Retoriko

Universala Deklaracio pri la Homaj Rajtoj 85, 264, 268, 269 universalismo 263; v. ankaŭ

internaciismo universitato 119, 137, 153,

196, 198-199, 201, 215, 223; v. ankaŭ lekcio, parolarto, parolado unuecigaj faktoroj 83-88, 101; v. ankaŭ lingvo -evoluo Unuiĝintaj Nacioj 265 Universala Esperanto-Asocio

70, 249, 268-269 Utaho 69

Valentine, C. W. 41, 43 Vendryиs, J. 26, 51, 56, 65 Vedoj 19, 24

vero 186-187, 205, 218; v. ankaŭ moralo

289

Vespaziano 128 vestaĵo 164-166 Vilhelmo la Silenta 261 virinoj (kaj virinaj lingvoj)

45 (lingvoj de), 76, 81, 87, 139-140 (voĉo), 165-166 (vestaĵo) Vives, J. L. 101 voĉaj mankoj 141, 144, 158 voĉo/j/ 132, 138-161, 180, 189, 224, 242; -alteco 139, 141 k.s., 153,

159, 162, 234 -baritono 139-140, 142 -baso 139, 140 -ekzercado 144, 160-161 -intenseco 139-140, 142, 147, 153 k.s., 158-159, 162 234

-koloro 139, 143, 157 k. s. -mezosoprano 139, 142 -rapideco 140, 142, 144 k.s., 153-154, 156 -soprano 139 -tenoro 139, 140, 231; v. ankaŭ parolorganoj vokaloj 148-149

Voltaire 173

vorto/j/ 41, 78-81 (nombro de), 97 (internaciaj), 102 (internacia radikaro), 106-107 (en la Int. Ling­vo), 111-113, 203 (provizo de), 116, 144, 169, 192, 199 "vortoj kaj objektoj" 26

W

Waringhien, G. 13, 20, 67, 151

Webb of Butleigh, J. 22 Webster, D. 130 Wells, H. G. 56 Willson, T. 129 Wundt, W. 37

Z

zadruge 71

Zamenhof, L. L. 5, 8, 9, 20, 90, 100, 104, 105, 175, 177-178, 209, 257, 262, 264

290

ENHAVO

Paĝo

ANTAŬPAROLO DE MAG. R. ROSSETTI AL LA UNUA ELDONO 7

ANTAŬPAROLO DE PROF. G. WARINGHIEN AL LA DUA ELDONO 11

CAPITRO I

ENKONDUKO 15

UNUA PARTO : LINGVO

CAPITRO II

EKESTO DE LA LINGVO 19

En plena mallumo 19

Komenciĝoj de scienca pritrakto 23

Cu unu aŭ pluraj pralingvoj ? 27

Diversaj opinioj pri la lingvoformiĝo 32

De multlingveco al unulingveco

Kion diras la antropologio ?. . . .

ĈAPITRO III

LINGVO KIEL SOCIA FENOMENO 60

Pri la naturecaj-biologiaj konceptoj 61

Lingvo kaj socio 63

Natura kaj socia ĉirkaŭaĵoj 68

ĈAPITRO IV

FAKTOROJ INFLUANTAJ LA LINGVOEVOLUON. . 73

1. Diferencigaj faktoroj 73

a)Geografia faktoro 73

Paĝo

291

(b) Ekonomiaj-sociaj faktoroj 76

Kasta aŭ klasa faktoro 76

Profesia faktoro 78

Seksa faktoro 81

Religia faktoro 82

2. Unuecigaj faktoroj 83

Ekonomiaj-sociaj faktoroj 84

Divido de la laboro , 84

Priegalecaj ideoj 84

. 44 . 50

Teknikaj faktoroj 85(c) Klerigaj faktoroj 86

3. Individuo aŭ kolektivo? 88

ĈAPITRO V

FORMIĜO DE GRANDAJ KOMUNAJ LINGVOJ 91

La greka lingvo 91

La latina lingvo 93

Ankoraŭ kelkaj ekzemploj 95

ĈAPITRO VI

LA INTERNACIA LINGVO 100

Formiĝo 101

Internacieco 102

Socia portanto 104

Unueco 106

Forto 108

ĈAPITRO VII LINGVO KAJ PENSO 111

DUA PARTO : RETORIKO

ĈAPITRO VIII

ELOKVENTECO KAJ RETORIKO 119

Paĝo

CAPITRO IX

FIZIKAJ ECOJ DE LA ORATORO 137

Aspekto 137

Voĉo 138

Alteco de la voĉo 141

Rapideco de la parolado 144

Intenseco de la voĉo 153

Koloro de la voĉo 157

Interpunkcioj 158

Gestoj 161

Vestaĵo 164

CAPITRO X

INTELEKTAJ ECOJ DE LA ORATORO 167

Ĝenerala kaj speciala kulturoj 167

Lingva kulturo 169

Vortofiguroj 170

Pensofiguroj 174

Triobla intelekta aktiveco 178

CAPITRO XI

MORALAJ ECOJ DE LA ORATORO 183

Honesteco 184

Kuraĝo 188

CAPITRO XII

PUBLIKO 192

Fizikaj kondiĉoj 194

Intelekta nivelo 198

Moralaj kvalitoj 206

Tri ĉefaj kategorioj 208

Paĝo

ĈAPITRO XIII

PAROLADO 211

1. Diversaj specoj 213

Profesiaj paroladoj 216

Scienca, instrua kaj eduka parolarto 217

Eklezia parolarto 218

Politika parolarto 218

Juĝeja parolarto 220

Soldata parolarto 222

Neprofesiaj paroladoj 223

(i) Prelegoj 223

(ii) Okazaj paroladoj 224

2. Paroladpartoj 225

Enkonduko (I) 227

Ĉefparto (II) 231

Fino (III) 233

3. Preparado kaj elokucio 239

ĈAPITRO XIV KONKLUDO 242

ALDONO

I PAROLADO DE BRUTUS 249

PAROLADO DE ANTONIO 251

PAROLADO DE D-RO ZAMENHOF 257

PAROLADO DE PROF. PRIVAT 261

PAROLADO DE LA AŬTORO 263

INDEKSO 273

294

Presita ĉe Grafika Entrepreno Tuijtel, Nederlando

1. EN PLENA MALLUMO

Diversaj religiaj konceptoj asertas, ke la lingvo estis donita al la homo de supernaturaj fortoj. Tiele, la bramanoj en la Vedoj donis al la lingvo la rangon de diaĵo. Sarasvatн, la edzino de Bramo, estis konsiderata kiel la Diino de la lingvo kaj klereco. Similan identigon faras la kristanismo. La Nova Testamento diras: "En la komenco estis la Vorto kaj la Vorto estis kun Dio, kaj la Vorto estis Dio" (Joh. 1, 1). Laŭ la Mal-

(1) Genezo 2, 19.

Genezo 2, 15-17.

(20) Tre kompleta bibliografio troviĝas en la verko de A. Meillet kaj M. Cohen, Les Langues du Monde (La Lingvoj de la Mondo), Paris, 1952, pp. XVII-XLII kaj aparte en ĉiu ĉapitro por la diversaj lingvogrupoj kaj por la unuopaj lingvoj.

37