veneracinda Araba linguo. Inquesto savigis ke malgre la cent mili de
personi vizitinta la maxim recenta libro-expozo en Al Kairo, la Egiptiana
roman-autori maxim famoza nunatempe vendis ibe ne plu kam cento de
exempleri di lia verki, dum ke la libri pri la faki quin me aludis supre
kompresis kun granda facileso.
Ne importas hike aludar la kauzi di ca fakto qui esas konocata. La realeso
esas ke la socii di Mez-Oriento esas, nunadie, en pavoriganta stando di
kulturala regreso. E la sektoro maxim atingata per ica retroiro esas olta
di la literaturo e di la homala cienci. Esas, exemple, desfacilega nun
saveskar exakte to quo produktesas en la Araba literaturo. Se onu ne
volas mencionar kelka skarsa ecepti, precipue en Libano, la editisti ne
posedas vera katalogi e ne esas apta informar sua autori pri la recevaji
produktita per la vendo di lia libri. Ye ica manko profesionala adjuntesas
la indijo de librerii e de profesionani pri libri. Anke indijesas organizuri
por diskonocigar e famozigar verki literatural. Nur la jurnalaro probas
informar pri to quo produktesas ed editesas. La literaturala premii,
nekareebla por igar verko konocata, esas, por tale dicar, neexistanta.
Oli certe existas en la Gulfo-landi, ma oli ne esas serioza e ne povas vere
egardesar. En Egiptia, premio qua desaparabis dum yardeki, tre
fortunoze rinaskis recente, e Libano probable asistos la nasko di Araba
versiono dil Angla Booker price. Ma ica omno ne havas vera relayo e ne
havas vera efekto a la publiko.
Fine, la obtenita rezulto esas la desfacileso quan havas la autoro interne
di la socio e la desfacileso por la difuzado di lua libri. Agnoskata roman-
autoro ganas ridinde mikra pekunio-quanto kompare a lua Europana
kolegi ye meza qualeso. Ico instigas lu opinionar ke la traduko di lua
verko esas la unika posibleso por agnoskesar, mem se ita agnosko esas
negranda. Lo esas itamaniere, cetere, ke Nagib Mahfuz ganis Nobel-
premio, e, ke Ala el Aswani o la Libanano Elias Khury diveneskis konocata
autori.
Ita lamentinda panoramo, tre probable, esas justa anke koncernante
Afrika, ube, me konjektas, la situeso esas mem plu mala, o, forsan,
koncernante Rusia od altra mondo-regioni. On povas lore imaginar, se
onu konsideras la kozi vidita de ita nefortunoza landi, rikomenco yarala
di la literaturala aktiveso quale ol eventas singlayare en Francia per centi
de publikigita verki, profesionala librovendisti, tonizanta jurnalaro qua
93
atencigas forte pri la literaturo, premii literaturala qui produktas
agnoskeso, koncize, quantagrade ico povas semblar magiala e fablatra.
Kompreneble, regardar ico de fora loko ne signifikas ke on esas dupo, o
ke on ignoras la fakto ke en la superkonsumanta socii la libro esas
remplasanta la literaturo, ke la granda vendeyi divenas plu importanta
kam la vera librovendeyi, ke la literaturala premii esas ofte tre
kontestata e ke pro la tro granda nombro de publikigaji, le maxim bona
de li ofte esas neremarkita. On povas savar ica omno, ma tamen pensar
ke la tro granda abundo esas plu envidiinda kam la indijo.
(Ek Kuriero Internaciona n°2/2007)
POPULMIGRADO
Pro la lokala sinuifanta riveri, la petra ponti, la hegi-serio e la ondizita
kolini, on povas pardonar vu pro pensar ke vu esas en la profundaji di
Britaniana areo rural, tote aparte kande vu promenas alonge la butiko,
jacanta en strado-angulo, di Kevin Walls.
Dop la ekmoda pago-tablo, il havas bonhumoroza vizajo e, dum ke lua
klienti babilas pri diversaji koncernanta la singladia vivo en Unionita
Rejio, il adicionas la kusto di lia kompraji sur lua kaso-enrejistrilo. En
ica fiera lando di «foie gras» (grasa hepatajo di ganso) e di trufii, li pagas
por obtenar Angla marmelado e teo dil fabrik-marko Tetley, tomato-supo
Heinz, Weetabix e porko-socisi.
Ita kelke stranja cenaro pluduras en la mezepokal quartero jacanta meze
di ca urbo ube la rezidanti iranta a la kafeeyi e drinkeyi, pos la fino dil
dio-laboro quik ye kin kloki pdm, povas trovesar drinkanta glasedi de
«ale» (Angla biro), lektanta Britaniana jurnali o diskutanta pri «cricket»-
konkurso eventonta dum la nexta semano-fino. Pro la teo-saloni, la butiki
vendanta la Angla fromaji Stilton e Cheddar e la kirkal koro kantanta
tradicionala Angla himni, onu ne povas evitar remarkar la Angla influo
sur la pitoreska Franca urbo Eymet.
Tamen, mem se on vivis longatempe hike, kande onu vidas «cricket»-
ludanti en la mezo di Francia, lore ico duras esar nekustumala e stranja