– Садага болоюн десе, бейбаштык кылбай жрбйсб, ападын арбагы чн сен адам болушу керек, жакшы адам болгун, – деп Уларкан жашын аарчып, з ишине киришти. Кумарб тртнч класс, мрбек чнчд окуйт. Эрте менен Кумарб сабакка кеткенде мрбек анын карандаштарын алып, дептерлерин барагынан айрып, самолет жасап кескилеп ойной берч, эми андайын коюп калды. Ошентип балалыктын тааттуу да, ачуу да кндр акырындык менен тп эсейе башташты. мрбек сегизинчи, Кумарб тогузга окуп калганда Уларкан катуу ооруп калды. Ал ооруканага жаткандан бери Кумарб инилерин з карап, атасынын таап келгенин нмдп, кадимкидей бир йд з тейлеп калган. мрбек т ээнбаш, кндп-тндп йг жолобой жрп, мектепти бткн жылы уурулук кыла коюп соттолуп кетти. Анда мыйзамдын кчт убагы, эки жылдан кийин жазасын тп, бошонуп келди. Бул убакта атасы Тейитбек кп ичип, й-блснн да айрылып, жалгыз жашап калган. Ошондуктан мрбек кайра эле Сарыбайдын йн келген. Уларкан тшк тартып жатат. Кумарб же окуудан жок, йд. знн кийинки иниси да чооюп, э кичс биринчи класска окуп калган. Трт иниси, бир сидиси бар. Тумарб чоойгондон бери эжесине жардам бергенге жарап калды. Сарыбайдын таап келгени бой жеткен балдардын ичкен-жегенине менен кийимине, же Уларкандын дары-дармегине жетпей абдан каржалып баратты. Акыры ал совхоздун директоруна кирип, иш сурады. Кароолчулукка орношуп, жлкпул алып, бир аз ооло тшшт. мрбек дале йг токтобойт, ал абдан келишимд, узун бойлуу, кер мурут жигит болгон. Кийинки кездери Кумарб ага кантип имериле тшкнн з дагы байкабай калды. мрбек йд болгондо кызга тамашалап тийишмей адаты бар.
– Кумарб, сени качан кй алат ыя? – деди бир кн колундагы алманы ыргытып ойноп, кайра карсылдата чайнап.
– Сенин эмне кетип жатат?
– Кара далы болуп кетти го дейм?
– Мени алчу эмес, мен тийч эркек азырынча жок.
– Ох-хо кыздар, текеберлигиерден баарынан куру калып, кийин гана кнср, – деди жылмая.
– зч?
– А мен сен айтмакчы жетиммин, ким йлнтмк эле…
– Иште, анан баары болот да, атам байкушка деле кыйын болду, апам оорубаганда мен дагы иштеп жардам кылмакмын, – деди Кумарб муая.
– Таежем жакшы болуп кетсе мага дагы жакшы болмок, жездем келгенде мага иш таап бер дебесем, – деп мрбек тамашасын унута блснн уяла тшкндй болду.
– Азыр совхоздо жаштарды жумушка алат, кирем деп барса болот да.
– Билбейм, трмдн келгенимди укса иш бербейт го?
– Анда атамдан сурап кр, колоктоп бош жрбй иштесе кыздарды дагы жолуктурасы, адам болуш аста-аста дегендей.
– Чо энемдей болбой жнч, – деп жылмая сыртка чыгып кетти, кайра эле кирип келип, – сени бир чакырып жатат, – деди.
– Ким экен?
– Билбейм, з крс тааныйсы да.
– Азыр, – деген Кумарб адегенде терезеден карады, мектепте жргнд бир-эки жолу кат жазган Аскат деген бала экен. Ага жооп бербей койгон, андан кийин аскерге кетип калган, ошол бойдон кр элек болчу. «Чыкпай эле койсомбу», – деп турганда анын жанына мрбек барып сйлшп калды. Аларды кпк карап турду. «Эмнени сйлшп жатат болду экен, Аскат эмнеге келди? Эмнеси болсо дагы сйлшпй эле койойунчу, апам тшкт жатса, мен эркектер менен туруп алганым болбойт», – деген чечимге келди да, з ишин улантып кирди.
– Кума-аш! – деген Уларкандын н угулганда ички блмг кирди.
– Апа, эмне болду?
– Тузу жок ашы барбы, кызым?
– Ооба, катыгы жок болуп жатат.
– Катыгы жок эле бере берчи.
– Макул.
– Ата келе элекпи?
– Жок.
– мрбекчи?
– Эшикте жрт.
– Чакырчы, Узак менен Кубатчы?
– Алар мектепке кеткен, апа, эк те экзамен беришет да.
– Тумаш кайда жрт?
– Ал кир жууп жатат, мен тамак жасадым, атам ачка келет чыгаар.
– Турат менен Мурат ойноп жрб?
– Аларыдын оюндан башка жумушу жок.
– Мейли, ойносо ойной берсин, бгнч катыгы жок эле ичип турам, уй дагы байып баратат окшойт, ст аз чыгып калдыбы?
– Ооба.
– Садага болоюн сербейген, мени карайм деп кыйналды го, же ары, же бери болбой мен дагы силерди кыйнадым ээ?
– Апа, анте крб, сен сакайып кетеси, мен кыйналбайм, апке! – деп Уларкандын ккргн башын коюп ыйлап ийди. – Антип айтпачы, апа, мен тамак алып келейин.
– Алып келе гой, – деп Уларкан улутуна жатып калды. Кумарб чо чыныга тамак алып келип, жупкадан туурап берди.
– Кумаш! – деген сырттан мрбектин н угулду, ага улай эле Тумарб кирди.
– Кумаш эже, сизди бир бала чакырып жатат.
– Колу бошобойт деп койчу.
– Ал ким экен? – Уларкан Тумарбн карады.
– Тааныбайм.
– Ким? – деп кайра Кумарбдн сурады.
– Кргн жокмун, классташтарым го…
– Жолукса жолугуп кой, кызым.
– Кереги жок, апа.
– Мени багам деп багыды байлаба, кызым, эптеп жакшы болуп кетээрмин. зд дагы ойлон, убакыт деген аркыраган дайра, кантип тп кеткенин байкабай кийин кнп каласы. Кудайга шгр, баягыдан жылыш бар, табитим жакшы…
– Жакшы болуп кеткени керек, апа, балдары эми чоойгондо жакшылыгын крс, жаманды ойлобочу, макулбу?
– Секет кетейиндерим десе, оорунун азабын ч жылдан бери тартып келе жатам, сен болбосо балдар эмне болот эле, жаштайыдан тйшк тартып калды, – деп Уларкан оор шкрнп алды. – мрбекти кир дечи бери.
– Макул, – деп Тумарб чыгып кетти.
– Таеже, чакырдыбы?
– Отурчу мындай.
– Угуп жатам.
– Сйлшкн кызы барбы, балам?