— Пункт першы — продкі робяць ваяж у сталіцу, кватэра ў маім распараджэнні. Пункт другі — ты мне вінен, Сэм, так што маеш магчымасць разлічыцца. Пункт трэці вынікае з першых двух. Гуляем!
Ён вельмі хацеў выглядаць неардынарным, вось і мудрагельнічаў. Мне аж шкада яго стала. Чаго пнецца, ведаюць жа як аблупленага.
У Сямёна на пераноссі сышліся бровы. Усё дзіўлюся, якія яны ў яго рухомыя — часам нават словы замяняюць, На гэты раз ссунутыя бровы азначаюць роздум, ваганні. Задумваюся і я. Ёсць у маіх назіраннях хібы. Вечарам Лебедзеў быццам бы на маіх вачах. А ўдзень з кім ён водзіць кампанію, што робіць? Маці кажа, што на пляжы прападае. На негра ён, аднак, не цягне. Упэўнены, качацца на пяску — не па ім. Сямён поўны практыцызму і марна траціць час наўрад ці будзе. Мабыць, мае яшчэ адну кампанію, не такую блізкую, але ўсё роўна вартую маёй увагі. Бо не з працаўнікоў яна. Папрашу Сяргея Антонавіча пацікавіцца з дапамогай участковых пра тутэйшых тунеядцаў. Раптам хто з іх блізкі майму Сэму.
Нездарма кажуць, што прынятае рашэнне — ужо напалавіну выкананае рашэнне. Прыдумаўшы клопат капітану, я адразу супакойваюся і засяроджваюся на ідэі Руслана. Прапанова адправіцца да яго мне падабаецца. I я гляджу на Сямёна.
— Завалімся,— нарэшце дае ён згоду.— Нат, радасць мая, армянскага і шампанскага з сабой. Ну і цукерак, лімончыкаў.
— У магазіне купіш,— я праяўляю ашчаднасць. Усё-такі і мне ўступаць у долю давядзецца.
— Я бяру! — Сямён шырока абводзіць рукой над сталом, нібы там ужо красуюцца заказаныя бутэлькі, і ў яго голасе гучыць непрыхаваная перавага перада мной, прасцячком, які прапануе эканоміць на такой дробязі.
Паціскаю плячамі і лезу ў кішэню.
— Не трапячыся,— спыняе ён мой жэст.— Руслану я вінен, не ты.
Падпарадкоўваюся. Зрэшты, у іх свае разлікі, і на ражон мне перціся не варта. А я… Хоць і прынцыповы, але лапушок.
— Дзяўчат прыхопім? — Руслан гуляе з размахам.
— Мужчынскім брацтвам цяплей,— кажа Сямён, але кропкі не ставіць.— Калі табе вельмі хочацца, пазвані Вялесьцы, хай пакліча Вальку Давідзюк і яшчэ каго,— і падміргвае мне.
Руслан крывіцца, як ад кіслага, і бурчыць, што лепш перад люстэркам сам з сабой піць будзе, чым з гэтай манашкай.
Тым часам Фея прыносіць заказанае пітво і сваю сумку.
— Не ў руках несці ж,— тлумачыць, чырванеючы.
Лебедзеў глядзіць на дзяўчыну і раптам ускліквае:
— Во каго нам не хапае! Паедзеш, Нат, з намі? Стол сервіруеш, і наогул…
Фея робіцца зусім бурачковай і кідае позірк на мяне, быццам на маім твары напісана: ехаць ёй або не ехаць. Бачу, і хочацца дзеўцы ў вір, і боязна, таму, можа, і чакае маёй рэакцыі. А я што, лакмус? Раблю выгляд, што не зразумеў яе нямога запытання. Дзяўчына ўздыхае і аглядвае залу, у якой ужо занятыя ўсе столікі.
— Можа, пазней, Сэм?
— Я цябе не на ноч запрашаю,— грубіць Сямён.
— Разлічвайся, няма калі з вамі лясы тачыць! — Упершыню на маіх вачах Наташа паказвае характар. На жаль, пасля пстрычкі.
Лебедзеў кідае на стол грошы.
— Рэшту не трэба!
Наташа моўчкі адлічвае рублі і капейкі і кладзе перад Сямёнам. Малайчына. Хаця і пасля пстрычкі.
Жыве Руслан у старым раёне горада. У цэнтры. Масіўны, унушальны дом, прасторная з высокай столлю кватэра. Яе неўзабаве пасля вайны атрымаў Русланаў дзед, прафесар педінстытута. Дзеда ўжо няма, і гэта, мне здаецца, адбіваецца на ўнутраным выглядзе кватэры. Не адчуваецца не то колішняга дастатку, не то элегантнасці. Мэбля паношаная, як даўно не чышчаная. I сцены, падлога патрабуюць абнаўлення. Шэрагі кніг на паліцах парадзелі, дываны павытаптаны. Выкінуць бы іх. А гаспадары, відаць, чапляюцца за былое. Але дух абыякавасці ўсё роўна пануе ў кожным пакоі. Так бывае часам у сем’ях, дзе змоладу дзеці паспадзяваліся на вечных славутых бацькоў. А яна, уласная будучыня, таксама ёсць, настае, зусім не такая, як некалі ўяўлялася. I тады ўзнікае разлад: спажывецкія запатрабаванні ранейшыя, а магчымасці задавальняць іх не тыя, што былі. Магчымасці неяк непрыкметна зніклі — не стала шырокай бацькавай спіны і яго прафесарскай зарллаты.
Я не Шэрлак Холмс. Такі амаль катэгарычны вывад раблю не толькі са свайго знаёмства з кватэрай. Сёе-тое пра сям’ю Руслана мне ўжо было вядома. Продкі яго, як кажа сын, неблагія людзі, аднак негрунтоўныя. На працы адбываюць дзень да вечара, хаця і маці, цэхавы эканаміст на швейнай фабрыцы, і бацька, інжынер у канструктарскім бюро машынабудаўнічага завода, маглі б, думаю, і праявіць сябе, і нечага большага дамагчыся ў жыцці, на якое цяпер яны скардзяцца, што не ўдалося…
I без Наташы стол выглядае не горш за рэстаранны. Адкаркаваны бутэлькі, лімон парэзаны долькамі і пасыпаны цукрам, на талерачках сыр, у вазачках цукеркі. Відэльцы ад талерачак злева, нажы — справа. Цікава, хто гэта з іх такі мастак? Шкада, што не бачыў, кнігамі спакусіўся ў кабінеце.