Тлумачальны слоўнік па інфарматыцы

Асэмбляванне (assembly) — кампіляцыя праграмы з мовы асэмблера. Асэмбляваць — выканаць трансляцыю праграмы, выражаную на мове асэмблера, ў машынную мову. Асэмбляванне звычайна заканчваецца заменай кодаў аперацый мовы асэмблера кодамі аперацый машыннай мовы і заменай сімвалічных адрасоў абсалютнымі адрасамі, непасрэднымі адрасамі, перамяшчальнымі адрасамі альбо віртуальнымі адрасамі.

Асярóддзе (environment) — асяроддзе, у якім функцыянуе аб’ект. Сукупнасць рэсурсаў, аддадзеных у распараджэнне карыстальніка сістэмы. Асяроддзем выканання прыкладной праграмы з’яўляецца кампутар, аперацыйная сістэма, памяць, наборы звестак.

Атáка  паўтóра (replay attack) — зламысленнік перахоплівае ўвесь трафік і пры неабходнасці ўстаўляе ў паток трафіка раней перахоплены трафік (патрэбнае паведамленне), што дазваляе яму замаскіравацца пад легітымнага ўдзельніка абмену звесткамі.

Атáка (attack) — спроба абходу сістэмы абароны альбо спроба ўзлому шыфраў (падбор пароля і г.д.).

Атáка метадам грубай сілы (brute force attack) — звычайна азначае перабор пароля “у лоб”, гэта значыць праграма генеруе ўсе магчымыя камбінацыі сімвалаў. Згенераваная камбінацыя ўжываецца ў якасці пароля. Рана ці позна пароль будзе падабраны.

Атáка ўнýтраняя (insider attack) — атака, пры якой зламысленнік знаходзіцца ўнутры сеткі.

Атам (atom) — базавая структура кода альбо звестак у мове праграмавання LISP.

Атрыбýт (attribute) — літаральна: характарыстыка. Закадаваная прыкмета, звычайна ў файле; атрыбут можа быць прачытаны аперацыйнай сістэмай дзеля вызначэння, якія аперацыі з файлам могуць быць здзейснены. Атрыбут — гэта прыкмета, апісальнік звестак, які ўтрымлівае адну з характарыстык звесткі: імя, тып, даўжыню, колькасць, форму падачы, сістэму злічэння.

Атрыбýт “сістэмны”— прымяняецца для файлаў, звязаных з функцыянаваннем аперацыйнай сістэмы. Кіруе гэтым атрыбутам аперацыйная сістэма.

Атрыбýт “толькі для чытáння” (read-only attribute) — біт атрыбута, устаноўка якога робіць файл даступным толькі для чытання. Яго ўстаноўка азначае, што файл не прызначаны для ўнясення зменаў. Файл можна праглядваць і змяняць, аднак карыстальніку будзе адмоўлена ў захаванні зменаў. Файл, адчынены толькі для чытання, можа быць захаваны пад іншым імем. Пры гэтым дзеянне атрыбута “толькі для чытання” не распаўсюджваецца на новы файл.

Атрыбýт аднóсінаў (relation attribute) — слупок табліцы ў рэляцыйнай базе звестак. Кожны атрыбут мае імя.

Атрыбýт звéстак (data attribute) — параметр звестак, які адносіцца да іх структурных уласцівасцяў. Ужываецца для ўказання кантэксту звестак і прыдання ім сэнсавага значэння. Гэты тэрмін ужываецца таксама для абазначэння структурнай інфармацыі апісальнага характару, якая адносіцца да поля звестак унутры запісу.

Атрыбýт схавáнага файла (hidden attribute) — код, які не дазваляе вывесці імя файла на экран пры паказе ўсіх дырэкторый. Гэта мера абароны супраць выпадковага пашкоджання файла. Гэты атрыбут можна прысвоіць любому файлу альбо каталогу.

Атрыбýт файла (file attribute) — прыкмета абмежаванага характару, які замацоўваецца за файлам, што апісвае і рэгулюе выкарыстанне файла: “толькі для чытання” (read-only), “архіўны” (archive), “схаваны” (hidden), “сістэмны” (system) і інш.

Аўдыёадáптар (audio adapter) — прылада для спалучэння персанальнага кампутара з аўдыёсродкамі: мікрафонамі на ўваходзе і гукавымі сродкамі на выхадзе.

Аўдыёвізуáльны (audiovisual) — тып звестак, якія ўтрымліваюць адлюстраванне і яго гукавое суправаджэнне.

Аўдыёзвéсткі (audiodata) — звесткі, у якіх прыведзены аблічбаваныя музычныя творы, гутарка чалавека, розныя гукавыя сігналы.

Аўтаапытáнне (auto polling) — працэс пэрыядычнага ўстанаўлення стану прыладаў, што ўваходзяць у нейкую групу, пры якім актыўная праграма вядзе апрацоўку падзей (напрыклад, ці была націснута клавіша альбо кнопка мышы, альбо ці паступілі ў паслядоўны порт кампутара новыя звесткі), згенераваных у кожнай з прыладаў.

Аўтазахавáнне (automatic save) — аўтаматычнае захаванне дакумента. Звычайна ажыццяўляецца праз зададзеныя карыстальнікам прамежкі часу.

Аўтакóд (auto code) — мова праграмавання, сказ (предложение) якой па сваёй структуры ў асноўным падобны на каманды і апрацоўвальныя звесткі канкрэтнай машыннай мовы. Мае больш высокі ўзровень, чым машынная мова, але дазваляе выкарыстоўваць магчымасці апошняй. Адрозніваюць два ўзроўні аўтакода: мнемакод і макрамова.

Аўталадавáнне (auto boot) — праграма, якая ладуе акрэсленыя файлы пры ўключэнні электрасілкавання. Аўтаматычнае ладаванне здзяйсняецца праграмай, запісанай у пастаяннай памяці.

Аўтамáт (automaton) — прылада для выканання мэтанакіраваных дзеянняў без непасрэднага ўдзелу чалавека.