Хлопец здрыгануся , абярнушыся, зрну на яе. Ён усмхася.
-- Дзця ж маё гаротнае, -- прамовла Альжбета напаголасу.
Наблзшыся да яго, жанчына сцснула яго абдымках, прытулла да сябе, правяла далонню па ягоных валасах. 'Божухна, як час ляцць, -- мльганула яе, -- зусм ужо дарослы...'
-- Як там мама? - спытала яна.
-- Як звычайна, -- адказа ён безуважна.
Альжбета здыхнула. Верка засёды была слабая, за гэты час нчога не змянлася. Наглытаецца з рання свах таблетак цэлы дзень глядзць серыялы, адзн за другм. Рэчаснасць здаецца ёй невыноснай, яна мяркуе, што ад гэтай рэчаснасц можна схавацца, проста заплюшчышы вочы. Так жыве з заплюшчаным вачам. Хаця дол яе не пазайздросцш. Спачатку сына пахавала, потым мужа. Альжбета х памятала. Старэйшаньк, Аляксей, бы добры хлопец, а вось памерлы Сашка, Веркн мужык, бы найрэдкм поскудзем. Зрэшты, Альжбета засёды адчувала непрыязнасць да гэтага адстанога афцар'я, што пшчом лезе 'Снявокую', тут м, бач ты, камфортна, адчуваюць сябе, як дома. Вось тольк тутэйшыя м жыць замнаюць, пад нагам блытаюцца, х нават шыльды на тутэйшай мове абураюць - маля, што яшчэ за халера, у Купаласкм тэатры свам х вешайце - хоць абвешайцеся, а на вулцах, дзе людз ходзяць, няма чаго!.. Усе яны аднолькавыя, Сашка бы гэтк жа. А вось сыны яго харошыя. Был калсьц...
Альжбета адступла на крок, агледзела яго з ног да галавы - вусны сснелыя ад холаду, куртка расшплена, пад ёй заношаны швэдар. Аляксея памерлага швэдар. Гэтк адмысловы пратэст супраць гбел брата, з якой Леанд так не змрыся.
-- Ты б цяплей апранася, Лёня, -- сказала яна з папрокам.
-- Ды нчога. Я нармальна, -- адказа ён.
У ягоным голасе чулася партасць. Альжбета не стрымала смешк. Лёня засёды бы з норавам, гэтак жа, як Аляксей. Наравстасць гэту Сашка дога з яго выбва. дамогся сётк свайго, пералама аб калена.
-- Чакай...
Яна апусцла руку кшэнь кажуха выцягнула адтуль штосьц накшталт кудменя - пляскаты каменьчык з прасвдраванай адтулнай, у якую бы працягнуты тонк скураны шнурок. На каменьчыку была выгравравана выява стылзаванай руны, падобнай да хваёвай галнк з пяцю атожылкам - тры зверху, два знзу. Альжбета зяла Леанда за руку клала каменьчык яго далонь.
-- Трымай.
-- Навошта? - спыта ён.
-- Леанд, твая мац да мяне звярнулася. Упершыню за стольк гадо. 'Альжбета, кажа, ратуй, не дай м забць яго'. Я хачу дапамагчы. Усё гэта можна спынць.
Ён мочк глядзе на каменьчык, як ляжа на ягонай далон. Раптам рука яго сутрагава тарганулася, кудмень упа у снег. Альжбета хутка падхапла яго працягнула Леанду.
-- Вазьм.
Ён адступ.
-- Ты гэта не спынш, -- прагавары ён.
Голас гуча абыякава, але м адчувалася пагроза.
Альжбета зрабла крок да яго загаварыла мякка цярплва, як гавораць з дзецьм альбо вар'ятам:
-- Леанд, я вам не вораг. Я хачу дапамагчы. Вам абодвум. табе, ...ншаму. Мне вядома, чаго ён патрабуе. Ён гэта атрымае. Але тольк пры мове, што цябе не заб'юць раней. Яна забвае, ты ведаеш. Ты жо адчу на сябе яе дар. Гэты каменьчык - кудмень, абярог. Пакуль ён з табой, яна нчога табе не зробць. Так ты будзеш у бяспецы здолееш дапамагчы ншаму. Ты ж жадаеш гэтага? Жадаеш, ц не так? я таксама. Жадаю яму дапамагчы.
Альжбета казала няпраду, ёй было брыдка сведамляць, што яна хлусць Леанду, для каго яна заставалася, бадай што, адзным чалавекам, якому ён яшчэ давяра. напэна, хлусня гэта здалася яму пераканачай, таму што кудмень ён усётк зя.
-------------
* Адчытка (экзарцызм) -- чын малiтваслоя i свяшчэннадзеяння для выгнання злога духа з чалавека.
**Маецца на вазе нос Панурга, 'вечнага студэнта', круцяля прайдзсвета (Франсуа Рабле, 'Гарганцюа Пантагруэль')
20. Упр