Ц╕ ╝сётк╕ зможам? Штосьц╕ адбывалася. Цемра не магла выйсц╕ вонк╕, бо яе блакавал╕ Пячатк╕, аднак н╕што не зам╕нала ёй арудаваць унутры мяне. Я адчула, як Цемра, сц╕снутая да памера╝ атама, пак╕нула сваё схов╕шча ╝ сонечным спляценн╕ ╕ пачала рухацца па артэры╕ ╝верх. Не╝забаве яна дабралася да сэрца, ╕ з першым жа ╝дарам крывябег падхап╕╝ яе ╕ панёс па сасудах. Пачуццё было такое, быццам яна скан╕руе мой арган╕зм, клетачку за клетачкай, выцягваючы атруту з маёй крыв╕. Пэ╝на, уключылася нейкая невядомая мне опцыя, накшталт самарэгуляцы╕. Я ╝сётк╕ была яе носьб╕там, пасрэдн╕кам, ╕ Цемра клапац╕лася аба мне. Так ╕ Лён╕ не дал╕ памерц╕ тады, кал╕ ён зляце╝ з моста падчас фэсту... Сценк╕ стра╝н╕ка сутаргава сц╕снул╕ся, ╕ я адчула моцны прыступ млосц╕. Зараз зван╕туе, падумала я. Проста на падлогу фургона. Было б няблага. Мяне, аднак, не знудз╕ла, ╕ млосць трох╕ адпусц╕ла. Значыць, атрута ╝сё яшчэ заставалася ╝ва мне. Затое паралюш пача╝ праходз╕ць. Я паспрабавала паварушыць пальцам╕ ног. Атрымалася. Потым я расплюшчыла вочы - ╕ адразу ж зажмурылася ад яркага святла. Пячатак, як╕я выпраменьвал╕ зелянявае ззянне, гэтым разам я не ╝бачыла. Затое яснавяльможную хе╝ру я разгледзела выразна. Усе чацвёра сядзел╕, развал╕╝шыся, у скураных крэслах, ╕ мяркуючы па выразу ф╕з╕яном╕й, настрой ╝ ╕х бы╝ святочны. А чаму б яму не быць святочным? Цемра ╝ ╕х у руках, застаецца тольк╕ адчын╕ць Браму -- ╕ прыв╕танне, дз╕╝ны новы свет.
-- Сапра╝ды, учынк╕ Старых часам не паддаюцца лаг╕чнаму тлумачэнню, -- гавары╝ Уп╕р. - Успомн╕це хаця б Кунцэв╕ча. Ён абодва свае жыцц╕ прысвяц╕╝ Служэнню, а яно бач як абярнулася. Старыя адрынул╕ яго ╕ абрал╕ Яромку Ляпца. Загадчыка лесап╕льн╕, з прасталюдз╕на╝...
-- Тут, як раз-тк╕, усё лаг╕чна, -- запярэчы╝ спадар мэр. - Пан Кунцэв╕ч бы╝ звычайным прагматыкам. А ╤ерэм╕я - мройца ад нараджэння, ╕ да таго ж вольны ад маральных абмежавання╝. Накольк╕ мне вядома, ён раб╕╝ рэчы, як╕я не ╝хвалял╕ся нават "Унутраным Колам".
-- Вы пра тую ╕нтрыжку з пан╕ Ядв╕сяй? - спыта╝ Стрыг╕н, пасм╕хаючыся. - Як жа, помню. А старэча Кунцэв╕ч так н╕чога ╕ не за╝важы╝. А кал╕ Ядв╕ся адпрэчыла ня╝далага кавалера, той усё звал╕╝ на небараку Авельчанку. У якога, так бы мов╕ць, ╕ ╝ думках не было. Хаця, згадз╕цеся, гэтага студыёзуса нават трох╕ шкада. Ён шчыра спадзява╝ся вызвал╕ць Ядв╕сю з к╕пцюро╝ шаленца╝-некраманта╝.
Яго апошн╕я словы патанул╕ ╝ выбухах рогату. Пэ╝на, яснавяльможная хе╝ра л╕чыла гэту г╕сторыю заба╝най. Мяне зно╝ пачало нудз╕ць -- ц╕ то ад атруты, ц╕ то ад адкравення╝, як╕м я м╕мавол╕ зраб╕лася сведкай. Мама родная, што ж гэта за людз╕ так╕я? ╤ ц╕ людз╕ яны наогул?..
-- Што ж, ╤ерэм╕я хлопец хвацк╕, з гэтым пагаджуся, -- сказа╝ Уп╕р. -- На маёй памяц╕ ён разгуб╕╝ся тольк╕ аднойчы. Помн╕це той выпадак, кал╕ падчас адпра╝лення абраду ╝ каб╕нет уварвалася пакаё╝ка - як там яе звал╕, Гануся, Галюся? Вось тады Яромка Ляпец разгуб╕╝ся ╕ ледзь не нараб╕╝ глупства╝. Аднак забойства прыслуг╕ не ╝ваходз╕ла ╝ нашы планы, ╕ мне прыйшлося ╝мяшацца, каб выратаваць станов╕шча. Вам вядома гэта г╕сторыя, спадар Хлябцо╝?
-- Нажаль, не, -- ветл╕ва адказа╝ той.
-- Годная тады атрымалася ╕мпрэза, спадар Хлябцо╝, -- падхап╕╝ Стрыг╕н. - Уяв╕це сцэну: уваходз╕ць Гануся ╝ каб╕нет, а там стары пан Кунцэв╕ч ляжыць на падлозе ды курчыцца ╝ канвульс╕ях, побач малады пан Славам╕р на канапцы н╕ жывы н╕ мёртвы, а на╝кол суровыя мужы ╝ чорных сурдутах. Няшчасная кабета ╝жо хацела гвалт крычаць, ды спадар Каялов╕ч яе супако╕╝. У тыя часы ён выдава╝ сябе за а╝стрыйца на ╕мя Ойген фон Кленц, яго ╝ся прыслуга баялася, як агню. ╤ вось гэты грозны фон Кленц глядз╕ць пакаё╝цы проста ╝ вочы ╕ на ламанай рускай выдае наступнае: 'Барин плёхо. Fallsucht*. Вода, бистро!' Яна ╕ пабегла, як ветрам здзьмула.
-- Дасц╕пна, -- ухвал╕╝ спадар мэр, трасучыся ад смеху.
-- Аднак самае ц╕кавае было пасля, кал╕ стары Кунцэв╕ч апрытомне╝ у целе маладога Славам╕ра, а Славам╕р, адпаведна, у целе старога пана. Небарака Славам╕р не вытрыма╝ гэтага выпрабавання ╕ звар'яце╝ проста ╝ нас на вачах. Ён к╕ну╝ся ╝ вакно перш чым мы паспел╕ яго звязаць. Потым Кунцэв╕ч з Яромкам до╝га ганял╕ся за ╕м па ╝с╕м парку. Мы наз╕рал╕ за гэтай карц╕най з бэльведэра, ╕ менав╕та тады пан╕ карэктар прамов╕ла фразу, нетыпова до╝гую для яе: 'Якое красамо╝нае сведчанне таго, што Творца адвярну╝ся ад гэтага свету. Кал╕ б было ╕начай, то мы, панове, да╝но ╝жо абрынул╕ся бы проста ╝ Пекла, разам з гэтай балюстрадай'.
Пан╕ Бергманава к╕╝нула ╕ сказала коратка:
-- ╤ гэта пра╝да.
-- Славам╕р, замураваны ╝ целе старога пана, пражы╝ яшчэ тры дн╕, несупынна лямантуючы ╕ к╕даючыся на сцены пакойчыка на гарышчы, ╝ як╕м яго зачын╕л╕, -- працягва╝ Стрыг╕н. - Нарэшце Яромку надакучыла слухаць гэтыя енк╕. Ён падня╝ся на гарышча, ╕ крык╕ не╝забаве сц╕шыл╕ся. Потым Яромка патлумачы╝, што з хворым здары╝ся чарговы прыступ падучай, ён упа╝ ╕ выця╝ся скронню аб кам╕нную рашотку, пасля чаго яму на твар звал╕лася аксам╕тная падушка, так што ╝ няшчаснага не было н╕як╕х шанца╝.
-- Ах-ха-ха, шэльма! - рагата╝ спадар мэр.