ANTOLOGIO

desfacilaji e kelka heziti, ita komercala grupo agis importanta rezolvo

dum la yari 1980, per ne plus konsakrar su nur a la vendo di grana kafeo,

ma per propozar butiki di qui la ideo esis ofrar kafeo segun Italiana

maniero.

SERVO YE LA DRINKO- E PAGO-TABLO, TRANQUILA CIRKONDEYO, DOLCA

MUZIKO, INTERRETALA ACESO, OMNA STARBUCKS-EYI DIL MONDO

SIMILESAS.

La koncepturo sucesis e Starbucks, nunadie, esas la mondala championo

dil kafeo.

"Ico ne esas hazardo se ica komercala grupo naskis hike", tale explikas

Ron, kustumala kliento qua esas granda prizanto ye "caffè latte". Seattle

esas fora de importanta altra urbi, ma ol esas apertita a la mondo."

Jacanta an la litoro dil Pacifika Oceano, an la Kanadana frontiero, ica

urbo orientizesas a la extera mondo.

Cetere la Starbucks-insigno esas homajo a la marala vivo, nome ica nomo

venas de protagonisto di "Moby Dick", romano di Hermann Melville. On

konstatas en oli servo ye la drinko- e pago-tablo, tranquila cirkondeyo,

dolca muziko, interretala aceso... omna Starbucks-eyi dil mondo

similesas.

De la interdiktata Civito en Beijing (Pekino) til la strado Montorgueil en

Paris, per trairar Bangkok o Séoul, la koncepturo esas la sama. On iras

sola adibe, ma on povas trovar en ol plura personi por diskutar, o laborar.

En la Usana butiki, la profesionala asembli ne esas rarajo.

Tra la mondo, la dicita koncepturo esas sucesoza. Ica komercala grupo

posedas nun plu kam 12 000 butiki ed adjuntas, singlayare, preske 2 000

nova kafeeyi a lua ja existanta komerceyi, en Usa ed en la tota mondo.

On mem plurapidigas la developo-ritmo : en 2007 la aferala skopo di ca

firmo esas la aperto di 2 400 nova butiki. En Paris, ube ca komercala

grupo ja havas triadek tala loki, la konsumeri prizas povar restar dum

plura hori sen tedesar da garsono qua, altraloke, venus, ye singla duadek

minuti, por recevar nova komendo.

Tamen, ica nova modo «made in USA» produktas nur poka opozo. Kad ico

esas signo ke la «Usanigo» ne plus timigas ? Kad ico esas signo ke

Starbucks agas sagace ?

89

Advere, en la Parisala Starbucks-eyi nur poka kozi pensigas pri Usa. Ica

entraprezeyo ne fanfaronas : che Starbucks, onu ne multe komunikas. En

Seattle, la dicita entraprezeyo esas fortreso, e la pasanta stranjera

jurnalisto konsilesas sistematre konsultar la retala pagino pri ca

fabrikmarko.

Same en Paris : «Se la klienti restas sen konsumar, kad ca entraprezeyo

ganas pekunio en Francia ?» «Quala esas lua projeti, lua ambicii ?» Ita

questioni esas sen respondo. Onu tacas.

Duminstante, ica strategio esas sucesoza. Tamen ico eventas pos multa

desfacilaji e problemi. Anke en Usa. En 1999, lor la somitala

interrenkontro dil Mondala komerco-organizuro (WTO/OMC) en Seattle,

Starbucks qua akuzesis komprar tro chipe a la rurani la kafeo-grani, esis,

same kam Gap o Nike, un de la maxim odiata skopo-plaki por la

manifestanti. La movadi opozata a la komercajigo dil mondo kunvenis

exter la somitala interrenkontro por iniciar to quo restis en la memori

kom la departo-punto dil granda mobilizi kontre la globaligo. En la

Starbucks-eyi dil urbo-mezo, vitri spliteskis. Depos ita tempo la aludita

komercala grupo reaktis. La kombato por sana ambiento e por plu

equitatoza komerco divenis la baricentro di lua komunikado. Starbucks

ne interesas grande Marina Skumanich, reprezentantino en Seattle di la

«Washington Fair Trade Coalition», organizuro qua militas por equitatoza

komerco. Ma elu agnoskas ke Howard Schultz, qua esas la patrono dil

dicita komercala grupo, esas meritanta homo. «Il esas un de ca moderna

patroni qui esas tre diferanta de lia preirinti, tale explikas ita

militantino. Lia politiko semblas esar tre progresema, tam bone en la

domeno dil ambiento kam en olta di la laboro-kondicioni. Existas sincera

deziro facar bona kozi. Tamen, quankam li deklaras ke li havas tre alta

ambicii, li ne esas sempre ye olia nivelo.

Koncernante la ambiento, pro quo li ne kompras plu multa kafeo kultivita

en ombro, t.e. en la naturala peizajo dil regioni produktanta ol, e ne en

granda plantacerio ?»

Omnakaze ica kompanio bone konsideresas trans la Atlantika Oceano.Ma

ica giganto dil bruna oro ne esas sen diversa e psikologiala problemi. Lu

subisas mem kreskala krizo, se on kredas to quon dicas Howard Schultz,

nome il desquieteskas pro la fakto ke il ne plus rikonocas la Starbucks

quan il konceptabis : kad la komercala grupo ne minacesas perdar sua

identeso pro ke ol divenas gigantega ? Ka Starbucks ne esas minacata

dissolvesar en la globaligo ? En informilo interna a lua kompanio, ica

historiala patrono regretis, dum la pasinta printempo, la renunco di ula

agomanieri certe «romantika». Aludante tale la sili de kafeo sur la

drinko- e pago-tabli di Starbucks, qui nun remplasesas per normigita

paketi, pro ke ico konsideresas kom la unika moyeno konservar l'aromo

90

dil Starbucks-kafeo omnaloke en la mondo. Pro brilar tro forte, dil sireno