ЖЫЦЬЦЁ РАЗЗБРОЕНАГА ЧАЛАВЕКА

— Дык вось ёсьць добрыя запечаныя кураняты. Да іх можа быць салата зь сьвежай гародніны. А на пачатак халодныя закускі і, можа, графін белай. Такі маленькі, дзіцячы. Як?

— Выдатна! Няхай Мама сама нам гэта арганізуе.

— А вы? — зьвярнулася яна да мяне.

— Мне ўсё адно.

Грачанка даткнулася маёй далоні.

— Я люблю такіх гасьцей. Ніякага клопату. Бо ёсьць і гэткія, якім дагадзіць нельга.

— Запрашаем Маму на вячэру, — сказаў Колька.

— Не, даражэнькія, — адказала яна. — Я ўжо павячэрала. Можа, запросіш да сабе якую маладзейшую.

— Аддаю перавагу Маме за кожную іншую.

— Хлусіш. Ведаю ж, — сказала яна, кінуўшы позірк на Кольку. Пасьля прыцішыла голас. — Сёньня прыйдзе Еўка. Памятаеш яе? Рудая.

— Памятаю. Аблілася некалі чырвоным віном, а пасьля зьняла сукенку, бялізну, сядзела галяком і плакала, што нешчасьлівая.

— Фу, галяком. Нявыхаваны хлапец. Але раю не запрашаць яе. Наташа таксама будзе.

— Мама раўнівая. Еву старым мужыкам падсоўвае, а маладзейшых рэзэрвуе для сябе.

— Атрымаеш пляскача, смаркач!

У залю ўвайшла трэцяя дзяўчына, убраная як іншыя пакаёўкі. Прынесла сэрвіроўку на дзьве асобы. Прывіталася з намі й зграбна заставіла столік.

Грачанка ўзьнялася.

— Баўцеся, панове! Прыйду да вас пасьля. Калі нешта патрэбна — калі ласка, званіце.

Яна выйшла разам зь дзяўчатамі. Потым Колька сказаў:

— Ева забаўная і вясёлая, але трохі самадурная. Госьці яе любяць, бо прыгожая і добра складзеная, але Мама трымае яе толькі таму, што мае зь яе добры прыбытак. Здольная абдурваць гасьцей як ніхто іншая. Таму намагаецца падсоўваць яе багатым тыпам. А Наташа — расейка. Грае на піяніне і сьпявае.

— Навошта яна яе выклікала?

— Напэўна, «дзяжурная». Сюды звычайна прыходзяць увечары па дзьве. А калі трэба больш, Мама праводзіць мабілізацыю. Яны жывуць недалёка. У некаторых ёсьць тэлефоны.

Неўзабаве мы наваліліся на вячэру. Са словаў Колі я разабраўся ў звычаях гэтай установы. Выявілася, што тут ёсьць дарагія, толькі найлепшыя напоі. З абранай кабетаю можна ў любы момант пайсьці ў вызначаны для яе пакой. За ежу і напоі плаціш паводле рахунку. А жанчынам асобна — па дамове. І такі плацеж трактуецца як прэзэнт. Гэткім чынам аслабляецца сэнс звычайнай прастытуцыі, зводзячы яе да сяброўскай забавы незалежных жанчын і мужчын. Найлепей зарабляюць тут пакаёўкі, бо добра ведаюць гасьцей і заўсёды на месцы. Адна зь іх на працягу году здолела сабраць добры пасаг і выйсьці замуж. Іх даходамі старанна апякуецца сама Грачанка. Купляе валюту і золата, каб грошы ня страцілі вартасьці. Іншыя кабеты пераважна з гэтага жывуць, хаця ж выклікаюцца ўва ўстанову рэдка — на запрашэньне гасьцей. Але адна ноч з мужчынам дае жанчыне гэтулькі заробку, колькі яна не атрымала б за некалькі дзён працы — калі б знайшла працу. Таму Грачанцы лёгка адбіраць добры «тавар» для сваіх кліентаў.

— А як з паліцыяй? — спытаўся я.

Колька ўмэнт зразумеў сэнс майго пытаньня.

— Паліцыя? Відавочна, усё ведае. Але гэта афіцыйна зарэгістраваная сталоўка. Дзяўчаты — афіцыянткі й хатнія служанкі. А ўвечары яны прыходзяць да гаспадыні як госьці. Калі гэта нікому не перашкаджае, няма боек, скаргаў, крадзяжоў — паліцыя ня можа ўмешвацца. Акрамя таго, наша Грачанка мае такіх апекуноў і знаёмых, што ніхто не адважыцца, нават калі будзе падстава, яе зачапіць. Тут, мой даражэнькі, калі б госьці ўпісваліся б у гасьцявую кнігу, пабачылі б гістарычныя прозьвішчы. Сёньня тут ціха. Але часамі на бочных вуліцах побач стаяць па некалькі аўто. І ня толькі віленскіх.

— Ты казаў, што гэта звычайны бардэль.

— Вось табе й на! Казаў, бо гэтак і ёсьць і заўсёды было. Былі й ёсьць куртызанкі, якія нават міністраў трымалі ў руках. А хто яны? Гэткія самыя прадажныя кабеты, як і тыя з вуліцы. Толькі звычайную дзеўку любы «мент» зачэпіць. А перад лепшай — «на зважай» стане. Маеш «капусту», плаціш — і ўсё ў парадку. Але з Грачанкаю трэба асьцярожна.

— Чаму?

— Бо мае выхады. Ня ведаю добра, якія, але мае. Быў тут адзін спрытнюга, які спрабаваў яе даіць. Аніводнай маркі зь яе ня выцягнуў, а за шантаж атрымаў год вязьніцы.

Дзьверы ў залю адчыніліся. Я ўбачыў маладую кабету з рудымі валасамі, апранутую ў клятчастую спадніцу і крэмавую блюзу. Яна крыкнула «ур-ра!» і з разгону скочыла на паркет пасярод залі, па якім паехала як на лёдзе. Пасьля зрабіла рэвэранс у нашым напрамку і прамаршавала да століка. Зьвянулася да Колькі, робячы пласксівую міну:

— У маёй панчосе дзірачка!

Узьняла ўверх спадніцу і паказала нам голыя сьцёгны.

— Еўка, Мама ўвойдзе! — папярэдзіў яе Колька.

— Ведаю, ведаю… Маладых хлапцоў Мама рэзэрвуе для сябе. Ненасытная!

Другая дзяўчына, якая ўвайшла разам зь Еваю і прысела за столікам здалёк ад нас, паклікала:

— Явуся, хадзі сюды!

— Еўка, Мама ўвойдзе! — перадражніла Колькавы словы й падрабляючы рухі Грачанкі адышла, ненатуральна хістаючы клубамі й азадкам.

— Бачыш, што за цаца! — зьвярнуўся да мяне сябра.

— А ведаеш, яна мне падабаецца-

— Супакойся. Няхай пачакае іншых гасьцей. Гэта спэц па абдурваньні старых і скнараў. Вазьмі сабе Янку. Вельмі мілая. А можа, хочаш пабачыць фоткі дзяўчат з гораду?

— Але. Цікава.