Мядовы год

Кулагін паправіў шапку, прапусціў у дзвярах Кастуся, але раптам вярнуўся назад.

— Тут пісьмо мне прыслалі з абласной газеты. Пачытай.

Пісьмо было напісана на лістку са школьнага сшытка:

«Дарагая рэдакцыя! Я часта чытаю вашу газету. Вы правільна крытыкуеце нашы недахопы. Я, як кроўны калгаснік, хачу паведаміць вам яшчэ адзін факт. У нашай вёсцы Вішнёва старшыня калгаса Булагін прызначыў новага брыгадзіра Вярэйчыка Кастуся Ігнатавіча. Ён нядаўна з арміі прыйшоў. Слёзы набягаюць на вочы, як бачыш гэта безабразіе. 3 першых дзён свайго кіравання брыгадзір адарваўся ад мас і ўсё робіць, што яму скажа старшыня. Акрамя гэтага, ён яшчэ п’е. А потым ходзіць па вёсцы і спявае забароненыя песні, бо гэтыя песні ніколі не перадаюць па тэлевізары. Пра камыш ды пра агурочкі, што над ракой нізка растуць. I яшчэ адзін факт пра дармаеда ў нашым грамадстве, дзе хто не працуе, той не есць. Вярэйчык прывёз з арміі жонку, дык яна не працуе нідзе. Сядзіць дома, як тая іранская шахіня. Таму Кастусь Вярэйчык не саатветствуе такой высокай должнасці, як калгасны брыгадзір. У Вішнёве ёсць і лепшыя людзі, ды іх старшыня не хоча, бо яны прама ў вочы рэжуць праўду-матку, а ён не любіць гэтага. Просім выслаць вашага карэспандэнта для праверкі фактаў. Калгаснікі вёскі Вішнёва».

— Што цяпер будзе? — спытаўся Кастусь.

— Што? — узяў Кулагін. пісьмо і кінуў яго ў шуфлядку стала.— Бачыў? Вось і ўсё. Болей нічога і не будзе. Я думаю, здагадаўся, хто пісаў? Дык вось — каб не піў разам. Я для гэтага і даў табе пачытаць.

— Дык ён жа са мной сам! Нават запрашаў…

— Толькі не апраўдвайся,— перапыніў яго Кулагін.— Не трэба. Ты разумны чалавек, спадзяюся, зробіш з усяго гэтага вывады. Усё. Больш пра пісьмо гаварыць не будзем. Паехалі!

…Яны не пайшлі ў магазін з вуліцы, а зайшлі праз дзверы з двара. Адчыніла невысокая, з дробным тварам жанчына. Яна здалася тоўстай і няўклюднай, можа ад таго, што была ў ватоўцы, цёплай хустцы і ў вялікіх валёнках.

— Холадна ў вас,— паціснуў жанчыне руку Кулагін і, усеўшыся на скрынку каля стала, кіўнуў Кастусю, каб і той не стаяў. Кастусь сеў, агледзеўся. Ля сцен ледзь не да столі грувасціліся скрыні, ляжалі мяхі з мукой, ля дзвярэй стаялі пустыя бочкі з-пад селядцоў.

— Ну што, Карпаўна, прывезла сёння? — спытаў старшыня.

— А што вас цікавіць? Ёсць кашулі мужчынскія нейлонавыя, жаночыя трыкатажныя касцюмы англійскія. Было тры. Адзін сабе ўзяла. Прыгожыя касцюмы. Я зараз пакажу…

Кастусю асабліва спадабаўся адзін — мяккі, тоўсты, чыстага жоўтага колеру. Такой абнове Ліна яшчэ як будзе рада!

— Жоўты, значыцца, майму брыгадзіру,— сказаў Кулагін.— А той хай паляжыць. Забыўся, які размер мая нявестка носіць. Спытаю ў старой, потым, можа, вазьму. А гэтыя, як іх, шпількі прывезлі? Вазьму. Можа і брыгадзір сваёй возьме? А, Ігнатавіч? Парадуй маладую.

Кастусь купіў жонцы касцюм, туфлі-шпількі, сабе белую ў палоску кашулю нейлонавую. Кашулю ён не вельмі хацеў, ды старшыня настояў:

— У кожнага майго брыгадзіра ёсць такая кашуля. I не адна.

— Калі што табе трэба, Ігнатавіч, не саромейся, гавары мне, усё раздабудзем,— сказаў Кулагін на развітанне і заспяшаўся да свае машыны, якая чакала яго ўжо каля магазіна.

Кастусь выйшаў следам, але ўспомніў, што трэба купіць якіх селядцоў. Ля самых дзвярэй у магазін, на скрынках з цвікамі, сядзеў Павел і яшчэ нейкія незнаёмыя Кастусю мужчыны. Перад імі на газеце ляжалі галовы ад кількі, скарынкі ад хлеба.

— Брыгадзір, ідзі пасядзі з масамі! — паклікаў Павел.— Ці, можа, зазнаўся?.. Ну, а дамоў мяне падвязеш?

— Падвязу, калі не будзеш абы-што плявузгаць.

— Маўчу-маўчу.

— Ідзі тэлевізар памажы вынесці.