перестал на них глядеть.
Настроение духа у едущего было ужасно.
La animstato de la veturanto estis horora. Pli kaj
Становилось ясным, что посещение дома
pli klare evidentiĝis, ke la vizito en la domon de
скорби оставило в нем тяжелейший след.
malĝojo lasis en li doloran spuron. Gruntin provis
Рюхин старался понять, что его терзает.
kompreni, kio lin turmentas. Ĉu la koridoro kun la
Коридор с синими лампами, прилипший к
bluaj lampoj, gluiĝinta al la memoro? Ĉu la penso,
памяти? Мысль о том, что худшего несчастья,
ke nenia malfeliĉo estas pli granda ol perdi la
чем лишение разума, нет на свете? Да, да,
racion? Jes, certe, ankaŭ ĉi tio. Sed ĉi tio, finfine,
конечно, и это. Но это — так ведь, общая
kvankam malgaja, estas nur ĝeneralaĵo. Estas
мысль. А вот есть что-то еще. Что же это?
ankoraŭ io alia. Kio do? La ofendo, jen kio. Jes, la
Обида, вот что. Да, да, обидные слова,
ofendaj vortoj, kiujn Senhejmulo ĵetis rekte en lian
брошенные Бездомным прямо в лицо. И горе не vizaĝon. Kaj gravas ne tio, ke ili estis insultaj, sed в том, что они обидные, а в том, что в них
tio, ke ili esprimas la veron.
заключается правда.
Поэт не глядел уже по сторонам, а,
La poeto ne plu rigardis ĉirkaŭen, nun li fikse
уставившись в грязный трясущийся пол, стал
rigardis la tremantan malpuran plankon, ion
что-то бормотать, ныть, глодая самого себя.
balbutis, lamentis ronĝante sin mem.
Да, стихи... Ему — тридцать два года! В самом Jes, liaj versaĵoj ... Li aĝas jam tridek tri jarojn!
деле, что же дальше? — И дальше он будет
Ververe, je kio li povas esperi? Li plu verkados po
сочинять по нескольку стихотворений в год. — kelkajn versaĵojn jare. — Ĉu ĝis la maljun’aĝo? —
До старости? — Да, до старости. — Что же
Jes, ĝis la maljun’aĝo. Kion do li atingos per tiuj
принесут ему эти стихотворения? Славу?
versaĵoj? Ĉu la gloron? «Kia stultaĵo! Almenaŭ vin
«Какой вздор! Не обманывай-то хоть сам себя.
mem ne trompu! Nenian gloron atingos tiu, kiu
Никогда слава не придет к тому, кто сочиняет
verkas fuŝajn versojn. Kial ili estas fuŝaj? Veron,
дурные стихи. Отчего они дурные? Правду,
veron li diris!» — senindulge vipadis sin Gruntin,
правду сказал! — Безжалостно обращался к
«mi kredas je nenio el tio, kion mi verkas!»
самому себе Рюхин, — не верю я ни во что из
того, что пишу!..»
Отравленный взрывом неврастении, поэт
La neŭrastenianta poeto ŝanceliĝis, la planko sub li
покачнулся, пол под ним перестал трястись.
ĉesis tremi. Gruntin levis la kapon kaj vidis, ke li
Рюхин поднял голову и увидел, что они уже в
jam delonge estas en Moskvo, ke en Moskvo
Москве и, более того, что над Москвой рассвет, aŭroras, ke de sube priradiate, ore brilas nubo, ke что облако подсвечено золотом, что грузовик
la kamiono haltis retenate en veturilkolumno antaŭ
его стоит, застрявши в колонне других машин у la turno al la bulvardo, kaj ke apud li staras sur поворота на бульвар, и что близехонько от него piedestalo metala homo, klininta la kapon kaj стоит на постаменте металлический человек,
indiferente rigardanta la bulvardon.
чуть наклонив голову, и безразлично смотрит
на бульвар.
Какие-то странные мысли хлынули в голову
Strangaj pensoj ŝprucis en la kapo de la
заболевшему поэту. «Вот пример настоящей
malsaniĝinta poeto. «Jen ekzemplo de vera
удачливости... — Тут Рюхин встал во весь рост bonŝancemo ...» — Gruntin plenstature sin levis на платформе грузовика и руку поднял, нападая kaj per la mano minacis la pace starantan metalan зачем-то на никого не трогающего чугунного
homon, «ĉio ajn kion li entreprenis, ĉio ajn, kio lin
человека, — какой бы шаг он ни сделал в
trafis, ĉio evidentiĝis bona por li, ĉio kontribuis al
жизни, что бы ни случилось с ним, все шло ему lia gloro! Sed kion do valoran li kreis? Mi trovas на пользу, все обращалось к его славе! Но что
nenion ... Ĉu estas io eksterordinara en la vortoj:
он сделал? Я не понимаю... Что-нибудь
Ŝtormo nigrajn nubojn pelas? Mi ne perceptas!..
особенное есть в этих словах: «Буря мглою...»? Hazardo, nura hazardo!» — malice konkludis Не понимаю!.. Повезло, повезло! — Вдруг
Gruntin kaj sentis la kamionon moviĝeti sub li,
ядовито заключил Рюхин и почувствовал, что
«Pafis, pafis al li la blankgvardiano, pafis kaj
грузовик под ним шевельнулся, — стрелял,
frakasis lian kokson kaj lin senmortigis ...»
стрелял в него этот белогвардеец и раздробил
бедро и обеспечил бессмертие...»
Колонна тронулась. Совершенно больной и
La kolumno ekmoviĝis. Post kelkaj du minutoj la
даже постаревший поэт не более чем через две
poeto, tute malsana kaj eĉ maljuniĝinta, eniris la
минуты входил на веранду Грибоедова. Она
verandon de Gribojedovo. Ĝi jam malplenis. Nur
уже опустела. В углу допивала какая-то
en angulo societo estis findrinkanta, en ĝia mezo
компания, и в центре ее суетился знакомый
klopodis konatulo, Varietea anoncisto, kun
конферансье в тюбетейке и с бокалом «Абрау» vertoĉapeto sur la kapo kaj ĉampanglaso da Abrau в руке.
en la mano.
Рюхин, обремененный полотенцами, был
Arĉibaldo Arĉibaldoviĉ tre afable bonvenigis la
встречен Арчибальдом Арчибальдовичем очень poeton, kaj oni tuj malembarasis lin je la