Адваротны бок люстра

Хаця стары правёў надта напружаную ноч і не менш клапатлівую раніцу, яго нельга было назваць змарнелым. Ён усё яшчэ быў узрушаны, але, як ні дзіўна, здаваўся хутчэй натхнёным, чым засмучаным вынікам справы. «Жывыя – і ўжо добра!» – па-свойму патлумачыла яго паводзіны дзяўчынка і ў думках пагадзілася з такім меркаваннем.

– Пан Альбрыхт, – звярнулася Бася да старога. – А Эль-Анабі здолеў забраць элементы ці не паспеў?

– Паспеў, – заківаў той. – Гэты спрытняк выкруціўся і прыхапіў з сабою ўсё, нават бацькаў дзённік. Больш за тое: выслізнуў ад супрацоўнікаў агенцтва, якое адказвае за маю бяспеку, выдаўшы сябе і свайго паслугача за мяне і Міхала. Хаця, зразумела, гэта іхняя прамашка, а не яго заслуга. Яму нават не трэ было штосьці выдумляць. Крэтыны, якія засталіся на двары, убачыўшы, як тыя выбеглі з крамы, проста далі ім спакойна сесці ў машыну і паехаць.

– Як жа так? – Бася абурылася ад несправядлівасці.

– Ім было вядома, што кліентамі з’яўляюцца стары і малады чалавек, а як яны выглядаюць, здаецца, ведаў толькі начальнік. Разумею, што мне яшчэ доўга прыйдзецца разбірацца з гэтым…

– Дык значыцца, Эль-Анабі вось так проста збег і ўсё? – засмуцілася дзяўчынка.

– Ну чаму ж усё? – стрымана ўсміхнуўся стары. – Цяпер яго будзе шукаць Інтэрпал, бо, акрамя замаху на мяне, за ім яшчэ цягнецца след злачынстваў, сярод якіх забойства Караля Новака, між іншым, не самае жорсткае.

– Такім чынам, яго ўсё-такі забілі? – пахмурна спытаў Міхал.

– Мне здаецца, мы ўжо абмяркоўвалі гэта, – прыўзняў бровы пан Альбрыхт, але ў наступнае ж імгненне спахапіўся: – Я, відаць, зразумеў, пра што вы… На жаль, Новака ўжо не вярнуць. Дарэчы, мадэмуазэль, зніміце ўжо гэтыя агідныя каралі!

– Чым гэта яны вам не ўпадабалі? – прыжмурылася Бася.

– Вы добра ведаеце, з якой нагоды яны, наадварот, мусяць мне надта падабацца, – хітра прамовіў стары.

– А калі вы здагадаліся?

– У тую ж хвіліну, як вы расшпілілі паліто.

– Пра што вы? – не зразумеў іх Міхал.

Бася развязала свае каралі і зняла з ніткі пацеркі і пласцінкі, сярод якіх красаваўся нейкі кругляк.

– Трымай, – дзяўчынка ўручыла яго юнаку.

Міхал са здзіўленнем убачыў у сваіх руках манетку, якую ён вёз з Прагі цэлыя два разы.

– Дык атрымліваецца, што ты трымала яе на вачах ва ўсіх? Проста перад носам Эль-Анабі?

– Ну так, – паружавела ад збянтэжанасці дзяўчынка. – Проста я падумала, што ён жа, пэўна, думае, што мае сапраўдную манетку, і наўрад ці заўважыць яе сярод усёй гэтай лухты.

– О божа, Бася, гэта толькі табе ў галаву магло прыйсці! – усклікнуў юнак. – А калі б было наадварот?

– Паверце, Міхал, увесь час, што мадэмуазэль Барбара была ў кабінеце, мяне мучылі гэткія ж думкі, – сказаў пан Альбрыхт.

– Але ж «наадварот» не здарылася, – непарушна пацепнула плячыма дзяўчынка. – А вось калі б я пачала хаваць манетку па кішэнях ці, як некаторыя, у шкарпэтках, дык пры любым абшукванні у мяне тут жа яе знайшлі.

– Бася, – пакруціўшы галавой, з дакорам працягнуў Міхал, перадаючы манетку старому.

– Але насамрэч, калі б ты не зразумеў намёкаў пана Альбрыхта, мне б не было чаго хітрыць, – Бася пяшчотна кранула сябра за руку. – Пан Альбрыхт, вы ж ведаеце, што гэта Міхал здагадаўся пра бясхмарнае надвор’е і ўсё астатняе?

– Я нават не сумняваўся, што ён здагадаецца! Інакш я не адважыўся б вам тэлефанаваць.

– Праўда! А як жа вы зрабілі гэта ўпотайкі ад бандытаў? – пацікавілася Бася.

– О, мадэмуазэль, гэта была вяршыня канспірацыі! – засмяяўся пан Альбрыхт. – Выпала набіраць клавішы ўсляпую ў кішэні. Тэлефон Міхала якраз быў апошнім у спісе набраных нумароў, таму гэта было не вельмі мудрагелістай аперацыяй.

– А людзі з агенцтва? Адкуль яны ўзяліся?

– Рэч у тым, што, з маім кшталтам заняткаў, я заўжды трымаю ў галаве верагоднасць асаблівых выпадкаў. Спецыяльна для іх я маю пад стальніцай аварыйны гузік. Калі на яго націснуць, у цэнтральны офіс паступае сігнал, які сведчыць, што я знаходжуся ў небяспецы. Атрымаўшы такі сігнал, яны дасылаюць на Сціклю групу ўзброеных людзей, з якімі мы, на шчасце, і сустрэліся сёння.

– А чаму ж яны так доўга ехалі? – разгублена выгнула брыво дзяўчынка.

– Чаму ж доўга? – перапытаў пан Альбрыхт. – Думаю, яны ехалі не больш за дзесяць хвілін.

– Дык што ж вы раней іх не выклікалі? – суха пацікавіўся Міхал.

– Калі раней? – сцяў вусны стары.

– Учора ўвечары, напрыклад, – прамовіў юнак.

– Пасля таго, як я патэлефанаваў вам і Эль-Анабі заўважыў гэта, мяне, як вы самі маглі ўпэўніцца, перавезлі ў іншае месца, і выклікаць падмогу я проста не мог фізічна.

– Вядома, націснуць замаскіраваны аварыйны гузік пад сталом было куды цяжэй, чым употайкі тэлефанаваць нам, – Міхал з выклікам пазіраў у вочы пану Альбрыхту.

– А сёння раніцай? – спытала старога Бася, якая адразу была ачулася, але зараз зноў не на жарт занервавалася. – Чаму вы так доўга не клікалі падмогу сёння раніцай?

– Я чакаў зручнага моманту, – адказаў той.

– Зручнага моманту?! – раз’юшыўся Міхал. – Якога зручнага моманту? Мала таго, што вы рызыкавалі сваім і маім жыццём, вы ж яшчэ і Басяй рызыкавалі!