Адваротны бок люстра

Міхал нарэшце ўбачыў дзяўчынку і, усміхнуўшыся, памахаў ёй рукою, і яе сяброўкі адразу пачалі азірацца, спрабуючы зразумець, да каго ж ён ідзе. Калі юнак параўняўся з лавачкай, дзяўчынкі какетліва заўсміхаліся яму і прынялі надта млявы выгляд. «Часы мяняюцца, а норавы застаюцца, – скоса зірнуўшы на іх, з’едліва падумала Бася. – Яшчэ б сліну пускалі!» Не зважаючы на яе сябровак аніякай увагі, Міхал, улюбёным рухам нецярпліва адкінуўшы з ілба грыўку, сказаў:

– Басенька, можна цябе на хвілінку?

У думках падзякаваўшы яму за тое, што не назваў пры людзях як зазвычай Баськай, дзяўчынка ўскочыла на ногі і падышла да яго, пакінуўшы сябровак у неверагодным здзіўленні. Агледзеўшы юнака з ног да галавы, дзяўчынка заўважыла, што на Міхале новая скураная куртка. «Нябось, у краме перад люстрам красаваўся як мог, а прадаўшчыцы вакол толькі ўздыхалі… А гэты ўсё валасамі трос. Дурны!» – з прыкрасцю разважала Бася, гледзячы на абноўку сябра.

– Слухай, у цябе сёння яшчэ шмат урокаў? – спытаў Міхал.

– Яшчэ тры, – адказала дзяўчынка. – А што такое?

– Разумееш, мне патрэбная твая дапамога, – растлумачыў юнак, заглядаючы ёй у твар сваімі цёплымі бірузовымі вачыма.

– Люстра? – здагадалася яна. Юнак кіўнуў.

– Я зараз!

Бася вярнулася да сваіх аднакласнікаў і, нахіліўшыся да Эвы, папрасіла:

– Скажаш, што мне зрабілася блага і я пайшла да лекара, добра?

– Добра, – прамармытала Эва. – А хто гэта?

– Міхал, – кінула Бася і ўжо на хаду дадала: – Не забудзься сказаць, што я ў лекара! Бывай!

Яшчэ раз азірнуўшыся на аднакласнікаў, дзяўчынка ўбачыла на тварах сябровак непрытоеную цікаўнасць, а хлапчукі раўніва глядзелі ўслед ёй і Міхалу. Калі яны крыху адышлі, Бася, тупаючы за юнаком, пачула, як адразу забалбатала на ўвесь двор яе кампанія.

– Ты ўжо атрымаў правы? – спытала Бася.

– Так, – сказаў Міхал.

– І гэта твой? – дзяўчынка з захапленнем разглядала матацыкл.

– Мой. Купіў літаральна некалькі дзён таму.

Бася асцярожна залезла на матацыкл па-за Міхалам і моцна абхапіла юнака рукамі. Ён на секунду замёр, і дзяўчынка, прыціснуўшы вуха да яго спіны, пачула, як стукае сэрца Міхала.

– Баська, ты мне рэбры паломіш, – разгублена прамармытаў ён, паварушыўшыся.

Бася аслабіла хватку, а юнак, перадаючы назад шлем, сказаў ёй:

– На, надзень.

Уздыхнуўшы, Бася ўзяла шлем і надзела на галаву. Павярнуўшыся цераз плячо, Міхал працягнуў руку і, папраўляючы на ёй шлем, зверху пагрукаў па ім далонню, чым разбурыў увесь рамантызм падзеі. Незадаволена нахохліўшыся, Бася абняла Міхала за пояс, і яны паехалі на Сціклю.

Прыпыніўшыся каля крамы пана Альбрыхта, Міхал злез з матацыкла, хутка зняў шлем, павесіў яго на руль і дапамог Басі. Яна хацела эфектным рухам страсянуць валасамі, але яны наэлектрызаваліся і папрыліпалі да галавы. Засмуціўшыся, дзяўчынка пацягнулася за юнаком да крамы.

Пан Альбрыхт, як заўжды сустрэўшы іх у сваім кабінеце, сказаў Басі:

– Вы мелі рацыю, мадэмуазэль, без вашай дапамогі нам не абысціся.

Дзяўчынка толькі фыркнула. Адвесіўшы парцьеру, за якой хаваўся круглы пакой, пан Альбрыхт прапусціў Міхала з Басяй наперад і запаліў святло.

– Мадэмуазэль, станьце побач з Міхалам перад люстрам, – прамовіў стары.

Убачыўшы сваё адлюстраванне з растрапанымі валасамі, дзяўчынка сумна ўздыхнула, і ў наступнае ж імгненне люстраная роўнядзь затрапяталася, па ёй прабегла, разыходзячыся коламі, лёгкая рабізна. Адлюстраванне знікла, па люстры паплылі цені, што складаліся ў абрысы пакоя з адваротнага боку.

– Ну як? Адчыняецца? – пацікавіўся пан Альбрыхт. Дзяўчынка ўсхвалявана кіўнула.

– Міхал, вы бачыце тое ж самае, што і мадэмуазэль? – звярнуўся стары да юнака.

– Так, – адказаў той.

– Я так і думаў. Што ж, выдатна, – працягнуў пан Альбрыхт, схапіўшыся за сваю сівую бародку.

– Калі выпраўляемся? – Бася павярнулася да старога.

– Заўтра, – адказаў той.

– Ужо заўтра? Але што мне сказаць бацькам, яны ж не адпусцяць мяне проста так.

– Вось гэта трэба абдумаць, – сказаў пан Альбрыхт.

– Давайце скажам ім, што вы з Міхалам збіраецеся ў вандроўку ў Нямеччыну, але вы абодва не ведаеце нямецкай, – пачала выдумляць Бася, перарваўшы роздум старога. – Таму вы хочаце ўзяць мяне з сабою ў якасці перакладчыка.

– Але я ж ведаю нямецкую, – запярэчыў ёй Міхал.

– Выдатна! Хадзі і распавядзі маёй маме, што ты ў нас паліглот!

– Я не магу хлусіць тваім бацькам.

– Сапраўды? А інакш мяне нікуды не адпусцяць. А нам зараз важней забраць Венеру, – адрэзала Бася.

Міхал нахмурыўся і склаў рукі на грудзях, скоса гледзячы на дзяўчынку.

– Зразумела, мадэмуазэль, ідэя пра тое, што нам патрэбна паехаць усім разам, добрая, – ухваліў Басіну прапанову стары. – Але вашая версія гучыць цалкам неверагодна. Паспрабуйце прыдумаць штосьці прасцейшае і не надта мудрагелістае. І пажадана без выезду з краіны, а то вашыя бацькі дакладна не захочуць вас нікуды адпускаць.

Дзяўчынка на імгненне задумалася: