M. A. Bulgakov

Nu fakte: la krimoj de Bar-rabba kaj de Ha-Nocri tre diferencas laù la gravo. Dum la dua, nekontesteble homo mense malsana, kulpas je absurdaj paroladoj en Jersxalaim kaj aliloke, la kulpo de la unua estas nekompareble pli grava. Li ne nur malkasxe ekscitis ribelon, dum la aresto li ankoraù mortigis gardiston. Bar-rabba estas multe pli dangxera ol Ha-Nocri.

Pro la indikitaj rezonoj la prokuratoro petas la cxefpastron rekonsideri la decidon kaj el la du kondamnitoj liberigi la malpli dangxeran, kaj tiu sendube estas Ha-Nocri. Do?

Kajafo diris per vocxo nelaùta sed firma ke la Sinedrio zorge konsideris la aferon kaj ke la duan fojon gxi sciigas sian intencon liberigi Bar-rabban.

– Kiel do? Ecx post mia rekomendo, rekomendo de tiu, per kies busxo parolas la Romia regado? Cxefpastro, ripetu je tria fojo!

– Je la tria fojo mi ripetas ke ni liberigos Bar-rabban, - nelaùte diris Kajafo.

Cxio estis finita, plua insisto estis sensenca. Ha-Nocri estis malaperonta por cxiam, neniu kuracos la terurajn, kruelajn dolorojn de la prokuratoro. Kontraù ili estas nenia rimedo krom la morto. Sed ne tiu penso nun frapis Pilaton. Lin tutan penetris la sama nekomprenebla angoro, kiu jxus trafis lin sur la balkono. La prokuratoro sercxis la kialon sed la rezulto estis stranga: sxajnis al li malklare, ke en la interparolo kun la kondamnito io restis nedirita, aù eble, ke li ion ne finaùskultis.

Pilato forpelis tiun penson kaj gxi tuj malaperis, same rapide kiel gxi venis. Gxi malaperis kaj la angoro restis neeksplikita, cxar ne povis ja gxin klarigi alia, fulme aperinta kaj tuj estingigxinta, mallonga penso: «Senmorteco… La senmorteco venis…» Kies senmorteco? Tion la prokuratoro ne komprenis sed la ideo pri tiu enigma senmorteco glaciigis lin malgraù la sun’ardo.

– Nu, - diris Pilato, - estu tiel.

Li turnis la kapon, rigardis cxirkaùen kaj miris pri la okazinta sxangxo. Malaperis la florsxargxita rozujo, malaperis la cipresoj kadrantaj la supran terason, la granat’arbo, la blanka statuo en verdajxoj kune kun la verdajxoj. Cxion anstataùis ia malhelrugxa sxlimo, en gxi ektremis kaj ien ekmovigxis algoj kaj kun ili movigxis Pilato mem. Sufoka kaj brula, lin forportis la plej terura kolero, la kolero de la malpovo.

– Premon, - eligis Pilato, - premon mi sentas!

Per malvarma, sxvita mano li abrupte tiris la fibolon de la kolumo de sia mantelo. La fibolo falis sur la sablon.

– La vetero estas sufoka, ie pasas fulmotondro, - reagis Kajafo fikse rigardante la rugxigxintan vizagxon de la prokuratoro kaj pensante pri la pluaj, ankoraù venontaj turmentoj. «Ho, terura estas cxi-jare la monato Nisan’!»

– Ne, - diris Pilato, - ne pro la vetero mi estas premata, sed cxar tro malvaste igxis cxi tie por ni du. - Strecxinte la palpebrojn, Pilato ridetis kaj aldonis: - Gardu cin, cxefpastro.

La malhelaj okuloj de la cxefpastro ekbrilis kaj li, ne malpli lerte ol antaùe la prokuratoro, igis sian vizagxon esprimi miron.

– Kion mi aùdas, prokuratoro? - fiere kaj trankvile respondis Kajafo, - ci minacas al mi post ol ci mem konfirmis nian verdikton? Cxu tio estas ebla? Kutime Romia prokuratoro elektas vortojn por ion diri. Se iu aùdus nin, hegemono…?

Pilato rigardis la cxefpastron per malvivaj okuloj kaj nudigis la dentojn por esprimi rideton.

– Kion ci diras, cxefpastro! Kiu povas nun aùdi nin cxi tie? Cxu mi similas la junan vagantan malsagxulon ekzekutotan hodiaù? Cxu mi estus knabo? Mi scias, kion kaj kie mi diras. La gxardeno estas gardata, egale kiel la palaco, muso ne povus penetri cxi tien! Kaj ne nur muso, ne povus ecx tiu - kiel li estas nomata? - el la urbo Kirjat. Cxu ci lin konas, cxefpastro? Ho, se iu tia penetrus cxi tien, li amare sin domagxus, pri tio ci ja ne dubas, cxu? Do sciu, cxefpastro, ke de nun ci ne havos ripozon! Nek ci, nek cia popolo, - Pilato montris dekstren kie en la foro flamis la Templo, - tion deklaras mi, Pilato de Ponto , kavaliro de la Ora Lanco !

– Mi scias, scias! - sentime respondis la nigrabarba Kajafo kaj liaj okuloj ekbrilis. Li levis la manon cxielen kaj daùrigis: - Scias la juda popolo, ke ci malamegas gxin per furioza malamo kaj suferigos al gxi multajn turmentojn, sed tutan ci gxin ne ekstermos! Dio gxin defendos! Nin aùdos, aùdos la potenca Cezaro, li sxirmos nin kontraù la ekstermanto Pilato!