Соль жыцця

АЙЗІК ПЛАТНЕР СОЛЬ ЖЫЦЦЯ

Рэдактар М. Хведаровіч

Мастак Ц. Кіпніс

Тэхнічны рэдактар Я. Карпіновіч

Карэктар Г. Славінская

Пераклад з яўрэйскай мовы

Дзяржаўнае выдавецтва БССР

Рэдакцыя мастацкай літаратуры

Мінск 1957

АЙЗІК ПЛАТНЕР

Старэйшы яўрэйскі паэт Айзік (Ісак Хаімавіч) Платнер нарадзіўся ў 1895 годзе ў былой Сядлецкай губерні ў г. Сакалоў-Падляскі ў сям'і краўца. Працоўная дзейнасць А. Платнера пачалася вельмі рана. Некаторы час ён жыў у розных гарадах Літвы і прымаў удзел у рабочым руху. У пачатку 1921 года выехаў у ЗША. У 1932 годзе вярнуўся ў СССР, жыў у Мінску, актыўна супрацоўнічаў у перыядычным друку.

Вершы А. Платнер пачаў друкаваць у 1919 годзе. Першая кніжка «Аб чым дзень апавядае» выйшла ў 1930 годзе ў Н'ю-йорку. У 1935 годзе ў Мінску выйшла асобнай кнігай яго «Паэма аб краўцах», у 1940 годзе — «Сонца на парозе», у 1947 годзе — «З любоўю і верай», у 1948 годзе — «Самае дарагое» і шэраг іншых кніг. Вершы А. Платнера неаднаразова перакладаліся на рускую і беларускую мовы. У зборнік «Соль жыцця» ўвайшлі лепшыя паэтычныя творы А. Платнера ў перакладзе на беларускую мову.

Прысвячаю Дэборы

СОЛЬ ЖЫЦЦЯ

Не, любая, рана
    Шукаць забыцця.
А бель галавы —
    Гэта соль, соль жыцця,
Што хлебу жыццёваму
    Смак надае,
А хвалі на моры —
    Магутнасць яе.
Без смутку-ж няма
    Весялосці нідзе,
Бо цень-жа за сонцам
    Спрадвеку ідзе.
А ведаеш, горкія
    Слёзы чаму?
Не выплачаш іх —
    Дык і цяжка таму.
А выплачаш — стане
    Святлей і лягчэй,
I вочы вільготныя —
    Шмат прыгажэй.
Не, рана аб старасці
    Нам гаварыць.
Глядзі, увесь горад
    Світаннем гарыць.
Дзень творчае працы
    Пачаўся вакол,
Дыханнем магутным
    Калышучы дол.
У вокнах ад сонца
    Аж плавіцца шкло,
I тысячы кветак
    На іх расцвіло.
I верш мой, і дом,
    Што будуецца нам,
Усё застанецца
    Наступным вякам.
Жыццё — гэта ўсё,
    Што вакол і з табой:
Вясёласць, і смутак,
    I твой непакой,
I сонца, і дрэвы,
    I радасць быцця,
I бель галавы —
    Гэта соль, соль жыцця.
Ты кажаш, маршчынкі, —
    Прайшла маладосць...
Ну што-ж, наша часць
    Ва ўсім зробленым ёсць.
А сівыя скроні?..
    Я рад іх любіць!
Мінулага свет
    Пад нагамі ляжыць.
А новым праспектам,
    Што сонцам услан,
Імчыцца дзіця наша,
    Быццам-бы лань.
Сустрэне таго,
    Каго стане любіць,
І песня далей
    На зямлі прагучыць.

КРЫНІЦА