Sisterdark / Сястра-Цемра (СИ)

Валодзьку ╝ Овельску больш не бачыл╕. Ён зн╕к пасля таго, як невядомыя разграм╕л╕ ягоную кватэру, а яго самога зб╕л╕ на горк╕ яблык. Меркавана, гэта был╕ тутэйшыя мужык╕, як╕я вырашыл╕ ╝чын╕ць самасуд. ╤ было за што! Валодзькава Зоя звярнулася ╝ м╕л╕цыю ╕ ╝сё расказала. Жудасныя рэчы. Пра Наталку. Зоя ╝сё ведала, але ма╝чала, таму што баялася, што Валодзька заб'е ╕х абедзьвюх. Але нават яе бязмежнай памярко╝насц╕ нарэшце прыйшо╝ канец... Валодзьку аб'яв╕л╕ ╝ росшук. Зоя з дачкой з'ехала на Маларыччыну да мац╕, а яшчэ праз год выйшла замуж за аднаго вельм╕ добрага чалавека, шчырага верн╕ка, як╕ л╕чы╝, што жыццё зямное ёсць пакута ╕ кара за Першародны Грэх, а м╕с╕я кожнага хрысц╕ян╕на -- раб╕ць усё, каб пакуты на Зямл╕ стала менш, бо тольк╕ так можна набл╕з╕цца да Валадарства Нябеснага. Пра здарэнне ╝ Валодзькавай кватэры я н╕кому не сказала. Нават Ц╕мку. Але здаецца мне, што кал╕ б Ц╕мка пра тое даведа╝ся, ён сказа╝ бы, што я ╝сё зраб╕ла прав╕льна.

16. Дыктатура

З╕ма ╝ гэтым годзе выдалася гн╕лая ╕ ненатуральна цёплая, ╕ сам яе пачатак бы╝ нейк╕м анамальным. Позна ╝вечары, у першых чыслах снежня, на Овельск наляце╝ шалёны в╕хор ╕ пракац╕╝ся па мястэчку, ломячы дрэвы ╕ зрываючы шыльды, а потым неба раскалола маланка. Навальн╕ца до╝жылася ╝сяго некальк╕ хв╕л╕н, аднак паспела нараб╕ць шкоды. Ветрам паабрывала правады, ╕ палова горада засталася без электрычнасц╕, з некальк╕х шматпавярхов╕ка╝ у "блоках" здзерла дах, а стогадовыя дрэвы ля набярэжнай Овельк╕ павыдз╕рала з караням╕. Найгоршым было тое, што падчас буры павал╕╝ся дра╝ляны крыж, як╕ стая╝ каля шашы перад уездам у горад. Яго пералам╕ла ля самай асновы ╕ вык╕нула на праезджую частку, пад колы машын. Местачко╝цы казал╕, што гэта нядобры знак -- ╕ ╝палы крыж, ╕ несвоечасовая маланка над пустым╕ палям╕. Мног╕я на╝прост звязвал╕ гэта з "блюзнерствам", якое ╝чын╕л╕ ╝ Овельску год таму.

Летась па загаду гарадской адм╕н╕страйцы╕ бы╝ зруйнаваны невял╕к╕ каваны крыж, як╕ стая╝ у яры непадалёк ад сядз╕бы Кунцэв╕ча╝. У дзевяностыя яго ╝сталявал╕ мясцовыя "адраджэнцы" ╝ памяць ахвяра╝ НКУС, як╕х, паводле некаторых звестак, расстрэльвал╕ ╝ падвалах сядз╕бы, а таксама ╝ гонар чатырох па╝станца╝-кал╕но╝ца╝, як╕я был╕ павешаны ╝ тым жа яры ╝ 1863-м. Паводле падання, на пакаранн╕ прысутн╕ча╝ сам генерал-губернатар, а асуджаных веша╝ Пархом Ляпец, тутэйшы, як╕ потым атрыма╝ ад генерал-губернатара надзел зямл╕.

Некальк╕ местачко╝ца╝ выступ╕л╕ тады ╝ абарону крыжа. У большасц╕ сваёй гэта был╕ верн╕к╕-параф╕яне, як╕я не жадал╕ дапусц╕ць апаганьвання святын╕, бо крыж бы╝ асвечаны. Да верн╕ка╝ далучыл╕ся прадста╝н╕к╕ тутэйшай ╕нтэл╕генцы╕ -- музейшчык-экскурсавод, б╕бл╕ятэкарка ╕ наш наста╝н╕к г╕сторы╕, Альгерд Алегав╕ч. Пратэсто╝цы был╕ настроены рашуча ╕ нават зб╕рал╕ся зладз╕ць п╕кет, але ╕м не дал╕ дазволу. Тады яны нак╕равал╕ петыцыю да спадара Хлябцова В╕ктар-Аляксандрыча, галавы Овельскай адм╕н╕страцы╕, як╕, уласна кажучы, ╕ бы╝ ╕н╕цыятарам "блюзнерства". Пратэсто╝цы атрымал╕ катэгарычную адмову, падмацаваную жалезабетонным╕ аргументам╕. Па-першае, крыж бы╝ усталяваны без узгаднення з уладам╕, то бок незаконна, па-другое, няма н╕як╕х доказа╝, што ╝ былой сядз╕бе сапра╝ды чын╕л╕ся расстрэлы, ╕ па-трэцяе, вельм╕ сумн╕╝на выглядае сам факт ушанавання памяц╕ чатырох польск╕х тэрарыста╝, пакараных, м╕ж ╕ншым, за антыдзяржа╝ную дзейнасць. Так╕ адказ нашага г╕сторыка проста даб╕╝. Ён до╝га хадз╕╝ у засмучэнн╕ пачуцця╝ ╕ паказва╝ ус╕м раздруко╝к╕ з б╕яграф╕ям╕ пакараных па╝станца╝ -- ма╝ля╝, як╕я ж яны "паляк╕", гэта ж нашы, тутэйшыя хлопцы, студэнцтва ╕ дробная шляхта, як╕я ахвяравал╕ свае жыцц╕ за свабоду Беларус╕!.. Аднак гэта н╕чога не дало, ╕ рашэнне мэра засталося непах╕сным. У яр прыйшл╕ рабочыя ╕ выкарчавал╕ крыж за л╕чаныя хв╕л╕ны. Некаторы час ён ляжа╝ там у зарасн╕ках здз╕чэлага язм╕ну, а потым кудысьц╕ падзе╝ся. Гэта г╕сторыя паступова забылася, але цяпер, напалоханыя дз╕╝най снежаньскай навальн╕цай, людз╕ ╝спомн╕л╕ пра тое блюзнерства ╕ стал╕ пагаворваць, што пратэсто╝цы, усётк╕, мел╕ рацыю, ╕ крыж у яры, усётк╕, не трэба было чапаць...

Пасля навальн╕цы прыйшла адл╕га, ╕ ╝сталявалася, як жартавал╕ тутэйшыя, "тыпова е╝рапейская з╕ма". ╤шла ╝жо другая палова снежня, але снегу не было ╕ знаку, тэмпература трымалася плюсавая, часам сягаючы дзесяц╕ градуса╝ цяпла. Вада ╝ рацэ ╝знялася, навакольныя лясы ╝чарнел╕ ╕ стаял╕ мокрыя, панурыя, а над аголеным╕ палям╕ нас╕╝ся сыры цеплаваты вецер, як╕ пах волкай глебай ╕ балотнай гн╕ллю. Асабл╕ва прыгнятала адсутнасць святла ╕ сонца. За цьмяным св╕танкам адразу ж надыходз╕л╕ шэрыя прыцемк╕, а потым змрок спакваля гусце╝ ╕ нал╕ва╝ся чарноццем, на вул╕цах запальвал╕ся л╕хтары, але ╝ волкай смузе яны свяц╕л╕ размыта ╕ блякла, амаль не разганяючы цемру. Неба было зацягнута хмарам╕, час ад часу луп╕╝ абложны дождж, местачко╝цы хадз╕л╕ пад парасонам╕ ╕ клял╕ надвор'е. Затое грыбн╕к╕ был╕ задаволеныя -- казал╕, што ╝ здз╕чэлым парку ля сядз╕бы ва╝сю паперл╕ апёнк╕ ╕ шамп╕ньёны, ╕ гэта ╝ снежн╕ месяцы...