PMEG_15.0.3_provizora_PDF_24_Marto_2019

Unu momenton poste ŝi malaperis malantaŭ ili.^FA1194 Unu momenton montras la kvanton de tempo, kiu pasis post io.

Unu tagon antaŭe ni per niaj spionoj eksciis, ke Roller estas bone enpeklita.^Rt62 Unu tagon montras tempan distancon. Unu tago pasis de la eksciado ĝis tiu tempo, kiun montras antaŭe (= "antaŭ tiam", "antaŭ tio", "antaŭ tiu tago" k.s.).

Rimarku, ke ne eblas uzi Unu tagon *antaŭ* ni per niaj spionoj eksciis... Antaŭ estas rolvorteto (§12.3.4.1), kaj devas stari antaŭ io, kies frazrolon ĝi montras.

Eblas uzi antaŭ kiel rolmontrilon de la tempodaŭro (§12.3.4.1) mem, sed tio donas iom alian sencon: Antaŭ unu tago ni eksciis... = Unu tagon antaŭ nun ni eksciis... = Hieraŭ ni eksciis... Tute simile oni uzas post kaj poste: Unu momenton poste ŝi malaperos. (= Unu momenton post tiam ŝi malaperos.) Post unu momento ŝi malaperos. (= Unu momenton post nun ŝi malaperos.)

Tempomezura N-frazparto povas ankaŭ esti priskribo de E-vorteca vorteto:

Ŝi estas du jarojn kaj tri monatojn pli aĝa ol mi. Rimarku, ke N-pri- skribo de pli aŭ malpli montras diferencon: Dek jarojn aĝa montras aĝon. Dek jarojn (mal)pli aĝa montras aĝodiferencon.

Mi tre bedaŭras, ke mi ne sciis Vian intencon kelkajn monatojn pli

fue.^L1322

Mi alvenis duonan minuton tro malfrue, kaj tial maltrafis la trajnon. Duonan minuton montras diferencon.

Tempomezura N-frazparto povas ankaŭ kunlabori kun tempa post-komple- mento aŭ tempa antaŭ-komplemento por kune montri tempon. Tia N-fraz- parto iamaniere priskribas la tutan postan komplementon (kune kun ĝia rol- montrilo):

Du tagojn post tio ŝi forveturis Norvegujon. ^FA4186 Pasis du tagoj post "tio".

Longan tempon post kiam la Eternulo donis al Izrael ripozon kontraŭ ĉiuj iliaj malamikoj ĉirkaŭe, Josuo maljuniĝis, atingis profundan

T_s 23

aĝon.

Ĉiu diskutota demando estas ja publikigita tri monatojn antaŭ la kon- greso. °^V-⁴⁶⁰

Komparu kun tempomezura komplemento kiel priskribo de poste aŭ antaŭe:

Du tagojn poste ŝi forveturis... Longan tempon poste Josuo publikigita

tri monatojn antaŭe.

Oni uzas N-finaĵon ankaŭ por montri tempopunkton (§12.2.4).

Diversaj mezuroj

Aliaj mezuroj funkcias tute same kiel tempaj mezuroj. Povas esti mezuro de spaca longeco, alteco, larĝeco, distanco, profundo, pezo, kosto k.t.p. Ili re- spondas al la demandoj kiom?, kiel multe, kiel malproksime?, kiel longe?, kiel alte?, kielprofunde?, kielpeze? k.s.:

Kvar metroj da tiu ĉi ŝtofo kostas naŭ frankojn. ^FE14 Naŭ frankoj ne estas objekto, sed mezura komplemento, kiu montras koston. Li [...] ŝanceliĝis kelkajn paŝojn returne kaj denove falis sur la teron. ^BV61 = ...per/je kelkajpaŝoj... Vi devas kuri pli ol cent mejlojn. ^{FA2 71} Kiam ili forveturis, mi sekvis ilin kelkan distancon. ^FA1228

La kampoj de tiuj urboj, kiujn vi donos al la Levidoj, devas etendiĝi mil ulnojn ekster la muroj de la urboj ĉirkaŭe. ^{Nm 35} La vojo larĝis dudek metrojn aŭ iom pli.

La maljuna paŝtisto ne pezis eĉ duonon de tio, kion pezis la malgranda Niko. ^FA123

La monto Everesto estas ok mil okcent kvardek ok metrojn alta. La mezuro estas priskribo de la vorto alta. Ŝi kondukis Elizon kelkan distancon pluen ĝis deklivo. ^FA1163 Ili staris nur kelkajn metrojn for de mi.

La domo estis ducent metrojn distanca. Ducent metrojn estas mezura priskribo de la vorto distanca.