Без прыгод я перасекла пустынны двор, м╕нула гаражы, пустку ╕ апынулася на цэнтральнай вул╕цы. Ускочы╝шы ╝ гарадск╕ а╝тобус, як╕ курсава╝ пам╕ж лесап╕льняй ╕ драб╕льным заводам, я праехала пару прыпынка╝, увесь час п╕льнуючы кантралёра╝ (як╕х, зрэшты, у Овельску н╕кол╕ не бачыл╕) ╕ выйшла на ╝скра╕не каля пасёлка з 'эл╕тным╕' катэджам╕. Дзесьц╕ тут жы╝ спадар Хлябцо╝, мэр Овельска. М╕ну╝шы катэджы ╕ пляскаты пустыр з недабудаваным╕ тэн╕стным╕ кортам╕, я апынулася на трасе. З аднаго боку шашы сцяной уздыма╝ся лес, з другога боку ляжала заснежанае поле, а за полем на даляглядзе в╕днел╕ся абрысы зак╕нутых кар'ера╝, падобныя на спадз╕стыя горы. Я спын╕лася на ╝збочыне побач з а╝тобусным прыпынкам у выглядзе п╕рам╕ды, складзенай з паста╝леных ста╝ма бетонных пл╕т. Пл╕ты был╕ размаляваны псе╝дав╕зантыйск╕м расл╕нным арнаментам колера╝ вохры, цынобры ╕ ляп╕с-лазурку, а над уваходам у 'п╕рам╕ду' в╕села шыльда з надп╕сам 'ШЧАГОЛ'. Так зва╝ся катэджны пасёлак, як╕ тольк╕ няда╝на ╝ключыл╕ ╝ склад горада. На лавачцы ╝нутры 'п╕рам╕ды' сядзел╕ два п'янаватыя дзядзьк╕ (з гасцей, пэ╝на, ехал╕, альбо з ха╝тура╝) ╕ гучна сварыл╕ся. На мяне яны не звяртал╕ ╝ваг╕.
-- Манкурт ты сраны, Сярожа! Беларусафоб! - крыча╝ дзядзька ╝ з╕мовым пал╕то, клятчастым шал╕ку ╕ картузе з брылём. -- Каранё╝ сва╕х выракаешся, л╕цв╕нск╕х!
-- Ад манкурта чую! - парырава╝ друг╕, апрануты ╝ пухав╕к з расшп╕леным ка╝нерам, з-пад якога выглядва╝ шэры п╕нжак ╕ барвовы гальштук. -- Як╕я, у дупу, л╕цв╕ны?! Я да паляка╝ дачынення не маю. А беларуса╝ прыдумал╕ бальшав╕к╕ ╝ сямнаццатым годзе. ╤ гэтаму, Пашка, маецца дакументальнае падз... падз...цверджанне.
Язык у 'Сярожы' трох╕ заплята╝ся, зрэшты, як ╕ ╝ 'Пашк╕'.
-- Абрыд ты ╝жо, Сярожа, з палякам╕ сва╕м╕. Усё ╝ цябе паляк╕ ды паляк╕, як шыла ╝ сраке. У дзяц╕нстве яны цябе чмырыл╕, ц╕ што? А беларуса╝ згадвала яшчэ Кацярына Вял╕кая, задо╝га да бальшав╕ко╝.
-- Ты мне, Пашка, свае фэйк╕ ╕нтэрнэта╝ск╕я не падсо╝вай! Кацярына такога не гаварыла. Тут Русь была спрадвеку!
-- Аднак увесь народ на мове разма╝ля╝. Беларускай.
-- Яны разма╝лял╕ на рускай. На рускай, сука! - крыча╝ 'Сярожа', стукаючы кулаком сабе па калене. -- А беларуская ёсць штучны дыялект, як╕ прыдумал╕ бальшав╕цк╕я п╕сак╕ з польск╕м╕ ╕ я╝рэйск╕м╕ прозв╕шчам╕. ╤ таму народ не жадае на ёй разма╝ляць. Ну, за выключэннем кучк╕ зманкуртызаваных марг╕нала╝, як╕я робяць гэта за грошы. Кур-р-рвы!
-- Ты, Сярожа, сам зманкуртызаваны па самыя гланды! Ты вазьм╕ пачытай 'Б╕бл╕ю' Скарыны, Тура╝скае Евангелле. На якой мове яны нап╕саны, га?
-- Лухту вярзеш, Пашка! Я кал╕ ╝ камандз╕ро╝цы ╝ М╕нску бы╝, дык адмыслова ╝ Нацянальную б╕бл╕ятэку хадз╕╝, Скарына╝скую Б╕бл╕ю там чыта╝, ╕ Евангелле тое, ╝ арыг╕нале. Н╕якай, бляха, мовай там ╕ не пахне. Яны на рускай нап╕саны, факц╕часк╕ на сучаснай.
-- А 'Мужыцкая пра╝да'? "Наша н╕ва"?
-- Спрабава╝ чытаць, не пайшло. Я па-польску плоха разумею.
-- Якая, на хрэн, польская?! Ты дзе там польскую ╝гледзе╝? Не, у цябе напра╝ду шуруп у мазгах з гэтым╕ палякам╕. Вунь, з╕рн╕, з╕рн╕. Бачыш, трэшчынка на сцяне? Яна табе часам паляка╝ не нагадвае?..
Тут каля прыпынку прытармаз╕ла маршрутка, дзядзьк╕ падхап╕л╕ся ╕ не перастаючы сварыцца, зн╕кл╕ ╝ салоне. Маршрутка ад'ехала, ╕ я ╝зрадавалася, што засталася на прыпынку адна. Мне хацелася ╝цячы з Овельска без л╕шн╕х сведак.
З папуткам╕ мне не шанцавала. М╕нула ╝жо з чвэрць гадз╕ны, а мне н╕як не ╝давалася злав╕ць а╝то. М╕ма мяне праехал╕ некальк╕ грузавых фур ╕ безл╕ч легкавушак, ╕ н╕водная не спын╕лася. Напэ╝на, к╕ро╝цы не хацел╕ са мной звязвацца. Ста╕ць ля ╝збочыны нейкая малалетка з дз╕к╕м колерам валасо╝, нябось з бацькам╕ пасварылася ╕ вырашыла збегчы з дому. Магчыма, яна яшчэ ╕ наркаманка. Альбо малалетняя злачынка. Ды ну яе, яшчэ з м╕л╕цыяй будуць праблемы!.. Я ╝жо думала махнуць рукой ╕ паехаць на маршрутцы, кал╕ ля ╝збочыны прытармаз╕╝ белы 'мерс' з тан╕раваным╕ вокнам╕. Акно з боку к╕ро╝цы бясшумна з'ехала ╝н╕з, ╕ я ╝бачыла за стырном маладога чалавека, апранутага ╝ чорны п╕нжак ╕ чорную ж кашулю. Уражанне ён раб╕╝ нейкае непрыемнае, хаця я не магла да╝мецца, што канкрэтна мне не падабаецца. Ён бы╝ давол╕ падцягнуты, з акуратнай стрыжкай ╕ гладк╕м, выпешчаным абл╕ччам з бездакорна прав╕льным╕ рысам╕. Мажл╕ва, гэта мяне ╕ збянтэжыла. Кал╕ я з╕рнула на ягоны твар, у мяне чамусьц╕ м╕льганула думка пра васковую маску. Нейкае яно занадта прав╕льнае, лак╕раванае, як на аг╕тплакаце БРСМу. Зрэшты, на маньяка ён бы╝ не падобны, ╕ поз╕рк ягоных блак╕тных вачэй пад шкельцам╕ акуляра╝ без аправы бы╝ давол╕ добразычл╕вы.
-- Дабрыдзень, сястрычка. Далёка едзем? -- сказа╝ ён, усм╕хаючыся.
-- Дабрыдзень. Да Смаленска не падк╕неце?
Ён пах╕та╝ галавой.
-- Не, да Смаленска, нажаль, не атрымаецца. Да Растова магу. Падыдзе?
Я пачала л╕хаманкава прыгадваць, дзе знаходз╕цца той Расто╝, ╕ ц╕ далёка гэта ад Смаленска. Так, з геаграф╕яй у мяне за╝сёды бы╝ по╝ны швах.
-- А да Гомеля? Хаця б да ╬п╕рэв╕ча╝ мяне давязеце? - спытала я.
Ён раптам развесял╕╝ся.