Песьні-жальбы

За агарожаю перад астрогам
     Ў ціхім куточку адна
Кветка красуе на грунце убогім,
     Хораша зьзяе яна.
Двор непрытульны і глеба пясчана,
     Грунт весь убіты, як ток.
Сонца ня сьвеціць скрозь шчэлін паркана,
     Выдзьмухаў вецер весь сок…
Белая крошка роскаю Божай
     Чыста абмыта, зяхціць.
Рад любавацца я кветкай прыгожай —
     Міла яна так глядзіць.
Мне ўспамінаюцца вобразы мілыя
     Роднага краю, палёў,
Бедныя вёскі, хаты пахілыя,
     Песьні зялёных гаёў;
Вузкія стужкі меж зеляненькіх,
     Жыта палоска, лянок…
Рэчы пявучыя нівы благенькай,
     Ўзгорак, курганчык, лясок.
Толькі ж мне шкода кветкі: сіроткай
     Ціха схілілась яна
За агарожаю, як за рашоткай,
     Сонцу, людзям не відна…
Мілая кветка, дзіцятка поля,
     Межы зялёнай убор!
Як ты папалася з волі ў няволю?
     Як заняслася на двор?

С песень вастрожніка

Ліпы старыя шумяць за сьцяною,
     Жаласна, глуха шумяць,
Смутна ківаюць, трасуць галавою,
     Толькі галіны рыпяць,

Пышны убор іх, лісты, пазрываны,

     Вецер разьвеяў, разьнёс.
Нудна і ім за астрожным парканам,
     Цяжка ім зносіць мароз.

Плачуць гаротныя ліпы старыя,

     Плачуць на долю сваю:
Пышна расьлі мы, цьвілі маладыя,
     Добра было у гаю.

Вольныя птушкі вакол шчабяталі,

     Божыя пчолкі гулі,
Тоўстыя вязы ад бур нас хавалі,
     Сеткі дубы нам плялі.

Белыя хмаркі над намі гулялі,

     Беглі ў няведамы край,
Чыстыя росы, як срэбра, блішчалі,
     Гоманам поўніўся гай…

Там бы хацелі расьці, красавацца,

     Дол дзе капае ральнік,
Родную песьню дзе ціха сьпявае
     Сын Беларусі, мужык.

Нас перанесьлі на глебу чужую —

     Сьвету, прастору няма.
Ўсе нас забылі, ніхто нас ня чуе,
     Чуе нас толькі турма.

Гусі

Зоры далёкія, зоры бліскучыя
     Ціха гараць над зямлёй.
Крыкі знаёмыя, тоны пявучыя
     Льюцца вячэрняй парой.

З поўначы-холаду, сіверу бурнага

     Гусі на поўдзень ляцяць,
Зь неба далёкага, стэпу лазурнага
     Смутна прашчаньне крычаць.

Дзікія гусанькі, птушачкі вольныя,

     Весьнікі скорай зімы!
Хочацца з вамі мне ў стэпы прасторныя,
     К сьвету і сонцу ад цьмы.

Толькі ж падрэзаны крыльлі свабодныя:

     Моцна пільнуюць мяне
Дзьверы акутыя, сьцены халодныя,
     Краты жалеза ў акне.

Хмары