ANTOLOGIO

regretas l’esforco quan me facis por saveskar la kontenajo dil filmacho.

Valoras la peno informar su pri la kozi qui pensigas pri l’Idolinguo.

( Artiklo da Jean Martignon (Francia) publikigita en la numero 5/2001 di

Letro Internaciona)

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

MONDOFINO DIL IMPERIO ROMANA

[ La destino di Roma, qua esis komence urbeto dil regiono Latium –

nericha e negranda parto di Italia – esas astonanta. Roma pokope sucesis

konquestar tota Italia e pose la maxim granda parto dil Universo lore

konocata. Lor la komenco di nia ero, la Imperio Romana extensesis de

nun existanta Anglia til la frontieri kun Persia, e parti de Afrika esis

inkluzita. Kompreneble imperio tante vasta esis sencese atakata ed

infalible mustis dekadar. Dum la IIIma yarcento nia-ere eventis

terorigiva krizi ed invadi da Barbari. Tamen, cafoye, la Imperio sucesis

vinkar la historiala obstakli e posvivar. Ma ol esis tre chanjita, nam la

urbi su cirkondabis per fortifikuri, tale prereprezentante la generala

aspekto urbal dil Mezepoko. E nova religio, nome la Kristanismo vinkis

e gradope – e ne sen rezisto – remplasis la antiqua pagana religio

Romana. Kad la povo-kapto dal Kristanismo esis bon afero por Roma ?

Onu darfas dubitar ; multa pagana autori dil Vma yarcento asertis ke la

Kristanismo shanceligis e disfaligis l’Imperio Romana. Opozite, moderna

historiisti skribas ke no, e ke la Kristanismo prefere plufortigis la

Imperio. Tamen, tamen, la adopto di nova religio, nova vivo-maniero e

mento destruktas la preirinta reguli e valori-sistemi sur qui esis

fundamentizita la socio-ordino. Sen asertar ke la Kristanismo esis la

kauzo dil kolapso dil aludita Imperio, esas nenegeble evidenta ke tala

radikala chanjo esis danjeroza por la socio qua aceptis – o koaktesis

aceptar – ol. Sube me tradukis (de Franca tradukuro) texto da Rutilius

Namatianus, Gallo qua esis prefekto di Roma dum la regno di

Imperiestro Honorius en 414 p.K. Rutilius Namatianus esis pagano e

34

granda patrioto Romana. Roma esabis spoliita dal Gota trupi di rejo

Alarik en 410, ma ol pluduris esar ankore impresiva urbo e R.

Namatianus ne povis e ne volis kredar la krulo di lua mondo. Il redaktis

tre emociganta panegiro pri Roma. Yen lua kontenajo :]

LAUDO PRI ROMA

« Askoltez, rejino tante bela di mondo qua esas tua, ho Roma, admisita

en la nombro dil astri ! Askoltez, matro di la homi, matro dil dei. Tua

templi pluproximigas ni del cielo. Tun ni prikantas, tun ni prikantos tam

longatempe kam ico a la Destino plezos. Tun povas nula vivanto obliviar.

Prefere sepultar la suno en despura oblivio kam lasar de nia kordio

eskapar la homajo quan ni devas facar a tu, pro ke en omna loki ube lua