Адваротны бок люстра

Бася села і паспрабавала скеміць, што яе бянтэжыла. Тое, што здарылася з юным панам Альбрыхтам і яго сяброўкай? Здаецца, не. Яна ж ведала, чаго ёй чакаць за тым люстрам. Зразумела, што яна не была гатовая ўбачыць, як усё адбылося, аднак усё ж яе турбавала нешта іншае. Мо сустрэча са сталейшым панам Альбрыхтам? Але ён распавядаў, што неаднойчы вяртаўся ў той момант, а значыцца, сустрэць яго там таксама не было нечым надзвычайным. Не, гэта было штосьці іншае, штосьці няўлоўнае…

«Мабыць, праўда кантузія?»– занепакоілася Бася, прыгадаўшы меркаваны дыягназ, пастаўлены панам Альбрыхтам пасля бамбаванняў.

Яна прыслухалася да сябе. Здаецца, нічога не балела, не ныла. Напэўна, дзяўчынка проста зашмат сёння перажыла. Патрапіць у такі вір яна дакладна не чакала, таму, вырашыўшы, што віной усяму звычайнае нерваванне, Бася зноўку павалілася на ложак.

Але сон не ішоў. Пакачаўшыся хвілін пятнаццаць, дзяўчынка ўзнялася і падышла да камп’ютэра. Ёй захацелася перачытаць нататкі Эль-Анабі і перагледзець запісы бацькі пана Альбрыхта пра Ключ. Мабыць, штосьці яна ўсё ж здолее звязаць паміж гэтымі ўрыўкамі сведчанняў.

Нягледзячы на такое карценне, ніякіх новых здагадак у Басі не з’явілася. Што мусіў уяўляць сабой зніклы элемент, было невядома. Таму дзяўчынка вырашыла праверыць паштовую скрынку. А раптам Стасіс даслаў штосьці яшчэ?

Яна ўвяла пароль і ўзрадавалася. Яе чакалі ажно два новыя ліс ты. Адзін – ад Стасіса, а другі, як ні дзіўна, – ад Міхала. Бася пры мусіла сябе заставацца спакойнай і першым адкрыла ліст ад татавага таварыша.

Ён пісаў, што яму нечакана выдалася вольная хвілінка і ён адразу ўзяўся за пераклад. Гісторыя рабілася ўсё больш захапляльная, хаця Стасіс і прызнаваў, што яму цяжка зразумець цьмяныя намёкі аўтара запісаў. Ён нават пацікавіўся ў Басі, ці не з’яўляюцца гэтыя тэксты накідамі да рамана, на што дзяўчынка вырашыла пакуль нічога не адказваць. Трэба ж было спачатку даведацца самой, аб чым там ідзе гаворка. Тым не менш адна з заўваг Стасіса яе насцярожыла. Ён напісаў, што быў бы нават здольны паверыць у рэальнасць апісаных падзей, каб не дылетантская падборка дат: мусульмане мелі сваё летазлічэнне, а нататкі, нягледзячы на незвычайнае шыфраванне, пісаліся чалавекам еўрапейскага паходжання ці, на худы канец, мусульманінам, які хацеў, каб яго зразумелі еўрапейцы.

Каб Эль-Анабі рабіў нататкі для некага іншага? Гэта падалося Басі даволі сумнеўным. Запісы былі больш падобныя да дзённікавых, і, мяркуючы па тым, як ён адзываўся аб людзях, з якімі меў стасункі падчас разгадвання таямніцы Ключа, дзяліцца сваімі поспехамі і няўдачамі швейцарац ні з кім не збіраўся. Вось, дарэчы, ён жа сапраўды швейцарац, дык, мабыць, таму і ўсведамляе сябе еўрапейцам?

Канчаткова заблытаўшыся, дзяўчынка спампавала дададзены файл і ўжо думала яго адкрыць, але цікаўнасць узяла сваё – і Бася зноўку разгарнула акно з паштовай скрынкай. Дзяўчынка нават не ўяўляла, што магло прымусіць Міхала адгукнуцца пасля іх учарашняй сваркі. Ну добра пазваніць, але каб яшчэ і лісты ёй пісаць! Яна націснула на радок з яго прозвішчам:

Бася,

учора ўвечары на прадстаўленні адбылася нечаканка. У замак прыехалі палякі, каб паглядзець наш выступ. Высветлілася, што яны збіраюцца рабіць гістарычны фільм, я пакуль не ўнікнуў у дэталі, але яны запрасілі мяне паехаць з імі. Яны сказалі, што я здолею зарабіць неблагія грошы.

Здымкі будуць праходзіць недзе пад Люблінам, яшчэ не ведаю, колькі часу на гэта спатрэбіцца. Прабач, што не паспеў развітацца, тэлефанаваў, але ты не ўзняла слухаўку, а мне ўжо трэ спяшацца на аўтобус.

М.

Бася перачытала ліст. Відаць, гэта не было жартам. Міхал сапраўды з’ехаў з палякамі, каб здымацца ў нейкім дурным фільме. Зноў будзе ўдаваць рыцара, весяліць гледачоў, колькасць якіх цяпер, відаць, павялічыцца ажно да мільёнаў. Ну, гэта, вядома, калі фільм атрымаецца. Аднак сэрцам дзяўчынка адчувала, што Міхал зладзіць з гэтым, як і з усім астатнім, і ўсё ў яго будзе выдатна.

У грудзях зрабілася пуста. Ён з’ехаў. І хацеў жа нават развітацца, а яна ў гэты час бегала па залюстроўі. Дурніца. Ведала ж, што званіў, але вырашыла чагосьці пачакаць. Дачакалася. Не, каб адразу перазваніць, дык вось жа якая ганарлівая, хацела, каб ён пахваляваўся, чаго гэта Бася яму не адказвае, відаць, моцна пакрыўдзілася.