chio
всё
nenio
ничто
kiom
сколько
tiom
столько
iom
сколько-то
chiom
всё кол-во
neniom
нисколько
kiu
кто
tiu
тот
iu
кто-то
chiu
каждый
neniu
никто
Употребление отрицательных слов из таблицы:
Neniu lin vidis - Его никто не видел.
Mi nenie estis - Я нигде не был.
Mi nenion scias - Я ничего не знаю.
По-русски здесь два отрицания (никто, не), на эсперанто - одно!
УПРАЖНЕНИЕ 15.1.
Переведите слова:
vilaghano, grenejo, urbano, mortigi, elpensi, pripensi, prilabori,
familiano.
УПРАЖНЕНИЕ 15.2.
Переведите:
Он никогда не жил в Москве. Я никуда не пойду. Я ничего не расскажу вам.
ОТВЕТЫ К УПРАЖНЕНИЯМ.
15.1. Крестьянин, амбар, горожанин, убить, выдумать, обдумать, обрабатывать,
член семьи.
15.2. Li neniam loghis en Moskvo. Mi nenien iros. Mi nenion rakontos al vi.
Proverboj:
Pli bone io, ol nenio.
Saghulo scias ion, sed neniu scias chion.
Du fratoj (Bulgara fabelo)
En iu vilagho iam vivis du fratoj. Pli juna frato havis kvar infanojn kaj
edzinon. Alia frato havis nur edzinon, sed ne havis gefilojn. Post la morto
de sia patro ili ne dividis sian kampon kaj kune ghin prilaboris. Printempe
ili semis, autune ili rikoltis. Iliaj familianoj helpis al ili. Post rikolto
ili chiam dividis grenon en du egalajn partojn.
En tiu vespero, pri kiu ni al vi rakontas, pli maljuna frato enlitighis, sed
ne povis ekdormi. Li ekpensis: "Chu ni juste dividis la grenon?"
Придумайте к тексту вопросы, затем перескажите текст.
La daurigon de la fabelo legu en la deksesa leciono.
КОНТРОЛЬНАЯ РАБОТА N 15
1. Traduku la tekston en Esperanton:
Летом мы жили в деревне возле речки. Мы часто купались. В августе мы
помогали сельским жителям собирать урожай. Осенью мы вернулись в город.
Зимой я буду учить Таню читать. Она уже может считать до 100, но читать
не может. Таня захотела изучать языки. Она хочет ходить в ту школу, в
которой преподают французский язык. Весной к нам приедут гости из Болгарии.
Мы все ждем их.
2. Напишите рассказ "Лето в деревне".
Vortoj:
necesa - необходимый
ech - даже
trans - через
maniero - способ
dum - в то время, как; во время
kelke (da) - несколько
komenci - начинать
fino - конец
sama - такой же (tiu sama или la sama - тот же)
renkonto - встреча
sana - здоровый
felicho - счастье
forta - сильный
tamen - однако
levi - поднимать
kompreni - понимать
miri - удивляться
ekzerco - упражнение
porti - нести
veki - будить
Суффикс -ad- означает длительное действие:
kanti - петь, kantado - пение;
iri - идти, irado - ходьба;
lerni - учится, lernado - учеба.
Если в русском языке после слова "чтобы" в придаточном предложении стоит
глагол в прошедшем времени, то на эсперанто глагол ставится в повелительном
наклонении:
Я хочу, чтобы ты хорошо учился - Mi deziras, ke vi lernu bone.
EKZERCO 16.1
Traduku:
Я хочу, чтобы вы пришли к нам утром. Мы хотим, чтобы она написала нам
письмо.
EKZERCO 16.2
Traduku la vortojn:
denove, tiamaniere, transmeti, levighi, mirigi, renkontighi, legado,
atendado, transdoni, translokigi, dume, samtempe, sammaniere, plifortigi,
fortegulo, felichulo, felichigi, finfine, transporti.
RESPONDOJ AL LA EKZERCOJ
16.1: Mi deziras, ke vi venu al ni matene. Ni deziras, ke shi skribu al ni
leteron.
16.2: Снова, таким образом, переложить, подняться, удивить, встретиться,
чтение, ожидание, передать, переместить, тем временем, одновременно, тем же
способом, усилить, силач, счастливец, осчастливить, наконец, перенести.
Du fratoj (daurigo)
La pli maljuna frato pensadis: "Chu ni juste dividis la grenon? Mia frato
havas pli grandan familion. Al li necesas pli multe da greno por la infanoj.
Mi devas transmeti iom da greno en lian grenejon. Mi faros tiel, ke li ne
sciu". Kaj li transmetis la grenon.
La pli juna frato vekighis dum la nokto kaj ekkomencis same pensadi. "Chu ni
juste dividis la grenon? Mi kaj mia edzino estas junaj kaj sanaj, kaj miaj
infanoj jam komencis helpi al mi, sed mia frato estas pli malforta ol mi. Mi
devas transmeti iom da greno en la grenejon de mia frato". Li levighis kaj
transportis la grenon.
Dum la tago ili ekvidis, ke iliaj partoj da greno estas egalaj. Tio mirigis
ilin, sed neniu diris ech unu vorton. Alian nokton ili faras la samon kaj
tage denove ekmiris, ke iliaj du partoj estas egalaj. Tamen ili nenion
diris. Tiamaniere ili portadis la grenon dum kelkaj noktoj. Fine ili
renkontighis kaj chion komprenis. Kaj ili estis tre felichaj.
KONTROLTASKO N 16
1. Elpensu dek demandojn al la fabelo.
2. Traduku la vortojn:
malsano, malsanulo, malsanighi, resanighi, malsanulejo.
3. Traduku la tekston:
Он был болен и даже не мог подняться. Теперь он выздоровел. Врач ска-
зал ему: я хочу, чтобы Вы были сильным и здоровым. Утренняя гимнастика
необходима для Вашего здоровья. Несколько минут гимнастики помогут вам
быть более сильным. Теперь он здоров и счастлив. Он часто встречается со
своими друзьями. Летом он работает в деревне. Он начинает работу утром и
заканчивает ее вечером.
Vortoj:
auskulti - слушать
gratuli - поздравлять
ekzemplo - пример
okazi - случаться, происходить
okaze - по случаю
intenco - намерение
inter - между
permesi - разрешать
nacio - нация
koro - сердце
viro - мужчина