Адваротны бок люстра

– Зараз разбяромся. – Тата сеў за стол. – Толькі спачатку паабедаем.

У хуткім часе Бася сцісла пераказала яму свае планы на бліжэйшыя дні. Сыты і задаволены, тата адкінуўся на спінку крэсла і летуценна прамовіў:

– А і праўда, выдатная ідэя! Зараз бы махнуць на мора дзесьці на тыдзень.

– Ну не! Паклікалі толькі мяне, – паспяшалася заўважыць Бася.

– А я і не прэтэндую – мне ўсё роўна працаваць трэ, – уздыхнуў тата.

– Дык я не разумею: мне можна паехаць альбо не? – ужо амаль у роспачы спытала дзяўчынка.

– Я хацеў бы спачатку пагаварыць з панам Альбрыхтам. Ёсць некалькі пытанняў, якія мне трэба ўдакладніць у яго. А пакуль хадзі рабіць урокі, школу яшчэ ніхто не адмяняў.

– Заўжды так: школа – урокі, урокі – школа. Калі гэта ўжо скончыцца… – прабурчала Бася, узнімаючыся з-за стала.

– Хадзі-хадзі, а то ўвогуле нікуды не паедзеш, – з’едліва сказаў ёй услед тата.

Увечары патэлефанаваў пан Альбрыхт. Тата нядоўга пагутарыў з ім, а калі павесіў слухаўку, паклікаў матулю. Параіўшыся крыху, яны вырашылі адпусціць Басю на выхадныя.

– Магла б адразу сказаць, што з вамі едзе пан Альбрыхт. Дарэчы, я паабяцаў, што ты будзеш паводзіць сябе прыстойна і слухацца яго, – папярэдзіў тата. – Давай тэлефон класнай, я скажу ёй, што цябе не будзе пару дзён.

Бася паслухмяна пабегла за нумарам тэлефона, здзіўляючыся таленту пана Альбрыхта ўпэўніваць іншых людзей. Потым яна для выгляду ўпакавала падарожную торбу, прыняла ванну і, падумаўшы, дбайна сабрала ўсе сродкі гігіены, што мела, улічваючы запасны рулон туалетнай паперы, бо ведала па уласным вопыце, як цяжка з гэтым даводзіцца вандроўніку ў часе.

Раздзел 7

Раніцай падчас снедання Басі патэлефанаваў пан Альбрыхт і сказаў, што праз паўгадзіны разам з Міхалам заедзе па яе. Дзяўчынка хутка дапіла гарбату і, ужо на хаду дажоўваючы бутэрброд, пабегла да сябе ў пакой. Пакуль Бася пераапраналася, да яе зайшла матуля.

– Ты ўзяла цёплае адзенне? – спытала яна.

– Мам, ну навошта мне цёплае адзенне?

– Як гэта навошта? – збянтэжылася тая. – Кастрычнік на дварэ, а ёй цёплае адзенне не патрэбна! Ты ж на мора збіраешся, там зараз, пэўна, штарміць кожны дзень.

– Ды годзе-годзе, узяла я з сабой швэдар і ў куртцы паеду, не хвалюйся, – прабурчала Бася, зразумеўшы, што дала маху. – Калі хочаш, магу яшчэ шапку і рукавічкі прыхапіць.

Матуля непахвальна пакруціла галавой і пайшла з пакоя.

– А падарунак? – раптам прыгадала яна, калі Бася ўжо спускалася па лесвіцы з торбай праз плячо. – Мы ж так нічога і не купілі для цёткі Міхала.

– Ну што ж рабіць? Цяпер мяне нікуды не возьмуць! – са скрухай прамовіла дзяўчынка.

– Не дурыся, – сказала матуля, вымаючы з партаманэткі некалькі купюр і працягваючы дачцэ. – Купіш што-небудзь па дарозе. Толькі не забудзься.

– Угу. – Дзяўчынка схавала грошы, падумаўшы, што ў бліжэйшы час можна будзе не звяртацца да бацькоў наконт кішэнных выдаткаў.

Неўзабаве ў вітальні зазвінеў дамафон. Аўтамабіль пана Альбрыхта разам з гаспадаром і яго «пляменнікам» ужо чакаў Басю на вуліцы. Бацькі выйшлі разам з дачкой. Яна іх моцна абняла і пацалавала на развітанне, на імгненне падумаўшы, што калі б тата і мама ведалі, куды яна насамрэч збіраецца, дык дакладна замкнулі б у пакоі. Хаця… Яны і самі тыя яшчэ авантурысты. Але ўсё ж такі распавядаць ім пра падарожжы ў часе не трэба. Прынамсі, пакуль.

Міхал узяў у дзяўчынкі торбу і паклаў у багажнік, дзе ўжо знаходзіліся дзве невялічкія валізкі ды падазронага выгляду скрыня, перавязаная стужкамі, – напэўна, уяўны падарунак для ўяўнай цётачкі. Бася і Міхал уладкаваліся на заднім сядзенні, а пан Альбрыхт заняў месца побач з кіроўцам, наяўнасць якога вельмі ўзрадавала бацькоў дзяўчынкі: нягледзячы на павагу, якую яны мелі да старога, кіраванне аўтамабілем з іх дачкой яны б яму не даверылі.

– Абавязкова патэлефануй, калі даедзеце! – нагадаў тата.

– І глядзі не прастынь! – засцерагла матуля.

– Добра, – кіўнула Бася і памахала абаім у акенца.

Машына рушыла, і дом разам з бацькамі, якія засталіся стаяць на ганку, знік. Бася ўселася зручней і падлавіла сябе на тым, што ўжо падрыхтавалася да аўтамабільнага падарожжа, але тут жа прыгадала, што сёння на мора яна не паедзе. Вырашыўшы пачакаць з высвятленнем дэталяў іх паходу ў залюстроўе да моманту, калі яны прыедуць да крамы пана Альбрыхта (у адрозненне ад сваіх бацькоў, Бася мела сумневы наконт надзейнасці кіроўцы старога), дзяўчынка ўзялася распытваць Міхала пра яго курсы ва ўніверсітэце. Юнак даваў толькі агульныя адказы, якія зводзіліся да таго, што ў яго ўсё нармальна, але даводзіцца шмат займацца.

Праз некалькі хвілін яны высадзіліся на Сціклю. Пан Альбрыхт і Міхал ужо накіраваліся да дзвярэй антыкварнай крамы, калі Бася нагадала ім пра сваю торбу.

– Я думаў, ты яе для прыліку ўзяла, – сказаў юнак.

– Для прыліку – так, але ў мяне там ёсць некалькі істотна важных рэчаў, – адказала Бася.

Міхал здзіўлена ўскінуў бровы, а пан Альбрыхт папярэдзіў:

– Мадэмуазэль, прыміце да ўвагі: праносіць у мінуўшчыну абы-што я вам не дазволю.