З восеньскх вакацый я вярнулася пасвяжэлая, павесялелая з новым колерам валасо. Раптам сцямшы, што агнстыя адценн пасуюць мне значна больш, чым хатурна-чорны, я перафарбавала валоссе ярка-лалавы, вырашышы хадзць так, пакуль не аднавцца мой прыродны руды. Таксама я змянла стыль адзення. Я дог час апраналася ва сё глухое чорнае, а цяпер, нарэшце, вырашыла рызыкнуць трох паэкспераментаваць з колерам фасонам. Я набыла сэкандзе дзве шатландскя спаднчк, адну зялёную, другую барвовую клетку (яны проста шыкона спалучался з берцам), а таксама пунсовы шалк вязаны смарагдавы берэт. Зрэшты, гэтыя колеры таксама лчылся "гатычным", так што я заставалася свам амплуа. Потым, сфатаграфавашы сябе люстэрку, я прыдзрлва разгледзела фотку на экране нотбука. Свам новым вобразам -- берцы, дзравыя панчох, нацягнутыя некальк слаё, клятчастая спаднчка, чорная байка чырвонае валоссе -- я засталася задаволеная. мдж, канешне, атрымася правакацыйны, нават трох брутальны, але мне падабалася. А мама не хвалла. Зрнушы на мяне, яна пахтала галавой спытала: "Таса, а ты не башся, што цябе паб'юць? Альбо не за тую прымуць?" Я не баялася. Прыпад'ездныя бабк лаял мяне "наркаманкай" "курвскай" задога да змены мджу, а на выпадак сустрэчы з гапатой у мяне меся электрашокер. Мой новы вобраз у класе зраб фурор. Ледзь тольк я вайшла, усе вочы скравался на мяне, над партам пранеслася: "О-о-о!..." Я была задаволена. Мне наогул падабалася шакаваць адыторыю.
Як выявлася, падчас вакацый не я адна эксперыментавала з мджам. Толк Валаткевч, гэты гопнк, прыйшо на рок чорнай скуранцы, байцы "Король и Шут" з налепкай Sex Pistols на заплечнку, абвясцшы, што цяпер ён слухае тольк такое, а эр-эн-б -- музло для гомка. Вось гэта бы, так бы мовць, нечаканчык. Такое мклвае перавасабленне "чоткага пацана" "свядомага панка" мяне разла. Да Толка я засёды ставлася з некаторай пагардай, але цяпер, зрнушы на яго па-новаму, я вырашыла, што ён, у прынцыпе, нчога так. Пасля вакацый ён заважна пастале пасур'ёзне, прада, вучыцца лепей не ста, затое пасябрава з батанам Стасем. Апошняе здавалася мне зусм ужо неймаверным, бо дагэтуль Толк яго несупына цвял наогул бы для Стася ледзь не ворагам нумар адзн.
Стась таксама змянся. Знешне ён заставася сё гэткм жа, але яго паводзнах сталенн да жыцця адбылся стотныя перамены. Раней Стаска не чмыры хба тольк лянвы, аднак цяпер яго не чапал, бо Стась пача агрызацца, а найбольш знахабнелым мог нават даць у вуха. спсванне на халяву з м больш не праходзла. Падчас пазапланавай самастойнай па фзцы яго, як зажды, закдал цыдулкам, але гэтым разам Стась не падума рашаць чужыя задачк. Ён спакойна, без мтусн выконва свае заданн, а цыдулк, якя дажджом сыпался яму на парту, ён акуратна складва на кра стала-- к канцу рока атрымася цэлы стос. На перапынку Стась дэманстратына выкну гэтыя паперк сметнцу абвясц, што надалей спсванне з'яляецца платнай паслугай, тарыфы па дамоленасц, магчыма заключэнне догатэрмновых кантракта, аматары ж халявы могуць роным радам сц... у лес. У адказ Стася назвал "сволаччу апошняй" нават прыгразл чынць яму "цёмную". Аднак бць Стася нхто не наважыся, бо ён цяпер сябрава з Толкам, а значыць з Цмкам таксама, а Толк Цмка здольныя моцна адмяцелць, кал што, таму Стася цяпер лепш не крыдзць. Не магу сказаць, што пасля гэтага Стаска класе пачал паважаць -- яго проста цха зненавдзел. Аднак чапцца да яго перастал, гэта было галонае.
Я з цкавасцю назрала за гэтым метмарфозам. Напэна, гэта ёсць сталенне, разважала я, мы се проста робмся дарослым!.. Гэта было не зусм так. Мне, прынамс, да сапраднага сталення было яшчэ далёка, я па-ранейшаму заставалася дзцём, стэрычным, неранаважаным падлеткам са змрочным поглядам на жыццё. У гэтым сэнсе я мала чым адрознвалася ад Лён, хба тольк мая лютасць не была такой разбуральнай. Але сё змянлася тую ноч, кал вярнулася Цемра.
***
У той вечар я была разам з Цмкам, мы зно гулял дапазна. Надвор'е сталявалася мяккае не па-восеньску цёплае, сц дадому мне не хацелася. Мы двойчы абышл вакол Старога Овельска, выйшл да лесапльн, пастаял на мастку, як звася "Малым", потым, крочачы здож набярэжнай, вярнулся да Чортава моста. На мосце жо запаллся лхтары, Овелька нзе здавалася чорнай, як нафта, на яе паверхн дрыжел льснлся адбтк электрычнага святла. Дзесьц наперадзе, схаваныя цемрай, ляжал руны сядзбы, а трох далей уздымася згорак, на якм калсьц месцся бельведэр з балюстрадай, а пад узгоркам, паводле падання, у даня часы знаходзлася логава Цмока.
-- Ты помнш гэту легенду? -- спытала я, узраючыся цемру. -- Ну, пра Авяльяна-Рыбака, як заб Цмока? Ведаеш, я раней смяялася з гэтай казачк, але цяпер я разумею -- там усё па-сур'ёзнаму!
-- Прада? -- спыта Цмка трох безуважлва.
Я кнула.