Тлумачальны слоўнік па інфарматыцы

Кантрóльная сýма (checksum) — вылічальнае значэнне, якое выкарыстоўваецца для праверкі цэласнасці звестак, так як пры іх перадачы альбо запісу на дыск могуць узнікаць памылкі. Вылічаецца кантрольная сума для канкрэтнага фрагменту звестак. Пасля перадачы звестак альбо захаванні вылічаецца новая кантрольная сума (з удзелам магчымых, няправільна перададзеных альбо запісаных байт) і параўноўваецца з арыгінальным значэннем. Несупадзенне кантрольных сумаў — сігнал пра памылку і трэба зноў выканаць перадачу альбо захаванне гэтых звестак. Гэты спосаб прасцейшы, ён не дазваляе выправіць памылковыя звесткі.

Кантрóльны лік (control digit) — лік у адным з разрадаў слова альбо паведамлення, які служыць для праверкі правільнасці перадачы звестак. Пры гэтым перадавальныя звесткі маюць аднолькавую даўжыню і кантрольныя лікі перадаюцца непасрэдна за звесткамі. Такая працэдура дазваляе вызначыць, ці адбылася памылка пры ўводзе.

Кантрóльная лічба (check digit) — лічба, якая дапаўняе блок перададзеных звестак і дазваляе кантраляваць па вызначаным алгарытме іх верагоднасць.

Кантрóльны мáркер (control token) — код альбо набор кодаў, які перадаецца ад станцыі да станцыі ў лакальнай сетцы; актывізуе сервер сеткі альбо ўсе кампутары сеткі.

Кантрóльны разрáд (check bit) — разрад байта для праверкі памылак. Гэты тэрмін мае яшчэ назву кантрольны біт. Ён дабаўляецца ў паведамленне, якое пасылаецца па каналах сувязі, і правяраецца прыймальным бокам, каб вызначыць, ці адбылася памылка пры перадачы звестак.

Кантэкстна-залéжная дапамóга (context-sensitive help) — форма выдачы дапаможнай інфармацыі карыстальніку, не пакідаючы актыўную праграму, з улікам бягучага характару (кантэксту); праграма, якая выводзіць на экран даведачную інфармацыю пра бягучую каманду альбо выбраную аперацыю.

Канфігурáцыя (configuration) — 1. У адносінах асобнага кампутара: арганізацыя ўнутранных і вонкавых кампанентаў сістэмы і іх характарыстыкі, уключна схемы памяці, дыскаводы, экран, клавіятура і перыферыйныя прылады, такія як друкарка, мыш. На базавую структуру (архітэктуру) дабаўленне дадатковай памяці, павелічэнне аб’ёмаў дыскаў не ўплывае. 2. Канфігурацыя сеткі — поўны набор характарыстык, звязаных паміж сабой апаратных сродкаў, альбо спосаб кампаноўкі сеткі.

Канфлікт імёнаў (names conflict) — сітуацыя, калі адзін і той жа нумар прысвойваецца розным адзінкам інфармацыі; розныя часткі праграмы альбо іншай сістэмы — выкарыстоўваюць адно і тое ж імя для абазначэння розных аб’ектаў.

Канцылярская папéра (stationery) — папера для вываду звестак з кампутара. Для друкарак папера можа быць у выглядзе асобных (адзінкавых) аркушаў і стужкі. Прымяняецца ў асноўным стандарт А4, 210 на 297 мм, як для бесперапыннай стужкі, так і для адзіночных аркушаў.

Канцэнтрáтар (concentrator) — прылада сувязі, якая, перад тым як перадаваць па назначэнні сігналы, якія паступаюць ад некалькіх крыніц, такіх як тэрміналы ў сетцы, аб’ядноўвае гэтыя сігналы ў адзін альбо некалькі каналаў.

Канцэнтрáтар (hub) — прылада для перадачы атрыманых пакетаў ва ўсе свае порты незалежна ад адрасата. Усе прылады, якія падключаны да канцэнтратара лакальнай сеткі, “бачаць” увесь сеткавы трафік, але атрымаць пакет павінны толькі той вузел, якому ён адрасаваны. Усе астатнія вузлы павінны ігнараваць гэты пакет. Канцэнтратар “ня ведае”, да якога порта падключаны той ці іншы кампутар. Калі адзін з кампутараў перадае пакет, то канцэнтратар паўтарае гэты пакет на ўсе свае порты. Кожны кампутар сеткі атрымоўвае яго і правярае наяўнасць свайго ІР-адраса ў загалоўку гэтага пакета. Калі ІР-адрас назначэння не супадае з ІР-адрасам кампутара, які прыняў гэты пакет, то пакет проста ігнаруецца. Кампутар перадае пакет толькі на той порт, да якога падключаны адрасат. Гл. таксама камутатар.

Канцэнтрáцыя лініі (line concentration) — звядзенне некалькіх каналаў уводу інфармацыі ў меншы лік каналаў вываду.

Канцэптуáльная мадэль (conceptual model) — апісанне базы звестак (альбо іншай праграмы) у тэрмінах пададзеных аб’ектаў і сувязяў паміж імі. Гэта мадэль не залежыць ад канкрэтнай сістэмы кіравання базамі звестак, але залежыць ад мадэлі звестак, апісання тыпаў звестак, мадэлі працэса, вызначае, якія аперацыі павінны быць выкананы са звесткамі, і мадэлі сістэмы, якая выконвае перамяшчэнне звестак з аднаго раздзела ў іншы.

Канцэпцыя захóўвальнай прагрáмы (stored program concept) — як праграма, так і звесткі знаходзяцца ў аператыўнай памяці, што дазваляе праграме і звесткам апрацоўвацца ўзаемазамяняема.

Капіявáнне блóка (block copy) — дзеянне па выдзяленні азначанай часткі блоку і стварэнне копіі ў іншым месцы пры дапамозе праграмы тэкставага працэсара альбо таблічнага працэсара.