Людз╕ засяроджана ма╝чал╕, ск╕рава╝шы поз╕рк╕ на каларытнага бацюшку, як╕ стая╝ пад ╕канастасам ╕ манатонна, нараспе╝ прама╝ля╝ словы мал╕твы, гледзячы ╝ то╝стую кн╕гу ╝ раскошным ц╕снёным пераплёце, што ляжала перад ╕м на нах╕ленай падста╝цы накшталт пюп╕тра. У руцэ бацюшка трыма╝ вял╕к╕ крыж, ╕нкруставаны золатам ╕ кашто╝ным╕ камяням╕, як╕м ён раз-пораз узмахва╝, як дырыжор палачкай. Камян╕ на крыжы ззял╕ ╕ з╕хацел╕ занадта ярка, навяваючы нехарошыя думк╕ пра стразы Сваро╝ск╕, складк╕ на бацюшкавай рызе ляжал╕ занадта ро╝на, важкае распяцце на ягонай шы╕ выглядала занадта гламурным, ╕ наогул усё ╝ ╕м было неяк 'занадта', дый сам ён больш нагадва╝ не святара, а скамароха, як╕ пераапрану╝ся ╝ святара, каб пацешыць публ╕ку. Святар бы╝ нетутэйшы. У Овельск ён прыбы╝ ажно з-пад Смаленска ╝сяго на дзень, па асаб╕стым запрашэнн╕ спадара мэра, каб адслужыць адмысловы малебен з 'адчыткаю'*. Бацюшка-экзарцыст бы╝ давол╕ маладым чалавекам, хударлявым ╕ жвавым, з рэдзенькай бялявай бародкай, бляклым╕ вочкам╕, як╕я х╕травата паглядал╕ з-пад шкельца╝ модных акуляра╝ без аправы, ╕ до╝г╕м носам з той пароды насо╝, як╕я Франсуа Рабле пара╝на╝ кал╕сьц╕ з 'ручкай ад брытвы'**. Апроч таго, бацюшка злёгку картав╕╝, што, зрэшты, не зам╕нала ягонаму голасу гучаць паважна ╕ ╝ладна.
Народ чака╝. Бацюшка перагарну╝ старонку кн╕г╕ ╕ перайшо╝ да кульм╕нацыйнай частк╕ мал╕твы, якая ╝я╝ляла сабой зварот непасрэдна да нячысц╕ка╝ з патрабаваннем 'выйсц╕ прэч'. Спачатку н╕чога не адбывалася. Потым увагу прысутных прыцягнул╕ скрушныя ╝здых╕, як╕я данос╕л╕ся з правага крыла царквы. Барадаты мужык у кажусе, як╕ сядзе╝ на ╝слончыку кал╕ сцяны, абхап╕╝шы галаву рукам╕, неяк дз╕╝на разгойдва╝ся ╕ несупынна ╝здыха╝ ╕ енчы╝, быццам штосьц╕ грызла яго ╝сярэдз╕не. Цяпер усе вочы был╕ ск╕раваны тольк╕ на яго. Нячысц╕к не прымус╕╝ сябе чакаць. Кал╕ бацюшка, узня╝шы над галавою крыж, прамов╕╝: 'Убягай, аста╝ляй!', мужык раптам падхап╕╝ся з услончыка ╕ завы╝шы вантробным голасам:'Рэчыва!' павал╕╝ся на падлогу ╕ пача╝ б╕цца ╝ канвульс╕ях. Да яго к╕нулся два маладзейшыя мужчыны - пэ╝на, сваяк╕, - ╕ падхап╕╝шы яго пад рук╕, паспрабавал╕ пасадз╕ць зваротна на ╝слончык. Той адштурхну╝ ╕х з нечаканай с╕лай, ╕ ста╝шы на карачк╕, прыня╝ся б╕цца лбом аб край услончыка, выкрыкваючы: 'Рэчыва! Рэчыва!'. Гэта быццам паслужыла знакам для ╕ншых. Немаладая жанчына, якая стаяла каля ╕канастаса, раптам закац╕ла вочы ╕ пачала нема в╕шчаць, сцягваючы з сябе хустку. Мажная баба ╝ левым крыле храма непрыстойна рагатала ╕ мацярылася, як яфрэйтар. Яшчэ на двух напал╕ курчы - небарак╕ качал╕ся па падлозе, зыходзячы пенай ╕ выдаючы дз╕╝ныя гук╕, ц╕ то кашаль, ц╕ то здушаны, сутаргавы смех.
Экзарцыст абвё╝ поз╕ркам прысутных ╕ ╝см╕хну╝ся, пэ╝на задаволены вын╕кам. Закры╝шы кн╕гу, ён зраб╕╝ знак хлопчыку-служку, як╕ ╝жо спяша╝ся да амвона з крап╕лам ╕ чашай у руках. Абрад прайшо╝ паспяхова, ╕ можна было прыступаць да заключнай частк╕.
Ля ╝ваходу ╝ храм, у той частцы царквы, якая завецца прытворам, стаял╕ двое. Мужчына ╕ жанчына. Трымал╕ся яны адасоблена, ╕ зразумела было, што яны тут проста наз╕ральн╕к╕. Абодва яны был╕ ╝жо немаладыя. Мыжчына ме╝ гадо╝ пяцьдзясят, але для свайго ╝зросту ён выгляда╝ надзвычай молада, як могуць выглядаць прафес╕йныя акторы ц╕ пал╕тык╕. Апрануты ён бы╝ у няк╕дкае з╕мовае пал╕то ╕ футравую шапку, але ва ╝с╕м ягоным вобл╕ку адчува╝ся бездакорны густ ╕ той ня╝ло╝ны лоск, як╕, н╕бы лёгк╕ водар дарагога парфуму, атачае людзей заможных ╕ ╝ладных, як╕ ведаюць сабе цану. Яго гладкае, выгаленае абл╕чча было давол╕ невыразным - рысы занадта прав╕льныя, без адметнасцей. Гэта бы╝ адз╕н з тых твара╝, як╕я ╝гледзеш у нато╝пе ╕ адразу ж забудзешся, але ╝ той жа час кожнага, хто бы ╝бачы╝ гэтае абл╕чча, напаткала б пачуццё 'дэжа-вю', яно здалося бы смутна знаёмым, н╕бы ягоны ╝ладальн╕к увесь час м╕льга╝ на тэлеэкране ╝ сюжэтах пал╕тычных нав╕н, але за╝сёды на задн╕м плане, у другасных ролях. Жанчына побач з ╕м выглядала каларытна. Невысокага росту, але стан╕стая, з ганарл╕вай паставай ╕ высока ╝знятай галавой. Апранута яна была ╝ старасвецк╕ кажушок ╕ до╝гую клятчастую спадн╕цу з во╝ны, а валасы яе был╕ схаваны пад яркай хусткай з махрам╕, завязанай не па-правасла╝наму, а на манер каптурыка, як кал╕сьц╕ нас╕л╕ паляшучк╕. Скура ╝ яе была вельм╕ гладкая, з лёгк╕м румянцам, ╕ яе можна было б пал╕чыць маладухай, кал╕ б не жорстк╕я, глыбок╕я зморшчыны каля вусна╝ ╕ пам╕ж бровам╕, як╕я выдавал╕ яе ╝зрост. Яна была не маладзейшая за мужчыну, як╕ стая╝ побач, а магчыма, нават на некальк╕ гадо╝ старэйшая за яго.
Мужчына крану╝ яе за руку ╕ прамов╕╝ напа╝голасу:
-- Ну, ╕ як табе аперэта? Канчэрта гроса. Я ж каза╝, што будзе аншлаг.
Жанчына хутка з╕рнула на 'бацюшку', як╕ засяроджана крап╕╝ вадою нато╝п, ╕ спытала, таксама напа╝голасу:
-- Ён жа не мае блаславення на адчытку, ц╕ не так?
-- Ён наогул не святар. Але якая розн╕ца? -- мужчына пац╕сну╝ плячыма. -- Народу спадабалася, а гэта гало╝нае. Бачыш, як яны рэагуюць?