Просьба не здзівіла Руслана. Асобны пакой у кватэры бацькоў мае не кожны малады чалавек, дык чаму не пахваліцца? Я аказаўся ўдзячным экскурсантам. Тым болей што сапраўды крыху пазайздросціў гэтаму пестуну лёсу. Нічога не зрабіў у жыцці, нічога не хоча зрабіць, а жыве панам. У такіх умовах горы трэба варочаць! Утрыманец… Спачатку я прайшоў да пісьмовага стала вялікага і зверху пустога, хоць бы стаканчык для ручак сюды паставілі і якую паперку паклалі. Нават чыстую. Усеўся ў крэсла з падлакотнікамі, надзьмуўся.
— Э-э, тут геніяльныя думкі самі ў галаву стукаюць. Не здзіўлюся, калі неўзабаве пачую, што мой колішні знаёмы Руслан… Э-э… А як тваё прозвішча? А-а, так і занатуем: Руслан Папроцкі паспяхова абараніў доктарскую…
Гаспадар быў сумеўся, але адразу зарагатаў, замахаў рукамі.
— Скажаш, мне б кандыдацкую…
— Кожны каваль свайго шчасця,— па-філасофску зазначыў я і апынуўся ля адзежнай шафы.— Блатмайстар… Цікава, што носяць тыя, хто можа ўсё дастаць? — Я адчыніў дзверы. Гардэроб будучага несвяцілы навукі не выдаваў унушальным. Цёмны, відаць, парадны касцюм. Паліто, вельветавыя штаны, плашч з патрончыкамі. Расчаравана сказаў: — I чаго гэта Алег цябе блатмайстрам рэкамендуе?
— Перапіў ты,— мае выбрыкі хлопцу перасталі падабацца, і ён пастараўся знайсці ім прымальнае тлумачэнне.
— Думаў, тут поўна фірмы,— не звярнуў я ўвагі на яго закід.— А яна, фірма, у цябе, значыць, толькі на мяккім месцы? — Вельмі хацелася, каб Руслан кінуўся ў амбіцыю.
— У цябе і такога няма.— агрызнуўся ён.
— А-а, успомніў,— п’янавата скаліўся я,— ты не шмотачнік. Алег нешта казаў пра мяса… Прабач.
— I ты з мясам,— відаць, гэты прадукт, а дакладней, спосаб яго транспарціроўкі, выклікаў цяпер у хлопца алергію.
— Прабач, я не хацеў пакрыўдзіць, думаў — проста жарт. Але ты нервуешся…
— Глупства, раздзьмулі.— Ён паглядзеў на мяне, нібы вагаўся — расказваць ці не. Мая асалавелая фізіяномія не выдавала хітрай, і ён паскардзіўся: — Самі прапанавалі, а цяпер…
Я зноў не выказаў асаблівай зацікаўленасці, я дэманстраваў большы клопат — адольваў пацяжэлыя павекі. Аднак я быў выхаваным чалавекам і стараўся слухаць, хаця які п’яны прызнаецца, што ён пад градусам? От і слухаю быццам, а сэнс не ўлоўліваю. Руслану, напэўна, зараз якраз і патрабаваўся такі слухач, яму вельмі хацелася паспавядацца, выгаварыцца.
— Алег пазваніў, што ў сталовай можна сяго-таго разжыцца. У яго сувязі! А ў нас збіраліся госці. А цяпер…
— Разумею,— пацвердзіў я, нічога не разумеючы. Але кручок на ўсякі выпадак закінуў: — Ты папрасіў Рамізніка, каб падвёз.— Урэшце, я быў з іх кампаніі і мог ведаць гэтага мотафурмана.
— А што тут такога, га?
— Н-нічога… Н-нармальна…
— Быццам я вінаваты, што ў Рамізніка нешта там паламалася і ён мне сасватаў знаёмага,— Руслан нібы не ўнікаў у мае рэплікі, гнуў сваё.— На аўтобусе! — ён паўтарыў Алегаву параду.— Самі без матора кроку не зробяць. Знайшлі вярблюда. Мае прадукты, Сэмаў чамаданчык…
— I я там быў,— перабіў я Руслана, спяшаючыся, як кожны п’янаваты, раней выказаць сваё, а потым ужо слухаць чужое.
— Ты-ы? — здзівіўся Руслан, хаця асабліва дзівіцца не было чаго.
— Ага… 3 Валяй. Добрая дзяўчына,— я падхапіўся, прынёс з калідора свой кейс, паказаў малюнкі і вершаваныя радкі пад імі.— Вось яна, праўда, прыгожая?
— Сіняя панчоха!
— Кожны мае права быць такім, які ёсць,— глыбакадумна заявіў я.
— Гуманіст,— скрывіўся Руслан,— нябось пра квартальны план тлуміць.
— Ты Валю не зневажай, мне яна падабаецца.
— На здароўе. Ці мне дзевак няма? — Ён расправіў плечы, быццам меўся зараз прайсціся гогалем перад строем прыгажунь, выбіраючы найпрыгажэйшую.
Мы пагаварылі яшчэ колькі часу. Руслан прыкметна ап’янеў. Ці не прыкладваўся да якой бутэлькі, калі пару разоў адлучаўся з кухні? Я пачаў збірацца дадому. Гаспадар памкнуўся быў праводзіць. Ледзь угаварыў не хадзіць, а то ён мог потым не патрапіць назад.
16
Напэўна, толькі па добра вядомай шашы, не задумваючыся, павернеш у час туды, куды трэба. У расследаванні крымінальнай справы незнаёмыя і неспадзяваныя павароты супрацоўнікаў вышуку падпільноўваюць на кожным кроку і найчасцей там, дзе іх быццам бы не павінна быць.
Першы пракол здарыўся ў версіі з Нікалаевам. Лебедзеў, бадай, у гэты горад не прыязджаў. Ва ўсякім разе, у цёткі не паяўляўся. Перачытаўшы паведамленне нікалаеўскіх калег, нібы між радкоў там можна было ўгледзець адваротны сэнс, Пугацэвіч падумаў, што Лебедзеў з гэтай паездкай сапраўды мог хітрыць. Вадзіў за нос сваю Вялеську, а заадно і клапатлівую маці. Але Сяргей Антонавіч не любіў хадзіць у падманутых, нават калі хлусня прызначалася зусім не яму.