Тлумачальны слоўнік па інфарматыцы

Старшынствó аперáцый (operator Precedence) — прыярытэт аперацый, які вызначае паслядоўнасць іх выканання ў выразе. У інфарматыцы ў арыфметычных выразах устаноўлена наступнае старшынства (у парадку ўбывання): падвышэнне да ступені, аднамесныя складанне і адыманне, двумесныя множанне, дзяленне, складанне і адыманне. Парадак выканання можна змяняць пры дапамозе дужак. Дзеянні ўнутры дужак выконваюцца першымі.

Старэнне (ageing) — працэс змены якасці аб’екта ў часе.

Старэнне інфармáцыі (ageing of information) — уласцівасць інфармацыі з цягам часу страчваць сваю каштоўнасць, абумоўленая змяненнем стану адлюстраванага ёй прадметнага абсягу.

Старэнне прагрáмы (ageing of program) — памяншэнне практычнай каштоўнасці праграмы з прычыны з’яўлення новай праграмы, якая вырашае тую ж задачу, але валодае большымі магчымасцямі.

Статычная аператыўная пáмяць (static memory, RAM) — разнавіднасць аператыўнай памяці без рэгенерацыі звестак пры захоўванні.

Статычны дамп (static dump) — вывад аперацыйнай сістэмай ці карыстальнікам кампутара на экран ці друкарку ўсіх параметраў пасля завяршэння работы праграмы.

Стварэнне мадэлі (model building) — распрацоўка сістэмы, якая адлюстроўвае стан рэальнага аб’екта, працэсу. У матэматычнай мадэлі рэальныя працэсы прадстаўлены сістэмамі раўнанняў.

Стрáта вáртасці (underflow) — лікавы вынік, які з’яўляецца занадта малым, каб быць прадстаўленым.

Стратэгія (strategy) — сукупнасць правілаў для выбару дзеянняў у залежнасці ад сітуацыі.

Стратэгія ахóвы (security policy) — фармальнае вызначэнне крытэрыяў аховы сістэмы ад несанкцыяванага доступу і вядомых пагроз.

Страчáны клáстэр (lost cluster) — кластэр (фрагмент памяці на дыску), які адзначаны аперацыйнай сістэмай, як выкарыстоўны, але не ўключаны ні ў адзін файл. Страчаныя кластары ўзнікаюць пры некарэктным завяршэні службовых аперацый: рэзкае завяршэнне прыкладной праграмы, “грубы” выхад з сістэмы і інш.

Структýра (structure) — фіксаванае ўпарадкаваная мноства аб’ектаў і адносінаў паміж імі. Спосаб арганізацыі праграмы пры яе распрацоўцы.

Структýра зáпісу (record structure, record layout) — упарадкаваны спіс палёў, якія складаюць запіс разам з параметрамі кожнага поля; арганізацыя палёў звестак пры запісе.

Структýра звéстак (data structure) — спосаб аб’яднання і ўпарадкавання мноства элементаў звестак адным з прынятых спосабаў у адзін масіў, спіс, файл.

Структуравáная мóва зáпытаў (structured query language, SQL) — сучасны сродак для работы з базамі звестак, які прымяняецца ў асяродздзі рэляцыйных базаў звестак (стварэнне, пошук, змены, абнаўленне, перадача звестак). Мова SQL зацверджана ў якасці афіцыйнага стандарту для рэляцыйных баз звестак і не залежыць ад спецыфікі кампутара.

Струмéнны прынтар (ink-jet printer) — безкантактны прынтар; ненаціскная знакасінтэзаваная друкарка з пераносам фарбавальніка на носьбіт (папера, картон, плёнка і інш.) з дапамогай струменю ў выглядзе кропляў фарбы.

Стыль (style) — выбар канфігурацыі шрыфта. Кожны набор шрыфтоў звычайна ўключае ў сябе базавыя: нармальны, тлусты, курсіў, падкрэсліванне і г.д.

Стыль праграмавáння (programming style) — прынятая сістэма для распрацоўкі і размяшчэння радкоў праграмы.

Стэк (stack) — частка аператыўнай памяці кампутара для часовага захоўвання байтаў. Лінейны спіс, дзе ўсе запісы ўстаўляюцца, выбіраюцца і выдаляюцца з аднаго канца, які называецца вяршыняй стэка. Пры гэтым дзейнічае парадак запамінання байтаў “апошні ўвайшоў — першы выйшаў”. Класічным прыкладам стэка прыводзіцца магазін пісталета.

Стэк камáндаў (instruction stack) — памяць працэсара для захоўвання паслядоўнасці раней выкананых камандаў на выпадак іх паўторнага выканання.

Сумáтар, складальнік (adder) — 1. Прылада ў цэнтральным працэсары для складання двух двайковых лікаў, якія перададзены суматару камандамі працэсара. 2. Інтэгральная схема, якая падсумоўвае амплітуду двух уваходных сігналаў. 3. Любая электрычная схема, якая падсумоўвае двайковыя лікі.

Сумéжны, безупынны (contiguous) — непасрэдна прымыкальны, які мае агульную мяжу, напрыклад сумежныя сектары на дыску.

Сумéснае выкарыстáнне звéстак (data sharing) — выкарыстанне аднаго файла звестак некалькімі карыстальнікамі, праграмамі альбо кампутарамі.

Сумéсная загрýзка (load sharing) — метад кіравання адной альбо некалькімі задачамі, аперацыямі альбо працэсамі: плануе і адначасова выконвае іх часткі на двух альбо больш мікрапрацэсарах.

Сумяшчáльнасць (compatibility) — здольнасць кампутара, прылады, праграмы, файла звестак альбо праграмы працаваць сумесна з іншым кампутарам, прыладай і г.д. альбо “разумець” адны і тыя ж каманды, фарматы і мовы. Сумяшчальнасць ляжыць у аснове распрацоўкі розных стандартаў.