GƏNCƏ FOLKLORU ANTOLOGİYASI 1-Cİ KİTAB.

вурурлар,

щоппанырлар.

-Цчдя бир тяпик вурарлар.

Щяр дяфя тулландыгъа айры-айры сюзляр

дейирляр:

- Дюрддя донгуз язярляр.

- Бешдя папаг гойун дцшмясин.

Папаг гойуб щоппанарлар. Алтындаъа

дейярляр:

471

- Алтыда папаьы эютцрярляр.

Папаьы эютцрцб кечярляр.

Йеддинъидя эуйа гулунъ гырырлар. Ял

щярякяти иля эюстяриб тулланырлар:

- Йедди дя гулунъ гырарлар.

Ойун бу гайдада давам едир:

- Сяккиздя ял дяйсин, ятяк дяймясин.

- Доггузда ня ял дяйсин, ня ятяк.

Сяккиздя щоппанан ушаьын ятяйи, доггузда

ися ня яли, ня ятяйи яйилян ушаьа

тохунмамалыдыр.

Онунъуда йердян хырда дашлар йыьыб

адыны йумурта гойарлар. Щоппанан дейяр:

- Онда йумуртлайарлар.

Бунунла да ойун сона чатыр.

472

АТМАЪАЛАР

Папаьы кечи дярисиндян,

Хябяри йохду эерисиндян.

Гарагуш дейяр: «Сап дайым

олмасайды, Бир йашар

дайлаьы йериндян эютцрярдим.»

Шейтан апарасы иманы йох,

Бяйляр апарасы малы.

Дяндийиндя дян дурмур.

Дяндийи долуду.

Сяпяняси йатды.

Итин гудуран йериди.

Ити баьласан дурмаз.

Дядясиня кяфян аланларын

эцнцндяди.

Бу ня зоьаллайыр?

Лап гатыглады.

Оьру дярзийя сап верир.

Таса-пасасы йатды.

473

Чыхаъаьы чыхды.

Цряйи йериня эялди.

Дярйада балыг севдасыдыр.

Даш отуруб кясяйин эцнцня

аьлайыр.

Суйу сцзцля-сцзцля эетди.

Йел вуруб, йенэяляр ойнайыр.

Дядями юлдцрмцшям, эоруна анд

ичим.

Чайа сусуз апардым, сусуз

эятирдим.

Щяля ялимин суйуну эюрмяйиб.

Ашынын суйуну вердим.

Чулуну судан чыхартды.

Судан гуру чыхды.

Аьзыны боза вердим.

Еля бил баш кясиб.

Тула итдян мундар.

Шейтанын гычыны сындырыб.

Эцн щайандан доьуб?

Юлмя ешшяйим, юлмя,

Йаз эяляр, йонъа битяр.

Гара гызын дярди вар.

Ешшяк ня ганыр, зяфяран нядир?

Йатыбсан фил гулаьында.

Адыны чыхарт, дяйирманда дур.

Сарысыны удду.

Чадра дярдиндян йурдда галыб.

Буйнузу ичиндяди.

Ешшяйин дя буйнузу чыхмайыб.

Аьзы исти йердядир.

Еля билир йуха ичиндя щалва

вар.

Кабаб ийиня эялир.

474

Дуза эедир.

Эялин йеди,

Эялин ня йеди?

Бир баш иди,

Бир айаг,

Эялин ашырды

Байаг.

Дцнйанын гуйруьу узунду.

Ашыьын сюзц гутаранда нейним-

нейлим дейяр.

Щяря юз шящяриндян хябяр

верир.

Щяря юз аршыныннан юлчцр.

Дялийя йел вер,

Ялиня бел вер.

Буьда йейиб ъяннятдян чыхыб.

Ня тешдя барама вар,

Ня чархда ипяк.

Итдян чох чарыг йыьан йохду,

йеня айаьы йалынды.

Дядян сарымсаг,

Анан соьан,

Сян щардан олдун

Эцлмяшякяр?

Ала итдян маншырды.

Той тоьлусуду.

Еля бил эюнц-кюшяси йаныб.

475

Гурбаны гуруда галыб.

Кцркцня бит дцшцб.

Ня сиркя-ширяйя чякир?

Айаьыны йухары пиллякяня

гойур.

Кечи гурдун няйини апарыб?

Сян аьа,

Мян аьа,

Инякляри

Ким саьа!

Еля бил гырх ешшяйи саьына

эялир.

Аьыр щанылы,

Тахта гапылы.

Аллащдан буйруг,

Аьзыма гуйруг.

Бу эеъя чилля гарпызы чякяъям.

Тярязи алты йеря дюйцр.

Арыьын няйи вар горугда,

Вуруб гычыны сындыралар.

Чох цтцдян чыхыб.

Кярям яли ачылыб.

Авазын йахшы эялир, охудуьун

Гуран олса.

Гуру-гуру гурбаным олум?!

Гуйруьу гапы арасында галыб.

Щамы щамыйнан оланда кечял дя

апаьыннанды.

Дцйц дейяня тарф дейир.

Анасынын ямъяйини кясянди.

476

Дядясиндян хябяри йохду.

Дул арвад чюряйи йейиб.

Икицзлц саъ яппяйиди.

Ики ешшяйин арпасыны бюляммир.

Тойуг тара чыхмамышдан йатыр.

Эюзц гызыб.

Эюзцнц ган юртцб.

Шуну эютцр,

Шуну гой.

Ифлийи цзцлцф.

Эет нахыра,

Эял ахыра.

Чевир таты,

Вур таты.

Аьзына гуруд атан олмады.

Ня йардан дойур,

Ня ялдян гойур.

Еля бир гарачы торбасындан

дцшцб.

Йандыьындан йарма чякир.

Аьзындан щюрря тюкцлцр.

Хятир уъундан хястя дцшцб.

Хала, хятрин галмасын.

Дава даьаръыьы.

Бу эеъя айаьымы сойунуб йатаъам.

Йел ясиб,

Гоз тюкцлцб.

477

Атданан гозлу баьа.

Саман алтдан су йеридир.

Иланы Сейид Ящмяд яли иля тутур.

Торбада пишик вар.

Цзцсулуйкан, гыраьыны гатла.

Айаьы цстя гырхы чыхыб.

Гач, атым басды.

Узун донуму эюдяк бичяъяк.

Юйнялийим юйцндян эялир?

Гянядиня бахыб.

Ялим ятяйиндяди?

Ялдян аьыза галмышам?

Эюр ня цздцрцр?

Кюпц сениб.

Ешшяйя эцъц чатмыр,

Паланы тапдайыр.

Юз эюзцндя тири эюрмцр,

Юзэя эюзцндя гыл ахтарыр.

Ханчалынын гашы дцшяр.

Бундан йайда иситмя, гышда буз

алмаг олмаз.

Гарнынын алтыны фяляк дя билмяз.

Азрейылнян чилинэ- аьаъ ойнайыр.

Эащ нала вурур,

Эащ мыха.

Йада йалаг,

Гощума далаг.

Ешшяк эяти,

Мярякя гур.

478

Та ешшяйин кюрпцдян кечиб.

Гуйруьун гапынын арасындан

чыхыб.

Эюзц айаьынын алтыны сечмир.

Ал пайыны,

Чаьыр Ящмяд дайыны.

Чалынмамыш ойнайыр.

Оьурсаг гузуду.

Сцдя чякиб.

Гарынынкы Гурандан кечиб.

Гырх дили вар, гыр ики ямъяйи.

Сян эирян кол дейил.

Билдийини бабасына вермир.

Щцркцтмясян саймаг олмур.

Башы ютмцр.

Йандыьындан йарма чякир.

Йуха гыраьы сулайыр.

Йаьлы дала гуйруг йамайыр.

Йыхылана балта чалыр.

Итин гурсаьы йаь эютцрмцр.

Щай-щайы эедиб,

Вай-вайы галыб.

Башынын чивинини горуйаммыр.

Цзцм айаьынын алтына, юзц дя

салхымнан.

Юзцня умаъ оваммыр, юзэясиня

яриштя кясир.

Ашына ща ашына,

479

Чыхды оъаг башына.

Гар тябини дяйишмяз.

Гуз аьзы,

Кцз аьзы

Кяря дя чыхыр,

Кцря дя.

Ъюкядян саз да олур,

Паз да.

Сцдлц гойун сцрцсцндян айрылмаз.

Гяриб итин гуйруьу далында олар.

Ня гуйруьуну белиня гойуб.

Еля бил алчаг даьлары бу йарадыб.

Юйцндя йохдур урвалыг,

Кюнлцндян кечир дарьалыг.

А кечял, башыны йудунму?

Йудум да, дарадым да.

Йаз якинчи,

Гыш дилянчи.

Эюзялляр ичиндя эюзялим итди,

Башы сиркялийди, йахасы битди.

А хала, хала халдырына,

Бир туман тиким балдырына,

О да галсын андырына.

480

Дайы, дайы, дайлаглайым,

Сяни миним, ойнаглайым.

Ейби чякяр ейбяъяр,

Дярди чякяр дярдяъяр.

Тойдан сонра наьара,