Clladlar gedib (палачи ушли) hvalati padsaha s"oylyirlr (доложили об этом падишаху: «обстоятельства падишаху сказали»). Padsah inanmir (падишах не поверил). Amma padsahin vziri (но падишаха визирь) agilli adam idi (умным человеком был: agil — ум, разум
). O, baslayir s"ubhlnmy ki (он начинает подозревать), yqin darganin (наверно управляющий) qilinca tamahi d"us"ub (соблазнился мечом: tamahi d"usmk — зариться, соблазняться: tamah — корысть, алчность), dyisib, vzin ayrisini verib (поменял, вместо одного дал другой: vz — замена, смена; ayri — другой). Baslayir bu sirri "oyrnmy (начинает эту тайну разузнавать). Bu trfdn d mn (со своей стороны я) hr yerd (везде) padsahin eldiyi z"ulm"u (о злодействах падишаха: «падишахом совершенном зле») camaata s"oylyirdim (народу рассказывал).Padsah "oz"un"u saxlaya bilmyib dedi (падишах, себе не сумев сдержать, сказал):
— A kisi, snin bu boyda drdin var idi (мужик, у тебя такая/таких размеров/ печаль была: boy — раземер, длина), bs niy "uz"un baxana (но почему, когда на тебя смотрели) el hirildayib g"ul"urd"un (так хохотал, смеялся)?
Dedim:
— Mnim qayirdigim qilmc dasi parca-parca elyir, bu olan is deyil.
Clladlar gedib hvalati padsaha s"oylyirlr. Padsah inanmir. Amma padsahin vziri agilli adam idi. O, baslayir s"ubhlnmy ki, yqin darganin qilinca tamahi d"us"ub, dyi-sib, vzin ayrisim verib. Baslayir bu sirri "oyrnmy. Bu trfdn d mn hr yerd padsahin eldiyi z"ulm"u camaata s"oylyirdim.
Padsah "oz"un"u saxlaya bilmyib dedi:
— A kisi, snin bu boyda drdin var idi, bs niy "uz"un baxana el hirildayib g"ul"urd"un?
Kisi dedi (мужик сказал):
— Qonax qardas (брат: «брат-гость»), bir az sbrin olsun (немного терпения: «немного терпения пусть будет у тебя»), qoy s"oz"um"u danisim (разреши, расскажу: s"oz — слово; danismaq — говорить, рассказывать
), el bu saat (как раз) deycydim niy mn hmis g"ul"urd"um (уже говорил, почему я постоянно смеюсь). S"oz"um"u ksdin (меня перебил: ksmk — резать, отрезать). Indi deyim (сейчас скажу), onun da sbbini bil (знай же и на это причину). El ki, mn padsaha lnt oxumaga basladim (вот так я падишаха проклинать начал: lnt — проклятие, анафема; oxumaq — петь), bu s"oz gedib padsahin qulagina catdi (эти слова до падишаха дошли: camaq — достигать, доходить). Bu df vziri yanima g"ondrdi ki (на этот раз визиря ко мне послал, чтобы), gr bir d mnim zalimligimnan danissa (мол, если он еще раз заговорит о моей жестокости), onu dar agacindan asdiracam (его на виселице повесить прикажу: dar agaci — виселица; asmaq — вешать, подвешивать). Yox, gr (а если) hr yerd mni triflyib (везде меня будет расхваливать), g"ul"ub-hirildasa (смеяться, хохотать) onda onunla isim yoxdu (тогда оставлю его в покое: «с ним моего дела нет»). Vzir padsahin bu mrini mn s"oylyndn sonra (после того, как визирь падишаховский этот приказ мне передал; …dn sonra — после того, как…) mn basladim (я принялся) "uzd hmis yalandan g"ul"ub-danismaga (/на лицо/всегда понарошку смеяться и разговаривать: yalan — ложь, обман), amma "uryimd (но внутри) iki df artiq (вдвое больше: df — раз, bir df — один раз; artiq — больше, свыше) qargis t"okmy (проклинать). Mn g"ord"um ki (я увидел = понял что), yanima gln vzir (пришедший ко мне визирь) hm insafli (как справедливый: «и на справедливого /похож/»), hm d agilli adama oxsayir (так и умный человек: «и на умного человека похож»). Odu ki (так что), hvalati oldugu kimi (историю как есть) ona danisdim (ему рассказал). Vzir dedi ki (визирь сказал, что), arxayin ol (будь спокоен: «спокоен будь»), bu is olsa-olsa darganin klyidi (если это управляющего махинация), mn onu tapacam (я это раскрою).
Kisi dedi:
— Qonax qardas, bir az sbrin olsun, qoy s"oz"um"u danisim, el bu saat deycydim niy mn hmis g"ul"urd"um. S"oz"um"u ksdin. Indi deyim, onun da sbbini bil. El ki, mn padsaha lnt oxumaga basladim, bu s"oz gedib padsahin qulagma catdi. Bu df vziri yanima g"ondrdi ki, grbir d mnim zalimligimnan danissa, onu dar agacindan asdiracam. Yox, gr hr yerd mni t'riflyib, g"ul"ub-hirildasa onda onunla isim yoxdu. Vzir padsahin bu mrini mn s"oylyndn sonra mn basladim "uzd hmis yalandan g"ul"ub-danismaga, amma "uryimd iki df artiq qargis t"okmy. Mn g"ord"um ki, yanima gln vzir hm insafli, hm d agilli adama oxsayir. Odu ki, hvalati oldugu kimi ona danisdim. Vzir dedi ki, arxaym ol, bu is olsa-olsa darganin klyidi, mn onu tapacam.
Padsah "oz"un"u saxlaya bilmyib (падишах, не сдержавшись: себя сдержать не смог) bir d sorusdu (снова спросил):
— Qardas, blk padsahi aldadiblar (брат/друг, может, падишаха обманули). Onda n taxsir var (какая его вина: «у него какая вина есть»)?
Kisi dedi (мужик сказал):