Salarys

Staršynia: Usio vielmi prosta. „Amal ničoha” aznačaje, što niejkija realnyja zjavy mahli pasłužyć zychodnym punktam tvaich halucynacyj, Biertan. Pad čas vietranaj nočy navat sama narmalny čałaviek moža paličyć za čałavieka kust, jaki chistajecca. A tym bolš na čužoj płaniecie, kali na mozh naziralnika ŭzdziejničaje jad. Heta nie paprok tabie, Biertan. Jakoje tvajo rašennie?

Biertan: Spačatku ja chacieŭ by daviedacca, ci budzie mieć vynik votum separatum doktara Miesiendžara.

Staršynia: Praktyčna nie budzie, heta značyć dasledavanniaŭ u hetym napramku nichto viesci nie budzie.

Biertan: Naša havorka pratakalirujecca?

Staršynia: Tak.

Biertan: U takim vypadku ja chacieŭ by zajavić, što kamisija prajaviła niepavahu nie da mianie — ja tut ni pry čym, — a da samoha duchu ekspiedycyi. Ja chaču jašče raz padkreslić, što admaŭlajusia adkazvać na dalejšyja pytanni.

Staršynia: U ciabie ŭsio?

Biertan: Usio. Ale ja chacieŭ by sustrecca z doktaram Miesiendžaram. Heta mažliva?

Staršynia: Viadoma”.

Tak zakančvajecca druhi pratakol. Unizie drobnym šryftam była nadrukavana zaŭvaha, u jakoj paviedamlałasia, što doktar Miesiendžar na druhi dzień amal try hadziny havaryŭ z Biertanam z voka na voka, a zatym zviarnuŭsia ŭ Radu ekspiedycyi, dabivajučysia vyvučennia pakazanniaŭ piłota. Miesiendžar scviardžaŭ, što na karysć takoha vyvučennia dadatkovyja zviestki, atrymanyja ad Biertana, jakija mohuć być abjaŭleny tolki tady, kali Rada prymie stanoŭčaje rašennie. Rada ŭ asobie Šenahana, Cimolisa i Traje adniesłasia da zajavy Miesiendžara admoŭna, i sprava była spyniena.

U knizie pryvodziłasia taksama fotakopija adnoj staronki piśma, znojdzienaha pasla smierci Miesiendžara siarod jaho papier. Vidać, heta byŭ čarnavik; Ravincaru nie ŭdałosia vysvietlić, da čaho pryviało hetaje piśmo i ci było jano naohul adpraŭlena.

„…ich zdziŭlajučaja tupasć, — tak pačynaŭsia tekst. — U kłopacie pra svoj aŭtarytet siabry Rady — a kankretna Šenahan i Cimolis (hołas Traje nie ličycca) adchilili maje patrabavanni. Zaraz ja zviartajusia niepasredna ŭ Instytut, ale ty ž sam razumieješ, što heta tolki biezdapamožny pratest. Zviazany słovam, ja nie mahu, na žal, pieradać tabie, što raskazaŭ mnie Biertan. Na rašennie Rady, viadoma, mieła ŭpłyŭ toje, što z takimi nievierahodnymi zviestkami pryjšoŭ čałaviek biez vučonaj stupieni. A mnohija ž dasledniki mahli b pazajzdroscić cviarozasci rozumu i naziralnasci hetaha piłota. Kali łaska, paviedami mnie sa zvarotnaj poštaj nastupnaje:

1) bijahrafiju Fiechniera z samaha dziacinstva;

2) usio, što tabie viadoma pra jaho siamju i siamiejnyja abstaviny; zdajecca, u jaho zastałosia małoje dzicia;

3) tapahrafičny płan nasielenaha punkta, dzie ros Fiechnier.

Mnie chaciełasia b vykazać tabie svajo mierkavannie pra ŭsio heta. Ty viedaješ, praz niejki čas pasla taho, jak Fiechnier i Karučy vypravilisia ŭ palot, u centry čyrvonaha sonca zjaviłasia plama, karpuskularnaje vypramieńvannie jakoj, zhodna z dadzienymi Satełoida, pierapyniła radyjosuviaź u rajonie paŭdniovaha paŭšarja — tam znachodziłasia naša Baza. Z usich dasledčych hrup na sama vialikuju adlehłasć ad Bazy addalilisia Fiechnier i Karučy.

Takoha hustoha i ŭstojlivaha tumanu pry absalutnym štyli my nie nazirali ni razu za ŭvieś čas našaj pabyŭki na płaniecie, až da samaha dnia katastrofy.

Ja liču, što ŭsio ŭbačanaje Biertanam było častkaj „apieracyi Čałaviek”, jakuju vykanała hetaja klejkaja pačvara. Sapraŭdnaj krynicaj usich utvarenniaŭ, jakija zaŭvažyŭ Biertan, byŭ Fiechnier, jaho mozh, nad jakim było praviedziena niezrazumiełaje nam „psichičnaje ŭskryccio”; u jakasci ekspierymienta ŭznaŭlalisia, rekanstrujavalisia niekatoryja (vidać, najbolš ustojlivyja) adbitki ŭ jaho pamiaci.

Viedaju, heta hučyć jak fantastyka; viedaju, ja mahu pamylicca. Tamu i prašu ŭ ciabie dapamohi. Zaraz ja znachodžusia na Ałarychu i tam budu čakać tvajho adkazu.

Tvoj A.”.