Адваротны бок люстра

Трохі ачуняўшы, яна зірнула ў люстра. Было падобна да таго, што яна абрала няправільнае месца, таму Бася яшчэ крыху аддыхалася, апранула паліто і перавесіла люстра далей.

Гэта не спрацавала. Тады яна перавесіла яго яшчэ раз, але і гэта не дапамагло. Нават не ўтойваючы лаянкі, дзяўчынка зноўку абхапіла люстра, каб перасунуць. У гэты момант пачуліся выбухі, якія былі сцішыліся, але зараз грукнулі так, быццам стралялі недзе на суседніх вуліцах. Ад нечаканасці Бася ледзь не ўпусціла люстра, але, паспеўшы падставіць калені, усё ж утрымала яго.

Яна загадала сабе ўтаймавацца і, суняўшы дрыжыкі, якія пачалі разыходзіцца па ўсім целе, усцягнула люстра на новую пару кручкоў. Дзяўчынка працягвала падтрымліваць раму адной рукой, а другой правяла па шкле, каб праверыць, ці не зменьваецца роўнядзь, бо ў вачах ад зробленых высілкаў ужо рабілася цемнавата і трэба было пераконвацца ва ўсім праз дотык.

Бася нават не паспела ўсвядоміць, як апынулася з іншага боку. Яна стаяла ў гэткім жа круглым пакоі, аднак тут ён быў спрэс завешаны люстрамі. Дзяўчынка павярнулася цераз плячо. Люстра павольна згасала. Нарэшце, святло, якое яно выпраменьвала, знікла канчаткова і ў глухім пакоі без вокнаў зрабілася цалкам змрочна.

Бася паляпала сябе па кішэнях. Яна не мела звычкі насіць ліхтарык, аднак усё роўна вырашыла ўпэўніцца, ці няма ў яе чагосьці, чым можна пасвяціць. Рука натрапіла на пакусаную дзічку, болей у кішэнях нічога не было. Мабыць, пан Альбрыхт пакінуў недзе лямпу і запалкі, як паза люстрам, што вяло да пачатку ХХ стагоддзя? Бася вельмі асцярожна даследавала падлогу вакол сябе, а потым перабралася да супрацьлеглай сцяны, аднак па дарозе нічога не знайшлося.

Са скрухай уздыхнуўшы, дзяўчынка вырашыла абысці пакой па перыметры, мо ў цемры які праход і адчыніцца, хаця немаведама, у якія часы ён прывядзе. Між іншым, з боку пана Альбрыхта было прыкрым недаглядам пакідаць люстры без подпісаў з даведкай аб эпосе, што хавалася за кожнай рамай. А калі б гэтыя подпісы яшчэ і свяціліся ў цемры…

Люстры не адчыняліся. Бася ўжо не магла вызначыць, колькі разоў абышла пакой. Дзяўчынка села на падлогу і пачала плакаць. Яна занадта плакала апошнім часам, але спыніцца не было сіл. Ужо ні на што не было сіл. Бася цёрла вочы рукавом паліто, ад чаго іх пачынала рэзаць і хацелася плакаць далей.

– Што ты тут робіш? – раптам пачула яна дзіцячы голас.

Бася ўзняла галаву. У асветленым мяккім ззяннем пакоі перад ёй стаяў хлопчык са светлымі кудзерамі. Ён паглядаў адначасова і са строгасцю, і з апаскай.

– Зза люстра прыйшла, – адказала яна, сціраючы з твару слёзы. – А ты?

– Я таксама, – пахваліўся хлопчык.

– Які малайчына! Напэўна, вунь з таго? – пацікавілася Бася, кіўнуўшы на люстра, якое струменіла святло.

– Так, – пагадзіўся хлопчык. – Там мой дом, і там мяне чакае бацька.

– Праўда? – слаба ўсміхнулася яна. – Але, калі ласка, не кажы бацьку, што бачыў мяне. Згода?

– А чаму? – недаверліва прыжмурыўся хлопчык.

«Дзіцём быў, а ўжо ўеда», – прамільгнула ў Басі.

Яна адкінула галаву, прыціснуўшыся патыліцай да сцяны, і ўважліва паглядзела на хлопчыка.

– Я тут хаваюся.

– Хаваешся? Навошта? – акругліў вочы хлопчык. – Тут жа цябе знойдуць значна хутчэй. Лепей схавайся ў якім-небудзь іншым пакоі.

– Я не ведаю, як тут адшукаць іншыя пакоі, – патлумачыла Бася.

– Дык вунь жа дзверы, – засмяяўшыся, хлопчык паказаў пальцам у бок выйсця.

Дзяўчынка стомлена прасачыла за яго рухам. Сапраўды, яна сядзела ў метры ад дзвярэй, якіх у цемры нават не заўважыла.

– Дзякуй, – прамармытала яна, узнімаючыся.

– Я пайшоў! – замест развітання адзначыў хлопчык і знік за люстрам.

Святло зноўку згасла. Бася дакранулася да ручкі дзвярэй, не адважваючыся адчыніць іх, бо зусім не ведала, што яе там чакае, але ў наступнае ж імгненне пакой асвяціўся яшчэ раз. Дзяўчынка павярнула галаву, вырашыўшы, што хлопчык вярнуўся, аднак гэта адчынілася іншае люстра. Ні хвіліны не вагаючыся, Бася падскочыла да яго і працягнула руку наперад.

Раздзел 9

Бася апынулася ў чарговым пакоі з люстрамі. Пакуль праход не зачыніўся і ззянне не згасла, яна паспела заўважыць насупраць парцьеру, а побач – выключальнік, якім часта карыстаўся пан Альбрыхт, калі яму не хапала святла з кабінета. Гэта азначала, што дзяўчынка патрапіла дамоў. Ну, амаль дамоў.

Хаця люстра ўжо вярнулася ў звычайны стан, у гэтым пакоі не было так цёмна, як у тым, адкуль толькі што прыйшла Бася. У гэтым часе круглы прыдатак аддзяляўся ад кабінета адной толькі парцьерай, зпад якой прабівалася крыху святла.

Раптам дзяўчынка ясна пачула, як у кабінеце нехта адкашляўся і зарыпеў крэслам.

«Няўжо пан Альбрыхт вярнуўся?!» – Бася з жахам застыла, затаіўшы дыханне.

Калі так, дык ён хутка знойдзе (калі яшчэ не знайшоў) яе рэчы ў сваёй кватэры, ды і яе саму зараз заўважыць. А гэта будзе сапраўдны скандал. Можна нават не сумнявацца.