Мядовы год

…Сонца апускалася ў расчырванелыя касматыя воблакі, што засланялі небасхіл. Хутка яно схавалася зусім, але яшчэ доўга трымцела на захадзе вузкая малінавая палоска. Сіні змрок разліваўся ў прасторы. А калі праязджалі Якімаўскі лес, дык і зусім было цёмна. У небе гарэлі рэдкія зоркі. Снег скрыпеў пад палазамі. Конь бег няшпарка, але яго Кастусь і не падганяў, каб не выкінуўся дзе на выбоіне з санак тэлевізар.

Павел разлёгся, уткнуўся тварам у сена, маўчаў. Кастусю таксама не вельмі хацелася гаварыць. Тое, што ён адчуваў да Паўла цяпер, пасля яго пісьма ў рэдакцыю, нельга было назваць не толькі злосцю, нават непрыязню. Гэта хутчэй за ўсё — абыякавасць. Самая звычайная абыякавасць. Павел не злез у вёсцы, паехаў на ферму, хаця яму туды і не трэба было. Занеслі ў пакой адпачынку тэлевізар і, распрэгшы каня, пайшлі дамоў.

— Дык, можа, замочым тэлевізар, а то рассохнецца? — засмяяўся Павел.— Ну, што ты маўчыш? Маю такі-сякі рубель. А мала будзе, знойдзем яшчэ.

— Не пайду, Павел.

— Чаму гэта? То хадзіў заўсёды, а то раптам…

— Не п’ю.

— Хе! У манастыр збіраешся, ці што?

— 3 табой не буду. Вось так.

У кароўніках было цёмна, і толькі ў цялятніку ва ўсіх вокнах зырка гарэла святло.

— Зойдзем. Можа святло забыліся выключыць? — сказаў Павел.

Па праходзе паміж станкоў Вера несла бярэмя саломы. Убачыўшы мужчын, закрычала на іх, каб зачынілі дзверы, не напускалі холаду. Вера перакінула салому цераз перагародку, перагнулася, каб яе там разраўняць.

— Жадаю поспеху, брыгадзір! — хіхікнуў у самае вуха Павел і выйшаў хуценька з цялятніка.

Кастусь разгубіўся, стаяў і не ведаў, што сказаць. Ды Вера сама выручыла яго.

— Ледзь управілася сёння,— падышла да яго, папраўляючы хустку.— Мая напарніца захварэла, дык я адна. А пакуль усіх цялят напаіла ды падаслала…

— I даўно яна захварэла?

— Пазаўчора яшчэ. У бальніцу завезлі.

— А чаго ж ты маўчыш? Знайшлі б каго.

— Дык ты ж не любіш, калі цябе сустракаю.

— Калі па справе, дык нічога.

— Дзякуй,— засмяялася Вера.— Калі нядоўга будзе хварэць, можа і сама ўпраўлюся.

— Дык скажаш потым. Добра?

— Пачакай. Я прынясу саломы, пойдзем разам. Тут мне толькі што прынеслі бычка рабенькага. Такі мярзляк. Дрыжыць увесь. Ідзі паглядзі.

— Не, я пайду, мне хутчэй трэба…

Вера маўчала, Кастусь выйшаў за дзверы, спыніўся, хацеў быў вярнуцца, але не вярнуўся, не асмеліўся. Толькі пастаяў трохі, а потым заспяшаўся ў вёску. Ішоў і ненавідзеў сябе за тое, што такі баязлівец, што спалохаўся нейкага пісакі. Нават не пачакаў Веру, а ёй можа і боязна будзе ісці дамоў так позна…

Ліна нават не глянула на абновы.

— Ды што з табой? Якая зноў цябе муха ўкусіла? — раззлаваўся Кастусь.

— Куды я ўсё гэта буду адзяваць?

— Адзень і хадзі па хаце,— усміхнуўся Кастусь.

— Толькі грошы змарнаваў. Лепей на кніжку паклаў бы…

— Заробім яшчэ,— Кастусь баяўся, што зараз пачнецца сварка.

— Ды якія цяпер грошы? Не грошы, а вада,— умяшалася Ульяна, каб неяк адвесці бяду.

— А вы заўсёды абараняеце яго. Канечне ж, родненькі сыночак. Што ні зробіць, дык усё добра…

Ульяна махнула рукой і выйшла, каб, мусіць, не ўмешвацца ў сварку, каб не быць вінаватаю.

— Калі ж ты мяне выпусціш з-пад гэтага замка? — спыталася Ліна ў мужа.

— Што ты мелеш? — накінуўся Кастусь на жонку ледзь не з кулакамі.— Што ты прыкідваешся, нібы ўчора нарадзілася! Ты ж ведаеш, што фабрыкі тут няма, а цялятніцай ты ж не пойдзеш, у цябе ж пальчыкі з манікюрчыкам, можа…

— А адкуль ты ўзяў, што не пайду? Ты ж ніколі не спытаў пра гэта,— паспакайнела Ліна.

— А то пойдзеш? — ён здзіўлена і ў той жа час з затоенай радасцю глянуў на жонку.

— А то не…

— Ліначка! Дай я цябе пацалую,— абхапіў ён яе.— Я ж ніколі яшчэ не цалаваў цялятніцу.

I яны, вясёлыя, пайшлі вячэраць.

Ліна прапрацавала ў цялятніку два тыдні, а на трэці сказала мужу:

— Я болей не пайду туды.

— Вярнулася з бальніцы тая?

— Не.

Кастусь насцярожыўся: ці не нагаварыла ёй чаго Вера?

— Проста — нецікава…— адвярнулася Ліна.— Першы дзень яшчэ было нічога, а потым… Учора ледзь дабыла да вечара. Проста дзіва, як Вера не ўцякае адтуль. Кожны дзень адно і тое ж, адно і тое ж… Насі пойла, падграбай за цялятамі, насі салому. Лепш дома ўжо сядзець. Канечне, калі ты нікога не знойдзеш, то я пахаджу трохі…

— Знайду каго-небудзь,— задумліва сказаў Кастусь.

— Ды ты, Косця, не бойся. Не ўцяку. Перазімуем,— засмяялася Ліна.— Не так далёка ўжо і да вясны…

ВЯСНА

1