Адваротны бок люстра

Апынуўшыся на патрэбнай вуліцы, яна прайшла яе да канца, абрала адзін з пустынных завулкаў і збочыла ў яго. Цяпер Бася магла назіраць за ўсім з іншага боку, і гэта было нават лепш. Зараз ніхто не мусіў яе адарваць, дый, здаецца, у гэтыя будынкі нічога не трапляла, таму можна было спакойна чакаць, пакуль не з’явяцца галоўныя дзейныя асобы.

Неўзабаве яны і праўда паказаліся, але гэтым разам іх адразу было трое. Бялявы юнак цягнуў за руку дзяўчынку, якая бездапаможна аглядвалася на хлопчыка, што бег за імі і крычаў.

– Навошта ты забіраеш яе, калі хутка тут і так усё скончыцца? – данёсся да Басі яго голас. – Ты ж сам сказаў!

– Таму што я ведаю, як усё скончыцца! – не паварочваючыся, адгукнуўся юнак.

– Тады чаму ты мяне не забярэш дамоў замест яе? – не адчэпліваўся хлопчык.

– Не думаў, што быў такім плаксівым ідыётам, – злосна адбрахнуўся юнак.

– Ды патлумач ты, што адбываецца?! – зноўку закрычаў хлопчык.

Юнак спыніўся, павесіўшы галаву, а потым звярнуўся да сябе маладзейшага:

– Ты праўда хочаш ведаць? Той патрабавальна кіўнуў.

– Хочаш, каб я сказаў у яе прысутнасці?

Дзяўчынка пераводзіла перапалоханы позірк з аднаго Альбрыхта на другога.

– Калі я не забяру яе зараз у які іншы час, то праз некалькі хвілін яна загіне на тваіх вачах, – жорстка прамовіў старэйшы хлопец. – А калі ты будзеш замінаць, то мы атрымаем цудоўную магчымасць сканаць тут усе разам. І тады ні ў каго ўжо не будзе ніякай будучыні. Калі табе шкада выратавання для яе, то пашкадуй хаця б сябе.

Хлопчык кінуўся з кулакамі на старэйшага юнака, заваліўшы яго на брукаванку. Дзяўчынка пачала бегаць вакол іх і крычаць, каб спыніліся, але яны нават слухаць не хацелі.

Нарэшце юнак скінуў з сябе хлопчыка і ўжо збіраўся ўзняцца, але над іх галовамі засвістала, і ў наступнае ж імгненне вялізны кавалак сцяны пачаў падаць на месца, дзе яны спыніліся. Абое хлопцаў кінуліся да сяброўкі, але старэйшы паспеў першым. Ён выштурхнуў дзяўчынку і патрапіў пад цагляны шквал. Меншы хлопец падбег да яго і пачаў раскідваць аскепкі, але непадалёк разарваўся яшчэ адзін снарад, і хлопчык паваліўся. Дзяўчынка, якую яны быццам бы толькі што выратавалі, таксама нерухома ляжала побач.

Бася здранцвеўшы сядзела ў сваім завулку і не ведала, як ёй да іх падабрацца. Бамбёжка яшчэ не спынілася, і яна баялася, што калі выбежыць, то застанецца ляжаць разам з імі. Аднак гул ад матораў бамбардзіроўшчыкаў пачаў аддаляцца, і дзяўчынка ўсё ж наважылася выйсці са сховішча. На паўдарозе яна ўбачыла, як з боку вуліцы Дамініканцаў спяшаецца пан Альбрыхт. Пакуль ён бег, Бася падышла да меншага хлопчыка, які знаходзіўся да яе бліжэй за астатніх, і схілілася над ім. Здаецца, ён быў жывы. Яна хацела перайсці да дзяўчынкі, але старэйшы пан Альбрыхт ужо падаспеў і паклікаў яе:

– Дапамажы!

Ён паказаў на гару, якая заваліла юнака, і пачаў спешна разбі раць яе.

– А яна? – спытала Бася, кіўнуўшы ў бок дзяўчынкі.

– Ёй не дапаможаш, няўжо не бачна? – пан Альбрыхт нават не адарваўся ад справы.

– Чаму? – не зразумела яна.

Пан Альбрыхт не стаў нічога тлумачыць, працягваючы адкідваць у бакі кавалкі цэглы, таму Бася ўсё ж вырашыла праверыць, што з дзяўчынкай. Аднак, заўважыўшы ў той пад галавой вялікую крывавую лужыну, тут жа адвярнулася. Зрабілася моташна.

– Ідзі сюды! – зноўку паклікаў пан Альбрыхт. Бася паслухмяна падышла і пачала яму дапамагаць.

– Той жывы? – кіўнуў ён у бок хлопчыка.

– Угу, – прамармытала яна.

Яны нарэшце адкапалі юнака, і пан Альбрыхт прыціснуўся вухам да яго грудзей.

– Стукае, – усміхнуўся ён.

Юнак закашляўся і расплюшчыў вочы, але хутка зноў страціў прытомнасць.

– Та-ак, – працягнуў пан Альбрыхт. – Удваіх мы гэтых хлапцоў нікуды не дацягнем, трэ кагосьці паклікаць. Ведаеш, дзе бамба сховішча?

«Ды замучыў ты ўжо мяне са сваім бамбасховішчам!»– хацела ў роспачы адказаць яму Бася, але ён пачаў тлумачыць дарогу:

– Тут непадалёк. Калі ісці ад…

– Ды я ведаю, – перапыніла яго дзяўчынка.

Неяк яны хадзілі з класам на экскурсію па ваенных мясцінах горада, і зараз яна прыгадала, што тут побач і сапраўды было сховішча.

– Ну тады хадзі пакліч каго-небудзь, а я тут пачакаю, – папрасіў пан Альбрыхт.

Яна пабегла дварамі і хутка знайшла людзей. Бася прывяла іх на месца, але двух паноў Альбрыхтаў ужо не было. Засталіся толькі хлопчык і дзяўчынка.

«Хлус!» – пакрыўдзілася Бася.

Ён, як зазвычай, падмануў яе. Збег кудысьці ў больш спакойныя часы. Ёй прапанавалі вярнуцца ў сховішча, але Бася пад выглядам неабходнасці ісці дамоў, рушыла на Сціклю. Дзяўчынка думала, што, мабыць, зніклая парачка яшчэ ў кватэры і яна паспее скарыстацца люстрам перад імі, але памылілася.