серлəшергə
—Помните глаголы в будущем неопределенном времени: барырмын
— бармам, кайтырмын — кайтмам? Прочитаем стихотворение Ш.Галиева, где много глаголов в таком времени в отрицательной форме:Выделим новые формы и слова.
Аффиксы — дай/-дəй
, — тай/-тəй выражают уподобление:миндəй
—синдəй
—беркем
—бҮтəн
—А теперь глаголы:
яраталмас
—сагынмас
—иркəлəмəс
—табылмас
—якын кҮрмəс
—назламас
—юксыналмас
—сызламас —
В положительном аспекте эти глаголы были бы таковы:
ярата алыр
, якын кҮрер, сагыныр, назлар, иркəлəр, юксыныр, табылыр, сызлар.Вы поняли, конечно, что эти стихи — о любви.
А на прощанье вам новые глаголы. Какие из них вы знаете, а какие для вас новые?
оныт
—уят
—елмай
—сӨй
—таныш
—Үл
—яшə
—эзлə
—ян
—Үт
—Җый
—тҮз
—юат
—бҮл
—бетер
—сагын
—сиз
—очраш
—бел
—сайла
—ку
—Өйлəн
—кияҮгə чык
—хəтерлə
—Үп
—кочакла
—сӨен
—озат
—каршыла
—шатлан
—югалт
—юат
—1. — əни, мине уятырга онытма, яме! Без иртəгə походка барабыз.
— Ярар, улым, ярар, уятырмын. Онытмам.
2. — Кара əле, Артур! Тегендə бер кыз ничек матур елмая!
— Кайда, кайда?
— əнə, əнə, Һəрвакыт
— ə-ə-ə, кҮрдем. Матур елмая!
3. — Сез таныштыгызмы?
— Юк, без таныш тҮгел. Таныштыр əле безне.
— Бу — Морат, бу — АйгӨл.
— Рəхмəт, мин бик ат.
4. — Син газета укыдыңмы?
— Нəрсə булган?
— Бер йорт шартлаган
— Кайда?
— МəскəҮдə.
5. — Син элек кайда яшəдең?
— Без Үзбəкстанда яшəдек.
— Аннан соң?
— Аннары МəскəҮдə яшəдек. Хəзер Казанда яшибез.
6. — Бакчада карлыган кҮпме?
— КҮп.
— Җыйдыгызмы əле?
— Юк əле, Җыймадык. Ике кӨннəн Җыябыз.
7. — Мин сине бик сагындым, ГҮзəл!
— Мин дə бик сагындым, Искəндəр.