Кырыыстаах таас

– Суох. Эн кэпсээни? – Лкй улахан талах олоппоугар олорон симиттибиттии хоруйдаста.

– Кэпсээн кэмчи. Хайдах олороут, туоххут кэллэ-барда?

– Кэммитинэн олоробут, кэлии-барыы суох.

– Быйыл от хайдах буолсунуй? Бачча бэдиктэрдээх кии оту баас курулаамахтаатаы буолуо, – кинээс чороччу улаатан эрэр уолаттары ордук санаабыттыы тртэ-батарыта крд. – Арба кыыл кмнэн эргинэр кии оттооун, с иитэр барыа суох диэн эрдэи буолуо. Ол да буоллар быйыл биир эмэ ынаы уостатар инигин, – кинээс тыла- чиээн, кыйаханан барыах курдук буолла.

Лкй тугу дааны саарбата. Тойон кии хайыай, гэргээн эрдээ. Дьиин баран эттэххэ, ол босхоо кэлбит табаар кини ынаын уоугар биэрбит малынааар холооно суох элбэх этэ. Табаы бу билиэ диэри тарда олордоо. Хайа уонна оттон бэйэтигэр, уолаттарыгар тиктэрбит суккун сонноро сааларынан сырыттахтара дии.

Таыттан Борискалаах Сафейка, Миитэрэй киирдилэр. Бориска Лкй мичээрдээбитинэн кэлэн илии тутуан дорооболосто.

– Лгнтй, туох кэпсээн?

– Суох. Эиэхэ туох баарый? – Лгнтй сэргэхсийэ быыытыйда.

– Суох. Бу Уолаа баран иэбит.

– Ээ… Бтэн баран эрдэххит дии.

– Дьэ, биллибэт. Баар, тннхпт, баар, сир уларыйыахпыт, – Бориска икки саары икки ардынан хоруйдаата.

– Тугу эмэни буллугут дуо? – Лкй тойонуттан толуннар дааны, билиэх баата батарбакка, кмс туунан ыйытта. Туран кн булкуйбута буолла.

– Мэлийдибит. «Суолун» сибикитэ баар эрээри, кии туанара суох.

– Ок-сиэ, таах эрэйдэнээхтээбиккит. Суох бэйэкэтэ эбит буоллаа.

– Дьэ, туох да билбэт. сс эбии атын рйээ крдбт кии хайыа эбитэ буолла? – Бориска атын рйээ хайыы-йээ уонча иин хаыллан баран сууйуллубакка сытарын туунан кинээстэн мээйдэтэн Лгнтйг эппэтэ.

Алааппыйа эмис тайах этин кырбастарын улахан мас кытыйаа хоторон остуолга уурда. Дьон олоро тэн, ааабытынан бардылар.

– Бу хаан бултаабыт кыылгыный, бэрт эмис тайах эбит ээ? – кинээс сыалаах эти ытыра-ытыра сытыы быаынан элийбэхтээтэ.

– Быйыл быстар саас тоокко охторбутум. Байтаын тыы бэйэтэ этэ.

Лкй быаас Борискалаахтан тннт, брлр эккирэтиспитэ. Киэ сиринэн сылдьар ыырдарын хайан, эргиччи айа тардыталаабыта. Кини сытыы ырбаларыттан трт адьыра сыыйбыта, иккини хааннаан ыыппыта. Онно таарыччы бу кыылы бултаабыта.

Хоноолор тото-хана ааан, аттарын ыыталыы таыстылар. Лкй чэпчэтинэ таарыйа кэннилэриттэн батыста. Кинээс аылыгын ситэрэ Алааппыйаны утары остуолга олорон хаалла. Сайыы кн ырдьаччы киирбит. Уу-чуумпу нуурал тн аргыый саба халыйан, сылаас суоранынан сир ийэни итииргээбэтин диэбиттии сэрэнэн сэгэччи сабан эрэрэ. Кл крччлэр аттарын атах тардыталаан ыыталаатылар. Бориска Лкй таыгар кэллэ.

– Бииги Туора салааа уонча иини хаан баран сууйбакка хааллардыбыт, онон тннрбт буолуо. Тугу лээин? Аалыахпыт.

– Ээ, тннр эбиккит дии, – Лкй хайдах эрэ рэ ииттэ. – Тугу лэиэм буоллаай? Арай хотуур кстр буоллар бэрт этэ.

– Сп, була сатыахпыт.

Сарсыарда эрдэ туран айанньыттар хонубутунан бардылар. Лкй кыра уола Уйбааскы эмиэ соруктаах курдук эрдэ турда. Эргэ чабычаы толору хааламмыт элбэх араас таастары хасыан биир хара нх кууогу булла. Онтун быыыгар, кыбыталаан кэбиспит курдук, трт муннуктаах хараатыы саархай нх элбэх кыырпахтар килэбэчиэллэр. Уйбааскы ат холунун тарда турар Борискаа срэн кэллэ.

– Кр эрэ, бу маны, туох буолуой, ээ? – диэн синньигэс ыраас куолаынан чааарыйда. Оолуу симиттигэс мичээринэн кэтээрдии крн турда. Бориска чобуо уолчааны дьиибэргээбиттии крд. Тааын ылан эргим-ургум туппахтаата. Дьиктиргээтэ. Били кинилэр Сиридикэээ сууйбут кумахтарыгар маннык килэбэчигэс эттиктэр олус элбэх этилэр. Ол аата кинилэр маннык хара тааска скээбит эбит буоллахтара.

– Тукаам, маны хантан ылбыккыный?

– Бу рэх кытыытыттан булбутум.

– Но, дьэ, дьиибэ эбит, – Бориска тугу эрэ толкуйдуурдуу саах диэки мэндээриччи крн турда. Бу кыракый эттиктэр кыыл кмс аргыа буолалларын Бориска уруккуттан билэр этэ. Кинилэр пирит диэн ааттаналлар. сктн Сиридикэээ кмс кннэинэ, манна эмиэ баар буолуон сп эбит дии. Уолчааны тбтттэн имэрийдэ, мичээрдээбитигэр хойуу бытыктарын ииттэн бд маан тиистэрэ биир тэ лэчигирээн кннлэр.

– Дьэ, маладьыас киигин, дооор. Бу тааскын миэхэ бэлэхтээ дуу?

– Ыл ээ, – уолчаан кии кппэтэх тргэнинэн чап гыннараат, срэн тиийэн, Миитэрэйи кытта кэпсэтэ турар аатыгар срннэ.

– Лгнтй, чгэй уолчааннаах эбиккин. Хойут киниттэн чгэй кмс сонордьута тахсыыы, – Бориска атын сиэтэн иэн, бырааайдаан, илиитинэн далбаатаата. Айанньыттар Буйунданы р наыл хаамтарыынан ыллык тоойун, токурун ааа араастаан ллэн субулла турдулар. Лкй оотунаан тиэх ат блх т кэннигэр стр диэри батыа крн турдулар.

18

Уолаа Солобуйуоп атыыыт олбуоругар тохтоотулар. Орто ууохтаах, халы, киппэ эрээри тргэн хамсаныылаах кии Борискалаах Сафейканы, былырыыы Шпак ындыыыттарын, эндэппэккэ биллэ. ртн кппт курдук ээрдэлии тоуйда. Бориска Солобуйуопка кинээи билииннэрдэ. Туох соруктаах кэлбиттэрии аыйах тылынан кэпсээтэ. Тлээх сураын истэн хааайын рбтэ т билиннэ. Кэтит баппаайдарынан Сиидэр кинээс илиитин бобо тутан туран ибигирэппэхтээтэ. Тугу эрэ тргэн баайытык сааран куллугураабытын Бориска тылбаастаан биэрдэ.