Пакуль я разважаў пра сваё заданне і да чаго яно можа мяне прывесці, апынуўся перад манументальным, з калонамі на фасадзе будынкам тэлецэнтра. 3 цэглы, патрачанай на гэтыя калоны, якія, па сутнасці, трымаюць саміх сябе, напэўна, можна было б цэлы асабнячок скласці. А можа, дзеля ўнушальнасці архітэктурнай задумы і на лішнія выдаткі пайсці можна; можа, ува мне залішні крытыцызм развіўся пад уплывам стандартызацыі гарадоў і вёсак? Ды і не мой, а архітэктараў гэта клопат. Мне зараз думаць трэба пра такое, што ніводнаму дойліду не прысніцца. Як і вахцёрцы, якая ўсё-такі спытала, куды я. Вершы, аднак, і сюды з’яўляюцца надзейным пропускам.
Кабінет Святланы Макоўчык знаходжу на другім паверсе. Калі верыць шыльдзе, разам з ёю месцяцца яшчэ тры спецыялісты па трансфармацыі шумавых эфектаў у электрамагнітныя хвалі. Я ўжо ведаю, што патрэбная мне дзяўчына паехала ў адпачынак. Пастукаўшы, адчыняю дзверы. Нахабства, кажуць, гарады ў палон бярэ. Заходжу, аглядаю пустыя, прыпыленыя сталы, глыбакадумна заяўляю:
— Нават у храме гукаў прыбіральшчыца захоўвае вернасць сваёй прафесіі,— і для пераканаўчасці праводжу пальцам наўскасяк паліраванай паверхні бліжэйшага стала.
Бліскучы карычневы след робіць уражанне. Шкада, што гледачоў мала. Толькі адна маладая жанчына. Затое якая! Я адразу пазнаў яе — і фота бачыў, і маці. Я назваў бы Святлану прыгожай, каб не грымаса незадаволенасці, якую яна, бадай, і ў сне не здымае з твару. Што чалавеку не хапае? Цёпла, светла, і мухі яшчэ не восеньскія, не куслівыя. Сядзіць, чытае тоўсты зборнік англійскіх дэтэктываў у сіняй вокладцы макулатурнай серыі. Служба, як у таго салдата, ідзе сабе. Ад маці ведаю, што дачка працай і пасадай незадаволена, што зарабляе яна пры поўным рабочым дні сто дваццаць рэ ў месяц без прагрэсіўкі і трынаццатай зарплаты, а таксама без доступу да дэфіцыту. Відаць, і гэта жывіць Святланіну незадаволенасць, з якой яна глядзіць на мяне. Мне вельмі хочацца параіць Лебедзевай-малодшай перайсці ў прыбіральшчыцы аж на дзве стаўкі: і тут, у тэлецэнтры, дзе анучу можна браць у рукі раз на тыдзень; і па-суседству, у аблювеліргандлі, дзе, здаецца, і прагрэсіўка ёсць, і яшчэ сякі-такі навар пры пэўным спрыце прыкладзецца. Аднак замест дзелавой прапановы я на імгненне бянтэжуся. Як не паказаць жанчыне, што яна захапляе! Каштуе гэта ўсяго нічога, а выгода… Пра выгоду — пажывём — пабачым, як любіць падкрэсліваць падпалкоўнік Янушкевіч, а я яму веру.
Закід крыху дзейнічае. На кнігу, каб не згубіць старонку, кладзецца загарэлая ручка з цёмна-вішнёвым манікюрам, і на мяне светла-шэрыя вочы глядзяць ужо больш цярпліва. Ярка нафарбаваныя губкі губляюць свой прывычны злом, твар робіцца лагаднейшым, і я чую:
— Вам каго?
— Марыну Пракаповіч…— Бездапаможна паварочваюся ўправа, хаця ведаць не ведаю, дзе яе стол і як яна сама выглядае.
Святлана ўжо больш пільна аглядае мяне, і бляск цікаўнасці ў вачах гасне. Абыякава рэкамендуе:
— Імчыце на Свіцязь. Калі яшчэ не падчапіла каго там то паспееце ў самы раз.
Яду, аднак, хапае ў гэтых колеру спелай слівы губках. А сам-насам з Марынай, мабыць, ці-ці-ці ды ля-ля-ля. Сумеўшыся, кажу:
— Абяцала пасадзейнічаць, ну, маленькі блат арганізаваць.
— Вы не памыліліся? — Святлана скупа ўсміхаецца.— Мы не гандлёвая ўстанова. Хіба ваш голас увекавечыць…
— От гэта мне якраз і трэба,— весялею я.
Падбрытыя бровы жанчыны скачуць угору.
— «Грудзінг» асіп,— разводжу рукамі. Я ўжо ўпэўніўся, што ў пакоі такіх магнітафонаў няма, і таму мне захацелася пабываць у майстэрні.— Не паможаце?
Яна ўздыхае. Падзеі ў недачытанай кнізе, дакладней, на рачной паруснай яхце, напэўна, дасягнулі кульмінацыі. Старонка-другая — і адкрыецца імя забойцы. Жах. Рамантыка. А тут я са сваёй асіплай магнітафоннай прозай. Яшчэ раз уздыхнуўшы, Святлана бярэ тэлефонную трубку. Потым падрабязна тлумачыць мне, куды і як ісці.
— Што яшчэ, малады чалавек?
Я рассыпаюся словамі ўдзячнасці і бадзёра нясуся ў майстэрню. Дамаўляюся з майстрам і заадно вывучаю апараты на паліцах. Цікаўнасць сучаснага маладога чалавека да гукатэхнікі натуральная. Пакрысе высвятляю, што патрэбнага мне «грудзінга» тут няма, але нядаўна нейкі такі быў, прыносіла мая дабрадзейка Святлана Макоўчык. Машынка зусім новая, толькі стужку заядала. Для кваліфікаванага спецыяліста гэта паправіць што раз плюнуць. Ахвотна згаджаюся з майстрам і адчуваю яшчэ большае жаданне пазнаёміцца з яго ўмельствам. Бо мой маг збіраўся не па ліцэнзіі, а на самім англійскім заводзе. Умелец запэўнівае, што гэта значэння не мае, Святланін «грудзінг» таксама з Англіі. Дарэчы, магнітафон недзе на студыі, і наступным разам, калі я прынясу свой, ён пастараецца прадэманстраваць мне сваё майстэрства рамонтніка.
Што ж, хоць нешта ёсць. Цяпер задача здабыць імпартны магнітафон патрэбнай маркі і, галоўнае, атрымаць згоду ўладальніка на невялічкую рацыяналізацыю, не прадугледжаную канструктарамі.
Пакуль я рашаў першую з намечаных на сёння задач, гадзіннік усё цікаў і цікаў. Так што паблізу ад патрэбнай мне канторы я аказаўся перад самым канцом працоўнага дня.