Паланэз Агінскага [Лірыка. Паэмы. 1996 – 2002]

Нідзе на нланеце,
Дзе выпала мне пабываць,
Не бачыў я столькі
Чароўных і вабных жанчын.
Чароўных красою,
Якую ад воч не хаваць
I дзённым дазволена богам
і богам начным.

Нідзе на планеце -

Ні ў блізкіх,
Ні ў дальніх краях -
Не бачыў я столькі
Панікла-пагаслых жанчын.
З такой усяленскаю
Скрухай-журбой у вачах,
Якую, здаецца,
Ужо не адолець нічым.

1999

* * *

Загучыць партызанская песня –
I абрыс зруйнаванай старонкі
Зноў у памяці так уваскрэсне,
Як эпоха ў глытку самагонкі.

Тая, што за гарамі ўжо дзесьці,

Паваенная, кроўная наша,
У якую ўваходзілі дзеці,
Як дарослыя - дзюбнуўшы нашча.

1999

СЭРЦА ЛЕЦЕЧКІ*

Віктару Казько

Я не быў
У тым фашысцкім лагеры
Між балот палескіх і дуброў,
Дзе ўрачы,
Страшней, чым п'яўкі прагныя,
З Колькі Лецечкі смакталі кроў.
Днямі гэнымі,
Наскрозь прагорклымі
Дьшам, гарам, горам і журбой,
Я не быў між тых, чыёй крывёй
Захлыналіся шпрыцы з іголкамі.
Дык чаму ж,
На край наш родны гледзячы,
На людзей, на дрэвы і траву,
Мне здаецца,
Што я з сэрцам Лецечкі,
З хворым сэрцам Лецечкі жыву?..

2000

* Колька Лецечка - герой аповесці Віктара Казько «Суд у Слабадзе».

ПЧОЛКА

Н. I. Шчаснай

Планета ў трывозе:
Зноў шнурам бікфордавым
Дыміцца газегны радок...
А пчолка,
Натхнёная сонечным водарам,
Збірае нектар на мядок.

Зноў курчыцца ў муках

Душа чалавечая –
Ад жахаў, ад горкіх бядот.
А пчолка... а пчолка
Ад ранку да вечара
Збірае нектар на мядок.

2000

АДПОМШЧАННЕ

Як скарыў Ярмак людцоў Сібіры –
Мноства розных родаў і плямён,
На прасторы, што асвоіў ён,
Рынулі з Масквы купцы-праныры.

Настаўлялі там факторый безліч,

I тубыльцам, каб наладзіць торг,
Везлі ўсё, што, зналі, пойдзе ў толк,
А найперш - «ваду-агонь» ім везлі.

Спойвалі няшчасных паляўнічых

I за пляшку «вогненнай вады»
Бралі шкурак важкія пуды –
Норкі, сабаля, пясца, куніцы...

Бралі іх фактычна задарма,

Ад чаго імгненна багацелі
I шчэ болей багацець хацелі,
Бо граніц у корці той няма.

А няшчасныя ўсё больш прасілі

Даць «ваду-агонь» ім за тавар,
I ўсё больш рабілася ахвяр
Страшнай немачы, што йшла з Расіі.

Так і выкаціла за стагоддзі

Іх амаль усіх «вада-агонь».
Сёння ж у Расіі ўсе кругом
У сівушным топяцца разводдзі.

Страшна ўжо на спітых апушчэнцаў

I глядзець: што сталася з людзьмі!
I няма ратунку, чорт вазьмі!
Прапіваюць і душу дашчэнту!

Калі Бог сам помсціць - хто ўратуе?

... А ў Сібіры непітушчы люд
З-за Амура - лезе ў кожны кут
I звяркоў, каб футры мець, гадуе.

2000, снежань

ГЭТЫМ I ГАНАРУСЯ