lo esas

donaco. Por tu. » Emocanta, la yuna viro recevas ica ofrajo, ma il divenas

quik teroroza : parolesas pri texuro makulizita per sango ! « Lo esas mea

sango menstruala, deklaras Hypatia. Yen to quon tu vere amoras ho

yunulo, ma tu amoras nulo bela. » Tale el konjedas habile elua

pretendanti. Kande ili perseveras, elu orientizas li a la praktiko dil

muziko por kalmigar lia ardoro. Elua instrumenti esas la nekontebla

nombro de utensili ciencal quin elu fabrikas, tale ica planisfero cielal od

ica areometro mezuranta la specifika pezo di la liquidi. Elua precipua

peco esas splendida astrolabo, t.e. objekto qua posibligas ad elu relevar

kun precizeso la situeso dil steli. Kande noktesas, on vidas elu ofte en la

gardeni dil Mouseion, apuntante l’astrolabo vers la firmamento. Quon

dicas ad el la astri ? Kad la fakto ke on travivos balde epoko-chanjo en

Alexandria ?

En 391, Hypatia evas 21 yari. Quale singladie, elu aceptas elua dicipuli

en chambro dil Mouseion. «

To quon demonstras Euklides, elu komencas, lo esas ke… » El cesas

subite. Furioza klamado acensas de la strado. La filozofino hastas a la

fenestro e ne povas retenar ululo : norde dil urbo, la Serapeum brulas.

Turbo de Kristani iras ad ita templo pagana, kun armi enmanue. « Ico

vere eventis. Li agis ico », pensas Hypatia qua nun teroras. Egiptia esas

lore sub la dominaco dil Imperio Romana sukusita per la gota invadi e la

tensi religial. Theodosius I-ma regnas en Konstantinoplo ed impozas la

Kristanismo brutale. Kelka monati antee, il publikigis edikto qua

interdiktas la frequentado dil santuarii pagana. En Alexandria, lo esas la

patriarko Theophilos qua komisesas efektigar ica aranjuro. Il komencis

unesme atakar la loki neimportanta, quin lu transformigis a kirki. Hodie,

lo esas la lastega simbolo dil paganismo quan il atakas : la Serapeum. Ita

templo majestoza konstruktesis ye la glorio di Serapis, qua esas deajo

mixanta la influi Greka ed Egiptiana. Ol kreesis da le Ptolemaïos por

unigar la habitantaro lokala. Ma la Serapeum ne esas nur pagana loko :

ol esas anke anexajo di la granda biblioteko dil Mouseion ! Yen pro quo

Hypatia teroras. Surloke, grupo de rezistanti sucesas inkluzar su per

barikado en la internajo dil edifico. Ma lo esas Imperio qua frapas an la

pordo. Theodosius I-ma rezolvis lo : la templo de nun apartenas a la

Kristani. Ol devastesas. La fablatra statuo di Serapis sur qua ica