Камандзіроўка ў сваім горадзе

Жыў Васіль Васільевіч Калядка ў суседнім доме. Па просьбе Акуліка па яго пайшла сакратарка кіраўніка ЖЭКа. Вадзім Аляксандравіч і Пугацэвіч занялі пусты кабінет галоўнага інжынера. Як весці размову з дворнікам, дамовіліся па дарозе. I зараз Акулік яшчэ раз праглядаў свой блакнот, а Пугацэвіч моўчкі хадзіў з кута ў кут. Даўно не фарбаваныя дошкі цягуча рыпелі пад нагамі, і Сяргей Антонавіч спыніўся ля акна. Пакой быў на другім паверсе, і ў адчыненае акно заглядвалі зялёныя галіны арабіны з паружавелымі ўжо буйнымі гронкамі гаркаватых ягад. Каб не дрэва, у даўно не рамантаваным пакоі было б зусім тужліва. Аблезлая мэбля, выцвілыя шпалеры, рыпучая падлога ніяк не настройвалі на вясёлы лад. Нездарма кажуць, што шавец не мае ботаў. Пугацэвіч падумаў, што шавец шаўцом, а ўстановы, якія штодня наведваюць людзі, павінны выглядаць неяк па-святочнаму, гасцінна, бо менавіта гэта выклікала б давер. Ды ў кожнага свае нягоды і клопаты. I раптам адчуў, што ў галаве з’явілася яснасць, што сам ён паспакайнеў, быццам і не было тых непрыемных хвілін у падпалкоўніка Янушкевіча.

— От так, Вадзім! — задаволена выгукнуў Пугацэвіч.

Акулік няўцямна адарваўся ад сваіх нататкаў. Потым усміхнуўся. Хацеў яшчэ нешта сказаць і не паспеў. Дзверы адчыніліся, і ў іх паказаўся невысокі з чырвоным не то ад сонца, не то ад ветру тварам чалавек. Пад незашпіленым светлым пінжаком угадвалася моцнае мускулістае цела.

— Васіль Васільевіч? — Акулік паказаў на крэсла побач са сталом інжынера.— Прашу.

Калядка сеў, стрэльнуў вачамі ў Пугацэвіча, які выдаваў тут староннім, і запытальна паглядзеў на Акуліка.

Вадзім Аляксандравіч назваў сябе, адрэкамендаваў Пугацэвіча.

— Чым магу?..

Пачуўшы пытанне, Акулік скоса зірнуў на дворніка. Падумаў, што так спытаць можа чалавек адукаваны, нейкіх больш інтэлектуальных заняткаў, чалавек, што прывык да адпаведнай кампаніі. Вядома, магло ўплываць і жончына асяроддзе. Аднак, як бы там ні было, прасцячком Калядка не выглядаў — у светлых вачах хавалася халодная насцярожанасць. Гэта ўвогуле дзівіла. На будоўлі і цяпер на працы яго характарызавалі станоўча. А чалавеку нават з грэшным мінулым, калі ў яго цяперашняе жыццё сумленнае, баяцца няма чаго.

— Васіль Васільевіч,— стол перад следчым быў пусты, схаваў ён і блакнот, падкрэсліваючы перад дасведчаным У допытах Калядкам, што размова будзе не зусім афіцыйная.— Мы расследуем адну справу, у сувязі з якой да вас узнікла некалькі пытанняў.

— Разумею, не на чай прывялі.

Акулік і вокам не міргнуў у адказ на прыхаваную Калядкам злосць, спагадліва пацвердзіў:

— Пра чай — ваша праўда. Хаця мушу ўнесці яснасць: не прывялі, а запрасілі. Розніца ёсць.

Дворнік паціснуў плячыма. Ад шчырасці ён ухіляўся.

— Васіль Васільевіч, з кім вы дружбу водзіце на Падлеснай?

— Дзе гэта? — Ён крыху падумаў.— Нікога ў мяне там няма.

— Ну, калі не вы, то, відаць, нехта з вашых прыяцеляў у той сталовай свайго чалавека мае…— Акулік не пытаўся, а сцвярджаў.

— А я пры чым?

Калядку пакуль ні ў чым нельга было абвінаваціць. Нават каб ён сам падвёз таго хлопца з сумкамі, больш чым на сведку не пацягнуў бы. Таму Вадзім Аляксандравіч дакорліва паківаў галавой.

— Па абы-каго вы не паедзеце, значыць,— як мінімум, знаёмы быў.

— Вы бачылі?

— Не вас, вашага пасланца. Сказаць калі?

— Ці мала каго аб чым просіш?

— Гэты выпадак прыгадаеце,— усміхнуўся Акулік.— Не круціце, Васіль Васільевіч, ведаеце ж, што мы на пушку не бяром.

— Давялося,— Калядка хмыкнуў і ўздыхнуў, як здалося Пугацэвічу, з палёгкай.— Няўжо ўсё жыццё напамінаць будзеце?

— Не наша віна, сваю біяграфію кожны сам творыць,— развёў рукамі следчы.— Так што гаварыце, каго меліся вывезці з Падлеснай другога жніўня? — Пытанне зноў прагучала двухсэнсоўна — на Падлеснай акрамя сталовай была і абрабаваная кватэра. Перш чым адказаць, калі ён меў што ўтойваць, Калядка павінен быў паварушыць мазгамі.

Паўза сапраўды зацягнулася крыху болей, чым таго вымагала пытанне. Нарэшце Калядка адказаў, але па-свойму, спадзеючыся перахапіць ініцыятыву:

— Прасіў адзін знаёмы. А што, нельга?

— Гледзячы каго і з чым. Дык каго?

— У знаёмага не будзеш пытацца, што вязе!

— Часам варта было б. Вам гэта вядома. Але вы не назвалі прозвішча.

— Ды што тут такога…— пачаў быў Калядка, аднак пад насмешлівым позіркам следчага нехаця выціснуў: — Акадэмік…

— Быццам бы ў нашым горадзе акадэмікаў няма,— сказаў Акулік.— Лапшу вешаеце?

— Памерці мне на гэтым месцы! — Калядка ледзь не тузануў каўнер зашпіленай кашулі.— Яго ўсе клічуць Акадэмікам. Мы адзін аднаго з твару ведаем, горад невялікі, сустракаемся тады-сяды. Навошта мне прозвішча?

Акулік нецярпліва пакрывіўся.

— Ці не Руслан яго імя? — сказаў Калядка і як спахапіўся, зачасціў: — Не буду сцвярджаць, што так, сам я чысты, чысты!

— Дарослы чалавек, а паводзіце сябе, бы дзіцятка-немаўлятка,— строга папікнуў следчы.— Колькі часу патрацілі, каб хаця імя выцягнуць з вас.

— Дык вам больш нічога? — Ён аж выпрастаўся, гатовы бегчы прэч.

— Што можа быць яшчэ,— з’едліва сказаў Пугацэвіч,— вы ж чысты.

Дворнік паспяшаўся развітацца.