Sisterdark / Сястра-Цемра(СИ)

Валодзьку Овельску больш не бачыл. Ён знк пасля таго, як невядомыя разграмл ягоную кватэру, а яго самога збл на горк яблык. Меркавана, гэта был тутэйшыя мужык, якя вырашыл чынць самасуд. было за што! Валодзькава Зоя звярнулася млцыю сё расказала. Жудасныя рэчы. Пра Наталку. Зоя сё ведала, але мачала, таму што баялася, што Валодзька заб'е х абедзьвюх. Але нават яе бязмежнай памярконасц нарэшце прыйшо канец... Валодзьку аб'явл росшук. Зоя з дачкой з'ехала на Маларыччыну да мац, а яшчэ праз год выйшла замуж за аднаго вельм добрага чалавека, шчырага вернка, як лчы, што жыццё зямное ёсць пакута кара за Першародны Грэх, а мся кожнага хрысцянна -- рабць усё, каб пакуты на Зямл стала менш, бо тольк так можна наблзцца да Валадарства Нябеснага. Пра здарэнне Валодзькавай кватэры я нкому не сказала. Нават Цмку. Але здаецца мне, што кал б Цмка пра тое даведася, ён сказа бы, што я сё зрабла правльна.

16. Дыктатура

Зма гэтым годзе выдалася гнлая ненатуральна цёплая, сам яе пачатак бы нейкм анамальным. Позна вечары, у першых чыслах снежня, на Овельск наляце шалёны вхор пракацся па мястэчку, ломячы дрэвы зрываючы шыльды, а потым неба раскалола маланка. Навальнца дожылася сяго некальк хвлн, аднак паспела нарабць шкоды. Ветрам паабрывала правады, палова горада засталася без электрычнасц, з некалькх шматпавярховка у "блоках" здзерла дах, а стогадовыя дрэвы ля набярэжнай Овельк павыдзрала з караням. Найгоршым было тое, што падчас буры павался драляны крыж, як стая каля шашы перад уездам у горад. Яго пераламла ля самай асновы выкнула на праезджую частку, пад колы машын. Местачкоцы казал, што гэта нядобры знак -- палы крыж, несвоечасовая маланка над пустым палям. Многя напрост звязвал гэта з "блюзнерствам", якое чынл Овельску год таму.

Летась па загаду гарадской адмнстрайцы бы зруйнаваны невялк каваны крыж, як стая у яры непадалёк ад сядзбы Кунцэвча. У дзевяностыя яго сталявал мясцовыя "адраджэнцы" памяць ахвяра НКУС, якх, паводле некаторых звестак, расстрэльвал падвалах сядзбы, а таксама гонар чатырох пастанца-калноца, якя был павешаны тым жа яры 1863-м. Паводле падання, на пакаранн прысутнча сам генерал-губернатар, а асуджаных веша Пархом Ляпец, тутэйшы, як потым атрыма ад генерал-губернатара надзел зямл.

Некальк местачкоца выступл тады абарону крыжа. У большасц сваёй гэта был вернк-парафяне, якя не жадал дапусцць апаганьвання святын, бо крыж бы асвечаны. Да вернка далучылся прадстанк тутэйшай нтэлгенцы -- музейшчык-экскурсавод, бблятэкарка наш настанк гсторы, Альгерд Алегавч. Пратэстоцы был настроены рашуча нават збрался зладзць пкет, але м не дал дазволу. Тады яны накравал петыцыю да спадара Хлябцова Вктар-Аляксандрыча, галавы Овельскай адмнстрацы, як, уласна кажучы, бы нцыятарам "блюзнерства". Пратэстоцы атрымал катэгарычную адмову, падмацаваную жалезабетонным аргументам. Па-першае, крыж бы усталяваны без узгаднення з уладам, то бок незаконна, па-другое, няма някх доказа, што былой сядзбе сапрады чынлся расстрэлы, па-трэцяе, вельм сумнна выглядае сам факт ушанавання памяц чатырох польскх тэрарыста, пакараных, мж ншым, за антыдзяржаную дзейнасць. Так адказ нашага гсторыка проста даб. Ён дога хадз у засмучэнн пачуцця паказва усм раздрукок з бяграфям пакараных пастанца -- маля, якя ж яны "паляк", гэта ж нашы, тутэйшыя хлопцы, студэнцтва дробная шляхта, якя ахвяравал свае жыцц за свабоду Беларус!.. Аднак гэта нчога не дало, рашэнне мэра засталося непахсным. У яр прыйшл рабочыя выкарчавал крыж за лчаныя хвлны. Некаторы час ён ляжа там у зараснках здзчэлага язмну, а потым кудысьц падзеся. Гэта гсторыя паступова забылася, але цяпер, напалоханыя дзнай снежаньскай навальнцай, людз спомнл пра тое блюзнерства стал пагаворваць, што пратэстоцы, усётк, мел рацыю, крыж у яры, усётк, не трэба было чапаць...

Пасля навальнцы прыйшла адлга, сталявалася, як жартавал тутэйшыя, "тыпова ерапейская зма". шла жо другая палова снежня, але снегу не было знаку, тэмпература трымалася плюсавая, часам сягаючы дзесяц градуса цяпла. Вада рацэ знялася, навакольныя лясы чарнел стаял мокрыя, панурыя, а над аголеным палям насся сыры цеплаваты вецер, як пах волкай глебай балотнай гнллю. Асаблва прыгнятала адсутнасць святла сонца. За цьмяным свтанкам адразу ж надыходзл шэрыя прыцемк, а потым змрок спакваля гусце налвася чарноццем, на вулцах запальвался лхтары, але волкай смузе яны свяцл размыта блякла, амаль не разганяючы цемру. Неба было зацягнута хмарам, час ад часу луп абложны дождж, местачкоцы хадзл пад парасонам клял надвор'е. Затое грыбнк был задаволеныя -- казал, што здзчэлым парку ля сядзбы васю паперл апёнк шампньёны, гэта снежн месяцы...