Vortaro de Esperanto 1910

Postuli sciigon, informon pri io:

demandi iun, demandi pri io.

Demando.

-

1.

Vortoj de tiu, kiu demandas. -

2.

Problemo, temo diskutinda:

La demando pri la universala lingvo.

Demokrato.

Partiano de politika sistemo, en kiu la politika povo apartenas al la tuta popolo.

Demokrata.

Koncernanta politikan sistemon, en kiu la politika povo apartenas al la tuta popolo.

Demokratio.

-

1.

Politika sistemo, en kiu la politika povo apartenas al la tuta popolo. -

2.

Partio de demokratoj.

Demono.

Spirito de la malbono:

demono tentanto.

Demona.

De emono, havanta karakteron, ecojn de demono.

Demonstrativa.

-

1.

Evidente pruvanta, klare montranta:

demonstrativa atesto. -

2.

(Gram.). Montranta la personon aŭ objek- ton, al kiu ĝi rilatas:

ĉi tiu, tiu.

Demonstrative.

En demonstrativa maniero.

Denaro.

Antikva malgranda monero roma.

Densa.

Kies eroj estas proksimaj unu al alia:

densa solvaĵo, densa drapo.

Denseco.

Eco de tio, kio estas densa.

Dense.

En densa maniero.

Densigi.

Fari ion densa:

densigi la vicojn.

Maldensa.

Kies eroj estas malproksimaj unu de alia.

Densejo.

Densa loko en arbaro.

Maldensejo.

Senarba loko en la mezo de arbaro.

Dento.

-

1.

Akrepinta osto en la makzelo de bestoj, por mordi kaj dispecigi la nutraĵon. -

2.

Io similanta denton:

dento de kombilo.

Denta.

-

1.

De dento:

denta radiko.

-

2.

Denthava, dentplena, provizita per dentoj:

denta rado.

Sendenta.

Ne posedanta dentojn:

sendenta maljunulo.

Tridento.

Forko kun tri dentoj:

la tridento de Neptuno.

Denunci.

Sekrete akuzi antaŭ la registaro.

Denunco.

Ago de tiu kiu denun- cas,

Denuncanto.

Homo, kiu denuncas.

Departemento.

-

1.

Sekcio de ministrejo:

departemento de polico.

-

2.

Provinco de Francujo (administra divido):

Francujo kon- sistas el 86 departementoj.

Depeŝo.

Sciigo, sendita per tre rapida vojo, precipe per la telegrafo.

Deponi.

Lasi ĉe iu ion multvaloran por gardado:

deponi akciojn en banko.

Depono.

Ago de tiu, kiu deponas.

Deputi.

Sendi kiel reprezentanton en parlamento.

Deputato.

Reprezentanto en parlaento.

Derivi.

Devenigi, klarigi la devenon de vorto:

Kiel oni derivas la vorton « dependi»?

Derivo.

Devenigado de vortoj.

Des.

Adverbo, uzata en la esprimo: ju pli... des pli.., por montri gradon, kiu aliiĝas paralele kaj depende de alia grado:

Ju pli multe des pli bone. Ju pli multe vi lernos, des pli multe vi scios.

Desegni.

Prezenti per bildo, farita per krajono aŭ plumo:

desegni ion sur io.

De- segnaĵo.

Bildo, farita per krajono aŭ plumo.

Deserto.

Fruktoj, dolĉaj manĝaĵoj, donataj post manĝo.

Desinfekti.

Mortigi miasmojn en loĝejo, vestoj, tolaĵo, k. t. p.:

desinfekti loĝejon per formalino.

Desinfekto.

Mortigo de miasmoj.

Despoto.

Aŭtokrata, kruela monarĥo aŭ ĉefo.

Despota.

De despoto, karakterizanta despoton.

Despote.

En despota maniero.

Despotismo.

Aŭtokrata kruela regado aŭ estrado.

Destini.

Antaŭfiksi la uzon de io: Oni ne scias certe, por kio estis destinitaj la egiptaj piramidoj. La patro destinis por ĉiu filino po mil frankoj.

Destino.

Antaŭfiksita, antaŭ- difinita celo, uzo.

Antaŭdestino.

Destino de la sorto. Komparu:

Difini, determini.

Detalo.

Malgranda parto de tuto:

koni ĉiujn detalojn de la afero.

Detala.

Enhav- anta la detalojn, atentanta la detalojn, preciza, komleta:

detala analizo de verko.

Detale.

En detala maniero, precize, plene, kun ĉiuj detaloj:

detale priskribi.

Detektivo.

Ano de la sekreta polico.

Determini.

Montri precize devenon, konsiston: determini specon de vegetaĵo, determini la konsiston de la aero. Komparu:

Destini, difini.

Detrui.

Ruinigi, nuligi, neniigi:

detrui urbon.

Devi.

Esti necese por iu pro leĝoj, moralo, konveneco: Ĉiu devas morti. Oni devas obei la patron. Oni devas esti kompleza por la fremduloj.

Devo.

Neceso, dependanta de leĝoj, moralo, konveneco: plenumi siajn devojn.

Devigi.

Fari ion ies devo: devigi iun silenti. Komparu:

Tasko.

Devii.

Sin deturni, flankiri, malproksimiĝi de rekta, natura vojo (nur en figura senco):

devii de la vojo de l' virto; la lumo devias.

Devizo.

-

1.

Emblemo sur standardo kun mallonga klariga frazo: