-- У Мнску сё па-свнску. А Воршы яшчэ горшэ...-- прамовла яна быццам пра сябе. -- Тая, кал будзеш 'ксёнжку' глядзець, звярн вагу на адну прыпавесць. Гэта гсторыя пра чаранка, як трыма у свам доме жывога васлска. Потым чаранк памёр, той жа дзень васлск здох, пахавал х адной магле. А кал праз сто гадо маглу тую адчынл, то знайшл ёй страхалюдзну - напалову чалавека, напалову васлска. Вядзьмак прыхадзень з ншасвету зллся адзнае цэлае, зраблся адной стотай.
Я змачала, не зусм разумеючы, куды яна хлць. Альжбета глядзела на мяне, падпёршы шчаку далонню, усмхалася куточкам вусна.
-- Што, не здагадалася? - спытала яна нарэшце. - Добра, скажу напрост. Яромка гэта. Загадчык лесапльн. Служка вучань чарнакнжнка, як перасягну свайго настанка. Ён ёсць Пачвара.
Я не бачыла выразу свайго твару, але напэна, у мяне адвсла сквца. Вось гэта паварот.
-- Але яго забл, -- прамовла я нялад.
Яна кнула.
-- Праду кажаш. Жонка ягоная, прабабка мая, забла. За карчомкай абухом стукнула. мачала сё жыццё, тольк перад смерцю прызналася. Аб чынку свам не шкадавала н хвлны. Гэта, маля, была годная справа, бо не чалавек ён бы, а шатан. тое прада. Пасля таго ахвяравання Яромка Ляпец бы ужо не зусм чалавекам. З м адбылся пэныя змены, якя Агнешка, жонка яго, не магла не заважыць. Ён раней бы тым яшчэ паганцам, але цяпер ён пача ператварацца пачвару, у лтаральным сэнсе слова. Як у той прыпавесц пра ведзьмака васлска. пан Кунцэвч гэта разуме. Як думаеш, чаму ён раптам кну свае занятк чорнай магяй цёк?
-- Раскаяся? - выказала я меркаванне.
Яна выдала каротк смяшок.
-- Ды чорта з два! Ён проста бачы, што справа ягонага жыцця пайшла прахам. Пана можна зразумець, у нейкм сэнсе. Ён жа сяго сябе прысвяц служэнню нячысцкам, а вынку тыя, хто стаць каля Брамы, абрал не яго, а халопа Яромку, мройцу паскуднка, якх свет не бачы. Яны, снасц гэтыя, прынял ахвяру з рук Яромк Ляпца зрабл яго сваёй даверанай асобай, а пана Кунцэвча проста спсал з рахунка. Дарма тольк душу д'яблу прада. Абяцал яму сусветнае панаванне, а вынку атрыма ён скулля з макам. 'нутранае Кола' хняе пасля гэтага разваллася. Шкада тольк, не назажды.
Яна рэзка паднялася з-за стала рушыла да камоды, якая стаяла памж ложкам акном. Пакорпашыся шуфлядзе, яна выцягнула адтуль прастакутны кавалачак кардону мочк працягнула яго мне. Я асцярожна зяла яго рук. Гэта была чорна-белая глянцавая взтока, давол стылёвая - надпс строгм гатычным шрыфтам: 'Внутреннй Кругъ', нзе дробным лтаркам: 'Inner Circle'. сё. Някх мёна, адрасо ц нумаро тэлефона на взтоцы не значылася.
-- Бачыш, "прыгажосць" якая? -- сказала Альжбета. - Завтал да мяне нядана. Увайшл без запрашэння, взтоку на стол кнул -- мы, маля, людз сур'ёзныя, паны, не халопы.
-- "Унутранае Кола"? -- спытала я, разглядваючы картку.
-- Але. Чарнакнжнк. 'Ксёнжку' патрабавал. супрацонцтва прапановал. Вельм настойлва прапановал. На заемавыгодных, бач ты, умовах.
-- А вы што? - пацкавлася я.
-- Папрасла даць мне дзень на разважанн. Яны пагадзлся -- думайце, кажуць, тольк з адказам не зацягвайце. Пасля гэтага яны, нарэшце, прыбрался, я зачынла за м дзверы.
-- А потым што?
Ведзьма хмыльнулася.
-- Я напусцла на х дзевяць лхаманак, каб не сумавал. Два дн не было аб х н слыху н дыху, а на трэц дзень вярнулся. Дакладней, на трэцюю ноч. Раззлаваныя, як чэрц, шл з паходням, палць мяне збрался, няйначай. А я м сцяжынк зблытала балота х завяла. Яшчэ тры дн яны там снодался, пакуль я м выйсц не дазволла. Выйшл яны каля шашы, а там спынлася перад м белая маршрутка, кроца фуражцы дзверы адчын - сядайце, панове. Пасел яны машыну, панесла х ажно да Вцебска без прыпынку, а жо пад самым горадам ператварылася маршрутка гнлую калоду, кроца -- жмут саломы, а чарнакнжнка раскдала па дарозе, як тое смецце. Хай ведаюць, што такое кунцаская ведзьма!
Альжбета цхенька засмяялася.
-- Яны загнул? -- спытала я.
-- Ды не. Я жыцц нкога не забвала, х таксама пашкадавала. Але хутка зразумела, што дарма. тыдня не мнула, як прачнулася я сярод ночы ад страшнага гвалту ды грукату. Запалла я святло бачу - кдаецца па хаце пачварына - чорная, калматая, на догх казлных нагах, а на карку яе сядзць кот, грызе яе ды рве кпцюрам.
-- Файны коцк, -- сказала я, зрнушы на рудога ката, як драма на грубцы.
-- Не разгублася я, прамовла заклён, пачварына адразу ж рассыпалася пыл. Чарнакнжнка работа. Яны да мяне нячысцка прыслал, каб ён 'ксёнжку' сцягну, папярэдне мяне сне прыдушышы. Але ж кунцаскую ведзьму нячысцкам не напалохаеш. Я заклкала стражнка, як цяпер аховае хату ад тагасветнай набрыдз. А на 'ксёнжку' наклала я заклён, цяпер няк злодзей не тое што кнгу, нават аркуша з яе не вынесе - курчы нападуць. Спрацавал мае чары, некаторы час тут было цха. Але яны вярнулся. Чарнакнжнк гэтыя. 'ксёнжку' яны атрымал, як хацел. Адзн чалавек выдабы для х тэксты Манускрыпта. Перахтры мяне. што самае гдкае, гэта бы мой крэны, чалавек, якога я ведала з дзяцнства давярала яму, як самой сабе. Не здагадвалася я, што ён адзн з х. Сябар 'Унутранага Кола'.
-- Ён скра кнгу?